iEpikaira.- Σε προηγούμενο άρθρο μας (20/01/2023) παρουσιάστηκαν χρονολογικά τοποθετήσεις Αμερικανών και Βρετανών αξιωματούχων -προεξάρχοντος του τότε αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν αλλά και του Ανώτερου Σύμβουλου Ενεργειακής Ασφάλειας του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Άμος Χόκσταϊν- που αποδεικνύουν ότι η ενεργειακή στρατηγική τους για την Αν. Μεσόγειο είναι εν πολλοίς αποτυπωμένη στο γνωστό χάρτη Μπάιντεν. Μάλιστα έγινε πέραν πάσης αμφιβολίας φανερό ότι ο EastMed ουδέποτε αποτέλεσε μέρος των σχεδιασμών τους. Αντ' αυτού -από του 2014 και εντεύθεν- προωθείται σθεναρά αγωγός φυσικού αερίου που θα ξεκινά από τα ισραηλινά κοιτάσματα και θα καταλήγει στην Τουρκία διαμέσου της Κυπριακής ΑΟΖ.
Όσον αφορά στον EastMed και στο non-paper (το οποίο διέρρευσε τον Ιανουάριο του 2022 ενώ εικάζεται ότι είχε διανεμηθεί τον Οκτώβριο-Νοέμβριο του 2021) το οποίο είχε έντονο τουρκικό άρωμα (1, 2 και 3) ενώ πρωτεργάτης του ήταν ο Χόκσταϊν, ήταν απλώς η επιβεβαίωση των όσων οι -υπεύθυνοι για την ενεργειακή ασφάλεια- Αμερικανοί δήλωναν ευθαρσώς τα προηγούμενα χρόνια. Σημαντική λεπτομέρεια είναι ότι το non-paper διανεμήθηκε κατά την διακυβέρνηση Μπένετ-Λαπίντ οι οποίοι επέδειξαν πρόθεση επαναπροσέγγισης της Τουρκίας, σε αντίθεση με τον Μπ. Νετανιάχου ο οποίος ήταν πολέμιος του Ρ.Τ. Ερντογάν, τουλάχιστον μέχρι πριν χάσει τις προηγούμενες εκλογές. Επί του παρόντος η νέα κυβέρνηση Νετανιάχου, η οποία δεν έχει βρει ακόμη τους βηματισμούς της, δεν έχει δείξει δείγματα γραφής για το πώς θα διαχειριστεί το ζήτημα της επαναπροσέγγισης της Τουρκίας, κάτι που επιθυμούν σφόδρα οι ΗΠΑ και θα ασκήσουν πιέσεις. Ακριβώς όμως επειδή μιλάμε για το Ισραήλ, εκτιμούμε ότι ούτως ή άλλως θα υπάρξει συνέχεια -και όχι πλήρης αναδιάρθρωση σε σχέση με τις επιλογές της προηγούμενης κυβέρνησης- στην εξωτερική πολιτική της χώρας.
Στο σημείο αυτό όμως πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι ο ίδιος ο Χόκσταϊν σε συνέντευξη που παραχώρησε στο τουρκικό τουρκικό TRT World και αναλύσαμε διεξοδικά σε προηγούμενο άρθρο (09/01/2022), είχε διευκρινίσει ότι ο EastMed, ήταν -για το αν συνεχίζει να είναι, παραμένει να φανεί- όραμα του επιτελείου Νετανιάχου, που έβλεπε τον αγωγό ως ένα εμβληματικό έργο «φυσικής διασύνδεσης» του Ισραήλ με τη Δύση. Γι' αυτό άλλωστε και ο π. ΥΠΕΞ Μ. Πομπέο είχε αναγκαστεί να κάνει δηλώσεις υπέρ του αγωγού, για να ικανοποιήσει το ισραηλινό ακροατήριο. Οι πραγματικές όμως επιδιώξεις των Αμερικανών ξεκαθαρίστηκαν αφού άλλαξε η κυβέρνηση στο Ισραήλ οπότε και απεστάλει το non-paper.
Αγωγός από την ισραηλινή ΑΟΖ προς την Αίγυπτο με μωβ. Καταλήγει σε τυφλό σημείο κάπου μεταξύ Idku και Damietta, γεγονός που ίσως σημαίνει ότι και τα δύο σενάρια είναι πιθανά(;) |
Το ζήτημα βεβαίως είναι το πώς πρόκειται να διαχειριστεί το θέμα του αγωγού EastMed ο Νετανιάχου. Η αλήθεια όμως είναι ότι ακόμη κι αν η νέα κυβέρνηση επιμένει στον αγωγό, έχουν ήδη συναφθεί συμφωνίες εξαγωγής φυσικού αερίου της κυπριακής και της ισραηλινής ΑΟΖ από το 2018 και το 2021 αντίστοιχα (κάτι για το οποίο γινόταν παρασκηνιακά προσπάθειες από το 2016), με υποθαλάσσια μεταφορά στην Αίγυπτο και μετατροπή σε LNG (όπως αποτυπώνεται στο χάρτη Μπάιντεν). Σχεδιασμός που αποτελεί την «πρώτη φάση» (phase one, δηλαδή υγροποίηση και μεταφορά του φυσικού αερίου με πλοία) που είναι αποτυπωμένοι στο χάρτη Μπάιντεν και έχει ολοκληρωθεί, ενώ ήδη οδεύουμε (ή διανύουμε) στην δεύτερη (phase two, η οποία αφορά στη μεταφορά φ/α μέσω αγωγών η οποία προϋποθέτει οριοθετήσεις ΑΟΖ). Δεδομένου μάλιστα ότι ήδη ασκούνταν κριτική ως προς τη βιωσιμότητα του EastMed από τα γεννοφάσκια του, όσον αφορά στο μέγεθος των κοιτασμάτων που έχουν ανακαλυφθεί στις ΑΟΖ Ισραήλ-Κυπριακής Δημοκρατίας και αν αυτά επαρκούν για να τροφοδοτήσουν τον αγωγό, πλέον μετά τις νέες συμφωνίες με την Αίγυπτο, γίνεται αντιληπτό ότι ο EastMed στην καλύτερη των περιπτώσεων μπαίνει σε δεύτερη μοίρα...
Παρά ταύτα κάθε άλλο παρά περίπατος θα είναι η διαδικασία για την προώθηση ενός αγωγού προς την Τουρκία. Το κύριο πρόσκομμα είναι η εκκρεμότητα της επίλυσης του Κυπριακού ώστε να διευθετηθεί το «ιδιοκτησιακό», τουτέστιν το ζήτημα της ΑΟΖ από την οποία θα οδεύσει προς την Τουρκία (είτε υποθαλάσσια προς την Αλεξανδρέττα είτε διαμέσου της Κυπριακής Δημοκρατίας και των κατεχομένων, όπως αποτυπώνεται στο χάρτη Μπάιντεν). Ως γνωστόν η Τουρκία δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία και φυσικά δεν αποδέχεται τις καθ' όλα νόμιμες οριοθετήσεις ΑΟΖ της ΚΔ. Αντιθέτως έχει παρανόμως οριοθετήσει την υφαλοκρηπίδα του ψευδοκράτους η οποία επικαλύπτει την νόμιμα οριοθετημένη ΑΟΖ της ΚΔ. Αυτή η εξόφθαλμα παράνομη τουρκική/τουρκοκυπριακή αυθαιρεσία είναι αποτυπωμένη και στο χάρτη Μπάιντεν.
Αγωγός διαμέσου της Κυπριακής Δημοκρατίας και των κατεχομένων |
Η δε επίλυση του Κυπριακού κατά τον Πακιστανο-βρετανό Βρετανό Αρμοστή στη Λευκωσία, Ιρφάν Σιντίκ, ο οποίος προφανώς και εκφράζει το Φόρεϊν Όφις, προϋποθέτει: «ο νέος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας πρέπει να είναι θαρραλέος και να καταθέσει αυτές τις προτάσεις ξεκάθαρα και με αυτοπεποίθηση. Σε διαφορετική περίπτωση προκύπτουν σημαντικοί κίνδυνοι». Γιατί όπως σημειώνει ο Σάββας Ιακωβίδης (π. αρχισυντάκτης της Σημερινής Κύπρου): «ο νέος Πρόεδρος πρέπει να είναι θαρραλέος και μόλις εκλεγεί να δώσει νέα κίνητρα στην κατοχική Τουρκία, να την δελεάσει, να την κατευνάσει και με τους εδώ κατοχικούς εγκάθετούς της να συναινέσει σε νέες συνομιλίες που είναι δυνατόν να επαναρχίσουν φέτος, επειδή η αίσθηση του Πακιστανο-βρετανού Αρμοστή του υποβάλλει ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό. Διαφορετικά θα προκύψουν «σοβαροί κίνδυνοι», ιθαγενείς Κύπριοι...».
Όπως αναφέρθηκε στο παρόν βήμα (03/01/2023), ο επικρατέστερος των υποψηφίων για πρόεδρος της ΚΔ, Νίκος Χριστοδουλίδης -αν και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι και οι άλλοι δύο κύριοι ανθυποψήφιοι θα ακολουθήσουν τον δρόμο που χάραξε ο «κηδεμόνας» κατά δήλωσή τους, αλλά επί της παρούσης θα ασχοληθούμε με τον επικρατέστερο-, αφού ξεκαθάρισε ότι θα διαπραγματευτεί για το Κυπριακό στο πλαίσιο Γκουτέρες (ΟΗΕ) και θα συνεχίσει από εκεί που σταμάτησαν οι συνομιλίες στο Κραν Μοντανά για την επίτευξη μιας «win-win» λύσης(!), δεν σκοπεύει απλώς να ικανοποιήσει τις ερντογανικές -ή μάλλον βρετανοτουρκικές- ορέξεις για παραχωρήσεις, αλλά το πάει και ένα βήμα παραπέρα αφού εκτός του ξεπαγώματος των ευρωπαϊκών ενταξιακών πόρων που θα γεμίσουν τα ταμεία της παραπαίουσας τουρκικής οικονομίας με ζεστό ευρωπαϊκό χρήμα, προτίθεται να υποστηρίξει ακόμη και την συμμετοχή της Τουρκίας στον «Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας», με ότι αυτό συνεπάγεται για την ήδη ακμάζουσα τουρκική αμυντική βιομηχανία.
Αλλά ακόμη κι αν ξεπεραστεί το εμπόδιο του νέου προέδρου της ΚΔ και προβεί τελικά σε «θαρραλέες παραχωρήσεις» -βλ. άκρατη εθελοδουλία και πλήρη υποταγή στις επιταγές των εξωτερικών παραγόντων-, ένας αγωγός φ/α προς την Τουρκία πρέπει να είναι σύμφωνος και με την ενεργειακή ασφάλεια του ίδιου του Ισραήλ, η οποία δεν υποδεικνύεται από τις ΗΠΑ αλλά χαράσσεται -όπως σε κάθε κράτος που σέβεται τον εαυτό του- από το ίδιο.
Βέβαια την όδευση ενός ισραηλοτουρκικού αγωγού προς την Αλεξανδρέττα (αποτυπωμένη στο χάρτη Μπάιντεν με την επισήμανση: «FPSO to Turkey»), το ίδιο το επιτελείο Νετανιάχου και συγκεκριμένα ο τότε υπουργός Εθνικών Υποδομών, Ενέργειας και Υδάτων του Ισραήλ, Δρ. Γιουβάλ Στάινιτζ (όπως αναφέρει στο πολύκροτο ντοκιμαντέρ του τουρκικού TRT World «The pipe dream» στο 17:17 του βίντεο) την είχε ήδη προτείνει στον Ερντογάν από τον Απρίλιο του 2016(!). Τελικά όμως δεν τελεσφόρησε. Επομένως ούτε ο Νετανιάχου είναι αρνητικός σε αυτόν τον αγωγό... Το ζήτημα βεβαίως είναι κατά πόσο ο Νετανιάχου θα επιμένει στον EastMed (τον οποίο ούτε ο Μπάιντεν, ούτε ο Χόκσταϊν επιθυμούν) ο οποίος είναι ανταγωνιστικός.
Ένας ακόμη παράγοντας στην εξίσωση ο οποίος αναμένεται να παίξει καταλυτικό ρόλο είναι και η εμπλοκή της ΕΕ. Δημοσίευμα στον Φιλελεύθερο Κύπρου (04/12/2022) αναφέρει: «Στα ενεργειακά της περιοχής της ανατολικής Μεσογείου στρέφεται η Ευρωπαϊκή Ένωση, θέλοντας να αξιοποιήσει τον φυσικό πλούτο, σε μια περίοδο παρατεταμένης κρίσης και στα πλαίσια αυτά συζητά και με την Κυπριακή Δημοκρατία. Όπως συναφώς προκύπτει από τις συζητήσεις, οι Βρυξέλλες επιθυμούν να εμπλέξουν την Τουρκία, για να μην αντιδράσει, έχοντας ως βασικό εργαλείο προσέγγισης τον κατευνασμό της Άγκυρας. Είναι δε σαφές πως τα δώρα θα προέρχονται από την Κύπρο…Αυτή η προσπάθεια των Βρυξελλών είναι γνωστή σε εμπλεκόμενους και μη, προδήλως κινείται στα «νερά» της κατοχικής δύναμης και υπάρχει προσπάθεια να προσαρμοστεί με αυτή τη λογική και η Λευκωσία. Από τις συζητήσεις, πάντως, που έχουν ήδη γίνει η κυπριακή πλευρά δεν απέχει και πολύ από αυτή τη λογική. Σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές, κατά τη διάρκεια της πρόσφατης επίσκεψης της Διευθύντριας της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, Angelina Eichhorst στην Κύπρο, η αξιωματούχος Ε.Ε. επιχείρησε να στείλει μηνύματα προς τη Λευκωσία, ώστε αυτός ο σχεδιασμός να προχωρήσει».
Τέλος, πέραν της ΕΕ και η Βρετανία -η οποία αρέσκεται να εργάζεται στο παρασκήνιο- θα παίξει ασφαλώς καθοριστικό ρόλο στο ενδεχόμενο κατασκευής ενός ισραηλοτουρκικού αγωγού φ/α. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι στις 8 Ιουλίου 2015 ο Σερ Ντέιβιντ Χάνεϊ (αρχιτέκτονας και υπέρμαχος του «Σχεδίου Ανάν»), έβαλε τότε -δεν γνωρίζουμε εάν αυτό έχει αλλάξει- τη βρετανική σφραγίδα του Φ. Όφις στον αγωγό προς την Τουρκία. Όπως αναφέρει η δημοσιογράφος Φανούλα Αργυρού: «Υπερτόνισε τότε ότι πρέπει να ξεχάσουμε το παρελθόν και δώσουμε περισσότερη έμφαση στον οικονομικό τομέα (δηλαδή εισβολή, κατοχή και συνέπειες όπως ο Μπάιντεν [σε παλαιότερες δηλώσεις]) χρησιμοποιώντας την ΑΟΖ για αγωγό μέσω Τουρκίας γιατί θα είναι η καλύτερη επιλογή. Όλες οι άλλες [λύσεις] θα είναι πιο ακριβές και δεν θα μας…αποδίδουν όσα κέρδη ο αγωγός μέσω Τουρκίας».
Στο ίδιο δημοσίευμα η Φ. Αργυρού διαπίστωσε επίσης ότι οι δηλώσεις Χάνεϊ, «σε δεύτερη ανάγνωση, φανέρωσαν ότι γνώριζε για τον σχεδιασμό χάρτη Μπάιντεν και τις προβλέψεις του (όταν εμείς δεν γνωρίζαμε την ύπαρξή του) [...] Αφού από μόνος του φανέρωσε ότι ήταν γνώστης (δη το Φόρεϊν Όφις) των λεπτομερειών του αμερικανικού χάρτη και σε ποια σημεία διαφωνούν [ή συμφωνούν] οι «κηδεμόνες» του Λονδίνου. Οι οποίοι παρακολουθούν στενά τα πάντα σιωπηρά μέχρι να χρειαστεί να επέμβουν».
Θα ήταν παράληψη εάν δεν αναφερθούμε και σε δημοσίευμα της Καθημερινής (12/12/2022) στο οποίο μεταξύ άλλων σημειώθηκε ότι: «Οι Βρετανοί επιχειρούν να αναδομήσουν τη γεωπολιτική παρουσία τους σε κρίσιμες περιοχές της ευρύτερης ευρωπαϊκής περιφέρειας και στην Ανατολική Μεσόγειο φαίνεται ότι επιθυμούν στενότερες σχέσεις και συντονισμούς με την Τουρκία. [...] Ίσως η πιο σημαντική από τις επαπειλούμενες εξελίξεις είναι η προσπάθεια επιστροφής του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ανατολική Μεσόγειο μέσα από σχήματα τα οποία θα είναι ευθέως ανταγωνιστικά, αν όχι υπονομευτικά στις υφιστάμενες τριμερείς και άλλες πολυμερείς συνεργασίες της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας στην περιοχή».
Συμπερασματικά, επίκεινται εξελίξεις στην Αν. Μεσόγειο με επίκεντρο την Κύπρο μετά την εκλογή του νέου προέδρου της ΚΔ. Η αλήθεια είναι ότι οι δρώντες είναι πολλοί και τα συμφέροντα αντικρουόμενα, αλλά λαμβάνοντας υπόψη τα έως τώρα δεδομένα, το μόνο σίγουρο είναι ότι θα υπάρξουν σοβαρές πιέσεις -προφανώς σε αυτούς που είναι πιο επιρρεπείς στις υποχωρήσεις- για την επίλυση του Κυπριακού με όχημα την ενέργεια και «οδικό χάρτη» τον χάρτη Μπάιντεν (1, 2 και 3).
Ταυτόχρονα, όπως εδώ και καιρό επισημαίνει η στήλη, και επιβεβαίωσε και ο Μανώλης Κοττάκης στην ΕΣΤΙΑ (31/12/2022) με το άρθρο του «Ο μυστικός δίαυλος Αθηνών - Άγκυρας για τη συνεκμετάλλευση και τις εκλογές», ήδη υπάρχουν προχωρημένες επαφές μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας-ΗΠΑ για το διαμοιρασμό της Αν. Μεσογείου και του Αιγαίου, ενώ η ανάμειξη του Χόκσταϊν στις διαδικασίες αναμένεται να είναι πιο ενεργή μετά τις εκλογές σε Ελλάδα-Τουρκία-ΚΔ.
Προσδεθείτε λοιπόν γιατί οι αναταράξεις θα επηρεάσουν την ευρύτερη περιοχή και τον Ελληνισμό εν συνόλω!
Οι αναγνώστες μπορούν να ενημερωθούν ενδελεχώς για τα ανωτέρω ζητήματα στα κάτωθι άρθρα μας:
08/12/2022: Βρισκόμαστε ήδη στη δεύτερη φάση υλοποίησης του χάρτη Μπάιντεν: Το κλείσιμο του Κυπριακού με όχημα την ενέργεια!
19/01/2022: EastMed: Το χρονικό μιας προαναγγελθείσης γεωστρατηγικής ήττας - Από το 2019 κάποιοι προειδοποιούσαν!