Μάριος Πούλλαδος
Το 2022 αποτελεί τη χρονιά κατά την οποία η Κυπριακή ΑΟΖ βγαίνει από την «ενεργειακή καραντίνα» μετά από μια στασιμότητα περίπου 2 ετών. Με φόντο τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τις ενεργειακές επιπτώσεις στην ΕΕ, τα αποθέματα φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσόγειου αλλά και έργα όπως ο αγωγός EastMed, τα τερματικά υγροποίησης και το EuroAsian Interconnector αποκτούν ιδιαίτερη σημασία για την ενεργειακή ασφάλεια της Ένωσης. Σε τοπικό επίπεδο, ασφυξία προκαλεί το αυξημένο κόστος του ηλεκτρισμού σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Οι εξωφρενικές ανατιμήσεις στο ρεύμα το 2022 έχουν ξεπεράσει κάθε προηγούμενο, με τους προϋπολογισμούς των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών να ξεφεύγουν για τα καλά. Οι λογαριασμοί ρεύματος τον τελευταίο χρόνο έχουν αυξηθεί 70%.
Το μήνυμα της Τουρκίας
Πριν ακόμη καλά-καλά υποδεχτούμε το 2022, η Τουρκία φρόντισε να ξεκαθαρίσει εκ νέου το πλαίσιο των διεκδικήσεών της στην Ανατολική Μεσόγειο. Λίγο πριν την Πρωτοχρονιά ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έστειλε ευχετήριο μήνυμα στον Υπουργό Άμυνας της χώρας, Χουλουσί Ακάρ, ο οποίος βρισκόταν στο αεροσκάφος «Güney» που πετούσε πάνω από την Ανατολική Μεσόγειο. Το μήνυμα του Ακάρ ήταν «Ο τουρκικός και ο ελληνικός λαός μπορούν να επωφεληθούν και οι δύο από τον πλούτο της περιοχής […]. Συνεχίζουμε τις προσπάθειές μας για τη λύση στο Κυπριακό. Η Κύπρος είναι εθνική μας υπόθεση». Τις επόμενες μέρες γνωστοποιήθηκε ότι η Άγκυρα κατήγγειλε στα Ηνωμένα Έθνη την Κυπριακή Δημοκρατία για τις γεωτρήσεις στα οικόπεδα 5-10 της ΑΟΖ, που διενεργούσε η κοινοπραξία Exxon Mobil-Qatar Petroleum σε περιοχές τις οποίες η Άγκυρα χαρακτηρίζει ως τουρκική υφαλοκρηπίδα.
Τα παιχνίδια ΗΠΑ με EastMed
Τoν Ιανουάριο το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αναγκάζεται να προβεί σε διευκρινίσεις αναφορικά με ένα non paper, το οποίο κυκλοφόρησε και διατύπωνε τις επιφυλάξεις των ΗΠΑ σχετικά με την οικονομική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα του αγωγού φυσικού αερίου EastMed.
Οι ΗΠΑ δήλωσαν ότι παραμένουν δεσμευμένες στο σχήμα περιφερειακής συνεργασίας 3+1 και ότι θεωρούν την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης ζήτημα εθνικής ασφάλειας. Ωστόσο τονίστηκε πως η Ουάσιγκτον δίνει έμφαση στις τεχνολογίες καθαρής ενέργειας, που θα προετοιμάσουν την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου για τη μετάβαση στη νέα ενεργειακή εποχή. Η πιο πάνω δήλωση προκάλεσε έντονο προβληματισμό αναφορικά με τις προθέσεις της Ουάσιγκτον στην περιοχή.
Κατά του αγωγού τάσσεται εμμέσως και ο Υπουργός Εξωτερικών, Ιωάννης Κασουλίδης, ο οποίος σε δηλώσεις αναφέρει πως ο ίδιος πάντα έβλεπε τον EastMed «ως εργαλείο δημιουργίας προβλημάτων» και συμπληρώνει πως «η έρευνα οικονομικής βιωσιμότητας θα δείξει αν ο EastMed είναι πραγματοποιήσιμος».
Ο σύμβουλος ενεργειακής ασφάλειας του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Άμος Χοκστάιν αρνήθηκε κατηγορηματικά ότι ήταν οι αντιδράσεις της Τουρκίας που οδήγησαν τις ΗΠΑ να αποσύρουν τη στήριξή τους στον αγωγό EastMed και άφησε «ανοιχτό παράθυρο» για μικρότερους αγωγούς, που θα συνδέουν δύο χώρες μεταξύ τους, όπως συγκεκριμένα την Ελλάδα με την Αίγυπτο.
Τουρκικά και ισραηλινά ΜΜΕ αρχίζουν να επαναφέρουν σενάρια κατασκευής αγωγού Τουρκίας - Ισραήλ.
Σε μια παράλληλη εξέλιξη η Κομισιόν εγκρίνει χρηματοδότηση ύψους 657 εκατομμυρίων ευρώ για την κατασκευή του έργου EuroAsia Interconnector, στο πλαίσιο του Μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» (Connecting Europe Facility - CEF).
Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και αλλαγή παιχνιδιού
Τον Φεβρουάριο τα αποθέματα στις εγκαταστάσεις υπόγειας αποθήκευσης φυσικού αερίου (UGS) στην Ευρώπη βρίσκονται στα ελάχιστα ιστορικά γι’ αυτήν την εποχή. Όταν αρχίζουν να μαζεύονται τα μαύρα σύννεφα του πολέμου πάνω από την Ουκρανία, η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεκίνησε συνομιλίες με τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλους προμηθευτές για την αύξηση της τροφοδοσίας της Ευρώπης σε φυσικό αέριο, λόγω «ανησυχιών» για την τροφοδοσία από τη Ρωσία.
Οι ενεργειακές παρενέργειες από την ουκρανική κρίση δεν είναι ανεξάρτητες από το παιχνίδι στην Ανατολική Μεσόγειο. Μετά τις προσπάθειες ματαίωσης του αγωγού EastMed μέσω του αμερικανικού non paper, η προσοχή εστιάζεται στην πρακτική μεταφοράς Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) στις ευρωπαϊκές χώρες. Στις 24 Φεβρουαρίου ξεκινά η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι ενεργειακές επιπτώσεις θα δρομολογήσουν νέες εξελίξεις σε πανευρωπαϊκό επίπεδο με τα αποθέματα της Ανατολικής Μεσογείου να αποκτούν νέα στρατηγική σημασία για την ενεργειακή ασφάλεια της Ένωσης.
Στο πλαίσιο αυτό ο CEO της Chevron δηλώνει πως η έλλειψη φυσικού αερίου στην Ευρώπη, η οποία έχει ωθήσει τις τιμές στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών, έχει αναζωπυρώσει τις συζητήσεις για τον αγωγό EastMed . Παρόμοια είναι και η εκτίμηση της γαλλικής «Le Monde», η οποία αναφέρει τον Μάρτιο πως η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αναγκάζει την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναθεωρήσει την εξάρτησή της από το ρωσικό φυσικό αέριο, κάτι που θα μπορούσε να αναβιώσει το σχέδιο αγωγού φυσικού αερίου EastMed.
Υπό το βάρος των εξελίξεων ο βοηθός γραμματέας για διεθνείς υποθέσεις του αμερικανικού Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Δρ Andrew Light, αφήνει ανοικτό παράθυρο αναθεώρησης για το θέμα EastMed. Προς αυτήν την κατεύθυνση αρχίζει να πιέζει και το εβραϊκό λόμπι στις ΗΠΑ αλλά και οι Ιταλοί.
Άνοιγμα Τουρκίας σε Ισραήλ
Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πραγματοποιεί τον Μάρτιο επίσκεψη προς το Ισραήλ μετά από χρόνια και δηλώνει πρόθυμος για ενεργειακή συνεργασία με το Τελ Αβίβ, ενώ παράλληλα ο κατοχικός ηγέτης Ερσίν Τατάρ εκφράζει την επιθυμία του το φυσικό αέριο Ισραήλ-Αιγύπτου να περάσει από τα κατεχόμενα με κατεύθυνση την Τουρκία.
Η Αμερικανίδα Βοηθός Υπουργός Εξωτερικών Βικτόρια Νούλαντ δηλώνει στη «Χουριέτ» πως θα χρειαστεί να γίνουν νέες ανακαλύψεις αερίου και νέοι αγωγοί στην Ανατολική Μεσόγειο, προσθέτοντας ότι «είναι προς το συμφέρον μας να έχουμε ισχυρές σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ».
Κατά την επίσκεψή της στην Κύπρο αρχές Απριλίου και ερωτηθείσα αν ο αγωγός EastMed έχει σημασία μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η κ. Νούλαντ είπε πως «η ιδέα εκεί είναι να δημιουργηθεί ένας πολύ μακρύς αγωγός σε πολύ βαθιά νερά σε διάστημα περίπου 10 ετών και πιστεύουμε ότι αυτό είναι πολύ ακριβό, μη οικονομικά βιώσιμο και θα διαρκέσει πάρα πολύ».
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης αναφέρει πως ουδείς εμποδίζει την Τουρκία να έχει λόγο και ρόλο στα ενεργειακά θέματα της Μεσογείου, αν και εφόσον βεβαίως συνομολογήσει με την Κυπριακή Δημοκρατία τις διαχωριστικές γραμμές της ΑΟΖ εκάστης των δύο χωρών.
Η γεώτρηση στον «Γλαύκο» και Τριμερής στην Ιερουσαλήμ
Το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας ανακοίνωσε επίσης τον Μάρτιο την ολοκλήρωση της γεώτρησης αξιολόγησης «Glaucus-2», στο Τεμάχιο 10 της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης από την κοινοπραξία ExxonMobil και Qatar Petroleum. Σύμφωνα με την Υπουργό Ενέργειας, η γεώτρηση κατέδειξε την παρουσία ταμιευτήρα φυσικού αερίου με χαρακτηριστικά υψηλής ποιότητας.
Ο Τούρκος Υπουργός Ενέργειας Φατίζ Ντονμέζ ανακοινώνει «σημαντικές εξελίξεις» σχετικά με το φυσικό αέριο όχι μόνο στη Μαύρη Θάλασσα αλλά και στην Ανατολική Μεσόγειο και αναφέρει πως η Τουρκία είναι υπέρ των «επιλογών νέων χωρών και διαδρομών, προκειμένου να αυξηθούν οι εναλλακτικές των πόρων φυσικού αερίου και να διασφαλιστεί η ασφάλεια του εφοδιασμού».
Στις 11 Απριλίου πραγματοποιήθηκε Τριμερής Συνάντηση Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ στην Ιερουσαλήμ. Οι τρεις Υπουργοί Ενέργειας συζήτησαν έργα που προωθούνται στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, τα οποία θα ενισχύσουν την ενεργειακή ασφάλεια και θα συμβάλουν στη διαφοροποίηση πηγών και οδεύσεων προμήθειας ενέργειας -όπως το έργο EuroAsia Interconnector για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ και τον αγωγό φυσικού αερίου EastMed. Στην Τριμερή Σύνοδο εξετάστηκε το ενδεχόμενο μεταφοράς Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) με πλοία από την Ανατολική Μεσόγειο στις ευρωπαϊκές αγορές, αξιοποιώντας τις εγκαταστάσεις υγροποίησης φυσικού αερίου που διαθέτει η Αίγυπτος.
Στο τέλος του μήνα ξεκίνησαν και οι διαδικασίες για νέα γεώτρηση στην Κυπριακή ΑΟΖ στο τεμάχιο 6 της ΑΟΖ, που ανήκει στην κοινοπραξία ΕΝΙ-ΤΟΤΑL. Στις 23 Μαΐου το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας ανακοινώνει ότι το πλοίο-γεωτρύπανο «Tungsten Explorer» έχει ξεκινήσει εργασίες της γεώτρησης στον στόχο «Cronos-1» εν μέσω αντιδράσεων από το ψευδοκράτος.
Η Energean στο ενεργειακό παιχνίδι
Τον Μάρτιο πραγματοποιείται η Σύνοδος των Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ με αντικείμενο συζήτησης τους τρόπους απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο. Η Υπουργός Ενέργειας Νατάσα Πηλείδου δήλωσε πως η Κύπρος αναμένεται να εξαγάγει φυσικό αέριο από το τεμάχιο Αφροδίτη περί το 2026, ενώ είπε επίσης πως με επιστολή της προς την Ευρωπαία Επίτροπο για την Ενέργεια ανέλυσε τη σημαντική θέση της Κύπρου στα ενεργειακά της ΕΕ ως χώρας της Ανατολικής Μεσογείου με κοιτάσματα φυσικού αερίου.
Τον ίδια μήνα η εταιρεία Energean ανακοίνωσε την ανακάλυψη εμπορικά εκμεταλλεύσιμου κοιτάσματος φυσικού αερίου με την ερευνητική γεώτρηση «Αθηνά» στη θάλασσα του Ισραήλ, την οποία χαρακτηρίζει ιδιαίτερα σημαντική, σημειώνοντας ότι στο προσκήνιο έρχεται η εξαγωγή ποσοτήτων στην Κύπρο. Η εταιρεία απέστειλε στο Υπουργείο Ενέργειας πρόταση για κατασκευή αγωγού από το Ισραήλ στην Κύπρο και πλωτή μονάδα υγροποίησης φυσικού αερίου. Αφορά κατασκευή αγωγού από το Ισραήλ στην Κύπρο και κατόπιν, κατασκευή πλωτής μονάδας υγροποίησης φυσικού αερίου, από την οποία θα μεταφέρεται στην ευρωπαϊκή αγορά και όχι μόνο. Σύμφωνα με τον ελλαδικό Τύπο, η επένδυση είναι ύψους 2 δις ευρώ και, αν υλοποιηθεί, από το 2026 θα υγροποιεί ποσότητα που αντιστοιχεί με το 50% των αναγκών της Ελλάδας σε φυσικό αέριο, ενώ αναμένεται πολύ υψηλή αύξηση τα επόμενα χρόνια. Η επένδυση αφορά κυρίως το κοίτασμα Αθηνά και ο αγωγός φέρεται να φθάνει τα 200 χιλιόμετρα.
Οι ανάγκες ΕΕ για Φ.Α από Αν. Μεσόγειο
Σε έκθεσή του το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάλεσε τον Μάρτιο όλες τις πλευρές στη Μεσόγειο για διάλογο, ώστε «να υπάρξει ειλικρινής συλλογική προσπάθεια διαπραγμάτευσης για τα όρια των ΑΟΖ και των υφαλοκρηπίδων στην περιοχή, στη βάση της καλής πίστης και των διεθνών κανόνων». Στην έκθεση καταδικάζεται η παρενόχληση ερευνητικών σκαφών εντός της Κυπριακής ΑΟΖ, καθώς και οι παραβιάσεις του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου, συμπεριλαμβανομένων των υπερπτήσεων. Χαιρετίζουν τη συνεισφορά της Τουρκίας στη διασφάλιση επάρκειας εφοδιασμού φυσικού αερίου μέσω της διασύνδεσης των αγωγών «Trans-Anatolian Pipeline (TANAP)» και «Trans Adriatic Pipeline (TAP)» και επαναλαμβάνουν τη στήριξή τους για την πρόταση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για μια πολυμερή διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο, τονίζοντας ότι η Πράσινη Συμφωνία παρέχει σημαντικές ευκαιρίες για την επίτευξη συνεργατικών, βιώσιμων και χωρίς αποκλεισμούς ενεργειακών λύσεων.
Παράλληλα το Bloobmerg επικαλείται έγγραφα, σύμφωνα με τα οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε συνομιλίες με το Ισραήλ για να αρχίσει να εισάγει ισραηλινό φυσικό αέριο που θα υγροποιείται σε εγκαταστάσεις της Αιγύπτου. Μέσα Ιουνίου οι Υπουργοί Ενέργειας του Ισραήλ, της Αιγύπτου και της ΕΕ υπέγραψαν μνημόνιο κατανόησης για την εξαγωγή ισραηλινού φυσικού αερίου στην Ευρώπη , σε τελετή που έγινε στο Κάιρο.
Πρόοδος για EastMed και γεώτρηση Αμπτουλχαμίντ
Πρόοδος σε διάφορα «μέτωπα» καταγράφεται στην ωρίμανση του αγωγού φυσικού αερίου EastMed από την εταιρεία IGI Ρoseidon, που αποτελεί φορέα υλοποίησης του έργου και στην οποία συμμετέχουν ισομερώς η ΔΕΠΑ και η ιταλική Edison. Τον Ιούνιο η IGI Ρoseidon προχώρησε σε πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την ανάθεση τμήματος του εξοπλισμού του έργου και πιο συγκεκριμένα για την προμήθεια και εγκατάσταση των τεσσάρων σταθμών αποσυμπίεσης, οι οποίοι πρόκειται να εγκατασταθούν στην Κύπρο, την Κρήτη, τη Μεγαλόπολη και την ηπειρωτική Ελλάδα. Επίσης, στην Ελλάδα η διεύθυνση περιβαλλοντικών επιπτώσεων του ελληνικού Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας αποφάνθηκε θετικά για το έργο της κατασκευής και λειτουργίας του Αγωγού Φυσικού Αερίου Eastmed. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο ο αγωγός δέχεται πόλεμο από περιβαλλοντικές ΜΚΟ, συμπεριλαμβανομένων των ClientEarth και Friends of the Earth Europe. Σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ του Guardian, ζητήθηκε ουσιαστικά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επανεξετάσει, μεταξύ άλλων, την υποστήριξή της για έργα υποδομής όπως ο αγωγός EastMed.
Στις 5 Αυγούστου η Τουρκία διά στόματος Ερντογάν ανακοινώνει ότι το γεωτρύπανο «Αμπτουλχαμίντ Χαν» θα επιχειρήσει γεώτρηση σε απόσταση 55 χιλιομέτρων από την τουρκική ακτή της Αττάλειας. Η γεώτρηση που ξεκίνησε 17 Αυγούστου είναι εκτός της Κυπριακής ΑΟΖ. Τα τρία πλοία που το συνοδεύουν πήραν το όνομά τους από τα 3 παιδιά που «δολοφονήθηκαν σε μπανιέρα στο σπίτι τους το 1963 στην Κύπρο από την ΕΟΚΑ», αναφέρουν τουρκικά ΜΜΕ παραπέμποντας στο έγκλημα της μπανιέρας. Αυτό που δεν αναφέρεται είναι πως, σύμφωνα με κάποιες τουρκικές μαρτυρίες (όπως του φωτορεπόρτερ και δημοσιογράφου Ahmed Baran και της τουρκοκυπριακής εφημερίδας «Afrika»), ο δολοφόνος μάλλον ήταν ο ίδιος ο πατέρας τους, ο Επίατρος του τουρκικού στρατού Nihat İlhan, που πήρε τις ζωές της οικογένειάς του, ευρισκόμενος σε κατάσταση αμόκ και μετά φυγαδεύτηκε από τις τουρκικές Αρχές.
Η αποκάλυψη του «Κρόνου»
Τη Δευτέρα, 22 Αυγούστου, οι εταιρείες ΕΝΙ και ΤΟΤΑL προβαίνουν σε επίσημες ανακοινώσεις σχετικά με τη γεώτρηση στο οικόπεδο 6 της Κυπριακής ΑΟΖ.
Η ανακοίνωση κάνει λόγο για «σημαντική ανακάλυψη στο τεμάχιο ‘Κρόνος’» και συμπληρώνεται ότι εντοπίστηκαν συνολικά 2.5 Tcf. Σε δηλώσεις της η Υπουργός Ενέργειας, Νατάσα Πηλείδου, είπε ότι η γεώτρηση κατέδειξε την ύπαρξη ταμιευτήρα φυσικού αερίου, ο οποίος έχει χαρακτηριστικά καλής μέχρι και εξαιρετικής ποιότητας και βρίσκεται σε στήλη καθαρού φυσικού αερίου 260 μέτρων.
Σχολιάζοντας το αποτέλεσμα της γεώτρησης οι ΗΠΑ ανέφεραν πως παραμένουν ενωμένες με τους Συμμάχους και τους εταίρους στη δέσμευση για την προώθηση της ευρωπαϊκής ενεργειακής ασφάλειας, τη μείωση της συλλογικής μας εξάρτησης από τη ρωσική ενέργεια και τη διατήρηση της πίεσης στο Κρεμλίνο. «Η πολιτική των ΗΠΑ για την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου (ΑΟΖ) είναι μακροχρόνια και δεν έχει αλλάξει. Αναγνωρίζουμε το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να αναπτύξει τους πόρους στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της. Πιστεύουμε ότι οι πόροι πετρελαίου και φυσικού αερίου της Κύπρου, όπως και όλοι οι πόροι της, θα πρέπει να μοιράζονται δίκαια μεταξύ των δύο κοινοτήτων».
Βήμα για αξιοποίηση της «Αφροδίτης»
Τον Σεπτέμβριο η ισραηλινή εταιρεία New Med Energy αναφέρει πως οι εταίροι για το κοίτασμα φυσικού αερίου "Αφροδίτη" στα κυπριακά ύδατα ενέκριναν μια επένδυση ύψους 192 εκατομμυρίων δολαρίων για την έναρξη γεώτρησης και την κάλυψη άλλων δαπανών ανάπτυξης για το υπεράκτιο έργο. Σύμφωνα με το Reuters, το μεγαλύτερο μέρος της επένδυσης αφορά γεώτρηση η οποία θα επιβεβαιώσει πρώτα το μέγεθος του κοιτάσματος φυσικού αερίου, που εκτιμάται ότι είναι 124 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Στη συνέχεια θα χρησιμοποιηθεί για παραγωγή, ανέφερε η NewMed. Τον ίδιο μήνα φτάνει στην Κύπρο η Ισραηλινή Υπουργός Ενέργειας Καρίν Ελχαράρ. Κατά τη συνάντηση οι δυο πλευρές συμφώνησαν τον διορισμό διεθνούς εμπειρογνώμονα, ο οποίος θα εξετάσει ενδελεχώς τα δεδομένα, προκειμένου να καταλήξει σε δίκαιη συμφωνία σχετικά με την αξιοποίηση των κοιτασμάτων "Αφροδίτη" και "Ισάι". Η Υπουργός Ενέργειας Νατάσα Πηλείδου διευκρίνισε ότι το κομμάτι της αποζημίωσης θα το αναλάβουν οι εταιρείες, οι οποίες θα υπογράψουν συμφωνία διακανονισμού.
Μείωση τιμής ρεύματος και EuroAsia Interconnector
Ειδική διάταξη για εθελοντική εφαρμογή από την Κύπρο μέτρων που έχουν συμφωνηθεί τον Οκτώβριο για μείωση των υψηλών τιμών ενέργειας, αλλά και εργαλεία που μπορούν να αξιοποιηθούν από την Κύπρο, περιείχε το πακέτο που συμφωνήθηκε από τους Υπουργούς Ενέργειας της ΕΕ κατά τη συνάντηση του Συμβουλίου Ενέργειας στις Βρυξέλλες.
Σύμφωνα με την Υπουργό Εμπορίου, Νατάσα Πηλείδου, για τη συζήτηση αναφορικά με το πλαφόν στην τιμή φυσικού αερίου η Κύπρος δήλωσε ανοιχτή πρόταση για καθολικό ανώτατο όριο τιμής για το εισαγόμενο φυσικό αέριο και για δημιουργία μηχανισμού που θα διασφαλίζει την ενεργειακή ασφάλεια των κρατών μελών «εφόσον δεν θα δημιουργεί ανισορροπίες στην αγορά ενέργειας».
Στις 14 Οκτωβρίου πραγματοποιείται στην Κύπρο το Φόρουμ Αερίου Ανατολικής Μεσογείου, στο επίκεντρο του οποίου ήταν η συμμετοχή του νησιού μας στις διεργασίες για εμπλοκή της Ανατολικής Μεσογείου στις προσπάθειες απεξάρτησης της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο. Τον ίδιο μήνα πραγματοποιείται η τελετή έναρξης των κατασκευαστικών εργασιών του έργου EuroAsia Interconnector, στην παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη και της Ευρωπαίας Επιτρόπου για θέματα Ενέργειας Κάντρι Σίμσον. Το έργο EuroAsia Interconnector αποτελεί, όπως σημειώνει, την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου - Ελλάδας - Ισραήλ και θα τερματίσει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου από τα ευρωπαϊκά και περιφερειακά δίκτυα ηλεκτρισμού.
Οριοθέτηση ΑΟΖ Λιβάνου-Ισραήλ
Ο Πρόεδρος του Λιβάνου Μισέλ Αούν ανακοίνωσε τον Οκτώβριο ότι η χώρα του ενέκρινε τη συμφωνία οριοθέτησης των θαλασσίων συνόρων με το Ισραήλ, μετά από έντονες διαπραγματεύσεις υπό την ηγεσία της Ουάσιγκτον, μια συμφωνία που ανοίγει τον δρόμο για εκμετάλλευση κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. Σε ανακοίνωσή του το Υπουργείο Εξωτερικών χαιρέτισε τη συμφωνία Ισραήλ-Λιβάνου και αναφέρει ότι «λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία για το θαλάσσιο σύνορο Ισραήλ-Λιβάνου αφορά άμεσα τμήμα περίπου 9 ναυτικών μιλίων (περίπου 17 χιλιόμετρα) επί των γραμμών οριοθέτησης Κύπρου-Ισραήλ και Κύπρου-Λιβάνου, η κυπριακή κυβέρνηση ζήτησε, διά της διπλωματικής οδού, βάσει των μεταξύ τους συμφωνιών οριοθέτησης, από τις κυβερνήσεις των δυο φίλων γειτονικών χωρών, πληροφόρηση και διαβούλευση σχετικά με την επιτευχθείσα συμφωνία».
Παράταση κυρώσεων σε Τουρκία και γεώτρηση
Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποφάσισε τον Νοέμβριο παράταση γι’ ακόμα ένα χρόνο του καθεστώτος κυρώσεων που αφορά τις μη εξουσιοδοτημένες γεωτρήσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Το καθεστώς κυρώσεων θα συνεχίσει ως εκ τούτου να ισχύει μέχρι τις 12 Νοεμβρίου 2023.
Στην Ανατολική Μεσόγειο, κοντά στον κόλπο της Αττάλειας, βγαίνει στα τέλη Νοεμβρίου το γεωτρύπανο «Αμπντουλχαμίτ Χαν». Το γεωτρύπανο βγήκε στην περιοχή βορειοανατολικά της Κύπρου, κοντά στις τουρκικές ακτές για έρευνες από τις 2 Δεκεμβρίου έως τις 23 Ιανουαρίου.
Μετατροπή ΔΕΦΑ δημόσια εταιρεία
Τον Απρίλιο η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού συζήτησε το νομοσχέδιο για τη μετατροπή της ΔΕΦΑ σε δημόσια εταιρεία. Σε δηλώσεις του μετά το τέλος της συνεδρίας, ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Κυριάκος Χατζηγιάννης, ανέφερε ότι με το νομοσχέδιο η ΔΕΦΑ μετατρέπεται σε κρατική εταιρεία δημοσίου δικαίου. «Όλοι οι πόροι, όλοι οι προϋπολογισμοί, όλα τα δεδομένα, όλες οι ευθύνες, όλες οι υποχρεώσεις αυτούσια αναλαμβάνονται από την ΔΕΦΑ Δημόσια Εταιρεία», σημείωσε.
Μέτρα απεξάρτησης από συμβατικά καύσιμα
Σειρά αποφάσεων για επιτάχυνση της απεξάρτησης της Κύπρου από τα συμβατικά καύσιμα έλαβε τον Ιούλιο η Κυβέρνηση, ύστερα από σύσκεψη υπό τον Πρόεδρο Αναστασιάδη με εκπροσώπους της ΡΑΕΚ και της ΑΗΚ, στην οποία συζητήθηκαν τα προβλήματα που προκύπτουν σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά, και ιδιαίτερα σε ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, από τις ανατιμήσεις στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος. Τονίστηκε, επίσης, πως βασικό πυλώνα της στρατηγικής αποτελεί η επιτάχυνση της απεξάρτησης της Κύπρου από τα συμβατικά καύσιμα σε συνδυασμό με τα βραχυπρόθεσμα μέτρα που έχουν εφαρμοστεί και τα Σχέδια χορηγιών που παραχωρήθηκαν ή είναι σήμερα ανοιχτά στο κοινό ή προγραμματίζεται να ανακοινωθούν το επόμενο διάστημα.
Μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας
Μέτρα για την εξοικονόμηση ενέργειας σε κτήρια του Δημοσίου ενέκρινε τον Δεκέμβριο το Υπουργικό Συμβούλιο. Σημειώνεται ότι τα μέτρα θα πρέπει να εφαρμόζονται υποχρεωτικά από τους δημόσιους φορείς, με σύσταση για εφαρμογή τους και από τον ιδιωτικό τομέα. Μεταξύ άλλων, η ρύθμιση του θερμοστάτη του συστήματος θέρμανσης συνιστάται να μην υπερβαίνει τους 21°C (με περιθώριο προσαρμογής τους +2°C για μη κεντρικά συστήματα θέρμανσης) και η ρύθμιση του θερμοστάτη του συστήματος κλιματισμού να μην είναι κατώτερη από 26°C όταν αυτά χρησιμοποιούνται για σκοπούς ψύξης. Ακόμη, προνοείται η απενεργοποίηση της ψύξης/θέρμανσης σε χώρους και ώρες που δεν υπάρχουν εργαζόμενοι. Προκειμένου να αποφευχθούν ή να ελαχιστοποιηθούν οι απώλειες ενέργειας από ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές κατά τη λειτουργία αναμονής (standby), θα πρέπει απ’ όλες τις συσκευές γραφείου να διακόπτεται η ηλεκτρική παροχή κατά τις μη εργάσιμες ώρες. Για κοινής χρήσης συσκευές αυτό συνιστάται να γίνεται με χρήση χρονοδιακόπτη.
Πηγή: simerini.sigmalive.com
