Η ανατροπή της αγοράς ενέργειας από το LNG και ραγδαίες γεωπολιτικές εξελίξεις
του Δρ. Κωνσταντίνου Κατσαρού
του Δρ. Κωνσταντίνου Κατσαρού
Το φυσικό αέριο αποτελεί το «πρότυπο καύσιμο», και αιχμή του δόρατος ως προς την διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών στην παγκόσμια αγορά ενέργειας. Οι αυξανόμενα μειούμενες τιμές του, καθώς και τα πολυάριθμα νέα και φιλόδοξα project ανόρυξης στο Κατάρ, Αμερική, Καναδά, Αυστραλία, Βαλτική και Ανατολική Μεσόγειο, δημιουργούν μια νέα δυναμική στην αγορά η οποία αλλάζει τις ισορροπίες όπως αυτές είναι διαμορφωμένες επί του παρόντος.
Τα προτερήματα του LNG
Το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), είναι ένα καύσιμο το οποίο μέσω των θαλασσίων οδών μεταφέρεται εύκολα από τη μονάδα παραγωγής σε οποιοδήποτε τερματικό παραλαβής και επαναεριοποίησης. Το επιπλέον προτέρημά του είναι ότι τα πλοία μεταφοράς LNG carriers, το χρησιμοποιούν και ως καύσιμο με χαμηλό κόστος και σημαντικά μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Λόγω του ότι από το 2020 θα ισχύσει νέο όριο περιεκτικότητας σε θείο για τα ναυτιλιακά καύσιμα, οι πλοιοκτήτριες εταιρείες πιέζονται να βρουν τρόπο για να ικανοποιήσουν το «Sulphur Cap», και το LNG φαίνεται να αποτελεί μια ανταγωνιστική λύση τουλάχιστον για τα νεόκτιστα πλοία, έως ότου τα παλαιότερα αντικατασταθούν σε βάθος χρόνου.
Συγκεκριμένα από την 01/01/2020, μειώνεται υποχρεωτικά το ποσοστό θείου στα ναυτιλιακά καύσιμα, από το 3,5% στο 0,5%! Έτσι έμμεσα και σταδιακά κτίζεται μια νέα παγκόσμια αγορά αυξημένης ζήτησης LNG που μέχρι πρότινος δεν υπήρχε. Ας σημειωθεί ότι η αγορά του LNG αυξήθηκε από 100 εκατομμύρια τόνους το 2000 σε 319 εκατομμύρια τόνους το 2018 ενώ αναμένεται να φθάσει τους 384 εκατομμύρια τόνους το 2020.
Το LNG στην Ελλάδα
Στη χώρα μας το φυσικό αέριο εν γένει, αυξάνει το μερίδιό του στην αγορά ενέργειας με γοργούς ρυθμούς. Η τιμή του αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω, όταν ολοκληρωθεί το τερματικό LNG στην Αλεξανδρούπολη, από την εταιρεία Gastrade του Ομίλου Κοπελούζου. Ο πλωτός τερματικός σταθμός επαναεριοποίησης (FSRU) της Αλεξανδρούπολης εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει το 2021. Η δυναμικότητα επαναεριοποίησης του έργου θα είναι 5,5 δισ. κυβικά μέτρα/έτος, το οποίο θα διατίθεται στο Ελληνικό Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου.
Ταυτόχρονα με το FSRU, ο Όμιλος Κοπελούζου θα κατασκευάσει και έναν ηλεκτροπαραγωγικό σταθμό φυσικού αερίου ονομαστικής ισχύος 622 MW, στη Βιομηχανική Περιοχή της Αλεξανδρούπολης. Αν και ο Όμιλος ξεκαθαρίζει ότι οι δύο υποδομές είναι δύο εντελώς αυτόνομα projects, αυτό ασφαλώς δεν αποκλείει τις μεταξύ τους συνέργειες. Σημειώνεται επίσης ότι ήδη η Ελλάδα πραγματοποίησε την πρώτη της εισαγωγή 3,7 δισ. κυβικά πόδια αμερικανικού LNG το 2018 προβαίνοντας σε ένα πρώιμο άνοιγμα στην συγκεκριμένη αγορά.
Ο γεωπολιτικός παράγοντας
Η Τουρκία είναι ήδη μέσα στους 10 πρώτους εισαγωγείς αμερικανικού LNG παγκοσμίως, και ο μεγαλύτερος εισαγωγέας στο ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με την φίλα προσκείμενη στον Τ. Ερντογάν εφημερίδα «Sabah», η Τουρκία μείωσε τις εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία τον Ιανουάριο του 2019 κατά 35% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2018. Γεγονός που μάλλον σχετίζεται με την έμμεση προσπάθεια της γείτονος να αμβλύνει την οξεία αμερικανοτουρκική αντιπαράθεση λόγω των S400. Ήδη δηλαδή βλέπουμε ότι η αγορά ενέργειας και δη το LNG, γίνεται εργαλείο άσκησης εξωτερικής πολιτικής με ιδιαίτερη βαρύτητα.
 |
| forbes |
Ταυτόχρονα, οι βλέψεις της γείτονος για το LNG από το Κατάρ -το οποίο κατέχει την πρώτη θέση στις παγκόσμιες εξαγωγές (βλ. σχετικό pie diagram)- παραμένουν υψίστης προτεραιότητας στον εθνικό της σχεδιασμό (άρθρο). Ο Λόγος είναι ότι αφ’ ενός την καθιστούν κόμβο διανομής φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, και αφ’ ετέρου εξυπηρετεί την αναπτυσσόμενη βιομηχανία της η οποία έχει αυξανόμενες απαιτήσεις σε φτηνή ενέργεια. Για παρόμοιους λόγους όμως και το Ισραήλ έχει αξιώσεις στο Καταριανό LNG, το οποίο επιδιώκει με την κατασκευή του East Med να παρακάμψει-παραγκωνίσει την Τουρκία διοχετεύοντάς το μέσω τερματικού επαναεριοποίησης στον East Med και τελικά στην Ευρώπη.
 |
| Το Port Said στην αιχμή της Διώρυγας |
Όσον αφορά την μεταφορά του LNG από το Κατάρ στην Μεσόγειο, υπάρχει ένας επιπλέον αστάθμητος παράγοντας. Προϋπόθεση αποτελεί η Διώρυγα του Σουέζ να παραμείνει ανοικτή. Τα ρωσικά συμφέροντα στην περιοχή της Διώρυγας φαίνεται να μπαίνουν σε νέα τροχιά με την κατασκευή ρωσικού Βιομηχανικού Πάρκου και την δημιουργία ΕΟΖ στο Port Said (άρθρο). Γεγονός που ενδέχεται να επηρεάσει και την διέλευση των LNG carriers από το Κατάρ, αφού η Ρωσία σίγουρα θα προσπαθήσει να βρει τρόπο για να διατηρήσει το μονοπώλιο στην παροχή φυσικού αερίου στην Ευρώπη.
Εν κατακλείδι
Το Sulphur Cap έχει ήδη δημιουργήσει αλυσιδωτές αντιδράσεις στην αγορά ενέργειας και κατ’ επέκταση στην αύξηση της ζήτησης για φυσικό αέριο παγκοσμίως, εδικά σε υγροποιημένη μορφή (LNG) λόγω της ευελιξίας ως προς την μεταφορά του μέσω των θαλασσίων οδών. Το ζήτημα είναι ότι αυτή η πανθομολογούμενως γρήγορη -αν όχι βίαιη- εισαγωγή του LNG στην αγορά ενέργειας, δημιουργεί νέες ενεργειακές εξαρτήσεις και συσχετισμούς δυνάμεων. Αυτές τις εξαρτήσεις οφείλουμε να διερευνήσουμε εκτενώς, διότι μπορεί δυνητικά να γίνουν ασφυκτικά περιοριστικές ως προς τις εθνικές μας επιλογές στο αυξανόμενα ασταθές γεωπολιτικό περιβάλλον της Ανατολικής Μεσογείου.
[iEpikaira: Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η ισραηλοτουρική αντιπαράθεση πυροδοτείται κυρίως από την προσπάθεια για τον έλεγχο του φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Το φυσικό αέριο είναι το καύσιμο του μέλλοντος που σταδιακά αντικαθιστά το πετρέλαιο και όποιος το ελέγχει, θα ελέγχει ενεργειακά την υφήλιο! Επίσης διαπιστώνεται ότι καθόλου τυχαία δεν είναι η επιλογή των Ρώσων -σε συνέργεια με τους Κινέζους- για την δημιουργία ΕΟΖ στο Port Said στην αιχμή του Σουέζ, καθώς και ναυτική βάση σε μικρή απόσταση, για ελλιμενισμό του ρωσικού πολεμικού ναυτικού στην Μεσόγειο ΕΔΩ. Ελέγχοντας το Σουέζ, ελέγχουν την παροχή του Καταριανού LNG προς την Ευρώπη αλλά και τον "δρόμο του μεταξιού"! Γι' αυτό το Σουέζ προβλέπεται να είναι το επόμενο μεγάλο γήπεδο αντιπαράθεσης των σινορωσικών έναντι των αμερικανοϊσραηλινών συμφερόντων. Τέλος όπως έχουμε ήδη εξηγήσει ΕΔΩ, η ρωσοτουρκική λυκοφιλία μπορεί να μετεξελιχθεί σε αντιπαλότητα όταν και αν η Τουρκία αποφασίσει να διεκδικήσει συνδιαχείριση στο Αιγαίο-Αν. Μεσόγειο, διότι τότε τα συμφέροντά της έρχονται σε ευθεία αντιπαράθεση με της Ρωσίας!]
Περάστε και από ΕΔΩ και ΕΔΩ και ΕΔΩ...
Περάστε και από ΕΔΩ και ΕΔΩ και ΕΔΩ...
Πηγή: analyst.gr
