Γιώργος Σκαφιδάς
«Όλοι πλέον αναγνωρίζουν ότι οι σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ περνούν και μέσα από τις σχέσεις με την Ελλάδα», δήλωνε η κυβερνητική εκπρόσωπος κυρία Αριστοτελία Πελώνη, πίσω στα τέλη Ιανουαρίου. «Η Ελλάδα πέτυχε ουσιαστικά να καταστήσει μια ελληνοτουρκική διαφορά αντικείμενο της θεματολογίας που η ίδια η Ευρώπη βάζει στο τραπέζι όταν συνομιλεί με την Τουρκία», σημείωνε, από την πλευρά του, ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης πίσω στις αρχές Απριλίου.
Ήταν η ελληνική πλευρά, ωστόσο, που θα ξεκινούσε στις 15 Απριλίου το ταξίδι προς την Άγκυρα με την πρόθεση να συμβάλει στην… αποκατάσταση του τουρκικού προφίλ έναντι της ΕΕ, έπειτα από το φιάσκο της επίσκεψης των Σαρλ Μισέλ-Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και όσα το διαδέχθηκαν (βλέπε κόντρα Ντράγκι-Ερντογάν κ.ά.).
«Αλλιώς τα σχεδιάσαμε»
Και όντως, όλα έδειχναν να πηγαίνουν «βάσει σχεδίου»… έως και τη συνέντευξη Τύπου των Δένδια-Τσαβούσογλου γύρω στις επτάμισι το απόγευμα.
«Θα πρότεινα να μην οδηγηθούμε σε έναν ατέρμονο διάλογο επί αυτών επί των οποίων ξέρουμε ότι διαφωνούμε. Αλλιώς θα χαλάσει αυτό που πήγαμε να δημιουργήσουμε σήμερα έπειτα από την εξαιρετική συνάντηση με τον πρόεδρο Ερντογάν», δήλωσε ο Νίκος Δένδιας απευθυνόμενος στον Τούρκο ομόλογό του.
«Μπορούμε να συνεχίσουμε αυτήν την ένταση αλλά αυτός δεν είναι ο σκοπός… Πρέπει να αποφασίσετε εάν θα συνεχίσουμε αυτόν τον καυγά ή εάν θα βρούμε λύσεις… Μπορούμε να συνεχίσουμε αυτήν την ένταση αλλά αυτός δεν είναι ο σκοπός… Πρέπει να αποφασίσετε εάν θα συνεχίσουμε αυτόν τον καυγά…», επαναλάμβανε από την πλευρά του, ως ενοχλημένος οικοδεσπότης ο «φίλος» Μεβλούτ…
Όχι τίποτα άλλο, αλλά «εάν συνεχίσετε έτσι, θα χάσουμε και το γεύμα…», ακούστηκε κάπου μια φωνή, με τον Έλληνα ΥΠΕΞ από την πλευρά του να εκφράζει την «ελπίδα» να μην ματαιωθεί το δείπνο διότι ο ίδιος «πεινάει εξαιρετικά».
Και κάπως έτσι, η απόπειρα επαναπροσέγγισης με την Τουρκία δια της ωραιοποίησης και της δημιουργίας θετικών εντυπώσεων χάθηκε μέσα στην φουρτούνα των ελληνοτουρκικών διαφορών, δείγμα ότι δύο πλευρές δυσκολεύονται πλέον πάρα πολύ να διαχειριστούν επικοινωνιακά τις πολλές και ουσιαστικές διαφωνίες τους παρά τα όσα «πυκνά» είχαν προηγηθεί τους περασμένους μήνες (συγκεκριμένα τους δύο γύρους διερευνητικών επαφών και τις πολιτικές διαβουλεύσεις).
«Καυγάς» εφ’ όλης της ύλης
Για ποία θέματα διαφώνησαν έντονα οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χώρων κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου; Για όλα: για τον Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο – για το διεθνές δίκαιο, τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) και τη Συνθήκη της Λωζάννης – για το μεταναστευτικό και τις υπερπτήσεις τουρκικών μαχητικών πάνω από ελληνικά νησιά – για τη μουσουλμανική μειονότητα που η Άγκυρα επιμένει να αποκαλεί «τουρκική», την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και τον ελληνικό εναέριο χώρο που δεν «συμπίπτει» με τα ελληνικά χωρικά ύδατα – αλλά και για τον εάν δικαιούται ή όχι η Ευρωπαϊκή Ένωση ως «τρίτος» να εμπλέκεται στα ελληνοτουρκικά… Ο ελληνοτουρκικός «καυγάς» ήταν, με άλλα λόγια, εφ’ όλης της ύλης και όντως ενδεικτικός όσων χωρίζουν τις δύο χώρες.
Απορίες
«Θα μου έκανε μεγάλη εντύπωση αν περιμένατε, αγαπητέ μου Μεβλούτ, να μην τα πω εδώ στην Άγκυρα. Δηλαδή να έρθω εδώ στην Άγκυρα και να παρουσιάσω τα πράγματα σαν να μην έχει συμβεί τίποτε στο Αιγαίο και σαν να μην έχει συμβεί τίποτε στην Ανατολική Μεσόγειο», δήλωσε κατά τη δευτερολογία του (γιατί υπήρξε και τριτολογία) ο Νίκος Δένδιας.
Υπό την ίδια έννοια, δεν θα έπρεπε όμως και η ελληνική πλευρά να περιμένει ότι πηγαίνοντας στην Τουρκία θα ακούσει τις γνωστές εξόχως προκλητικές τουρκικές θέσεις; Διότι όταν παίζεις στο γήπεδο του αντιπάλου, είναι πάντοτε ο αντίπαλος που διαμορφώνει το πλαίσιο, όπως φάνηκε άλλωστε και κατά την επεισοδιακή επίσκεψη των Σαρλ Μισέλ και Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην Άγκυρα στις 06 Απριλίου.
Και εάν όντως η ελληνική πλευρά «φοβόταν» το ενδεχόμενο νέων «προκλήσεων», τότε προς τι η δημιουργία εντυπώσεων («κυβερνητικοί παράγοντες» εξέφραζαν, πριν από την επίσκεψη, σε φιλοκυβερνητικές ιστοσελίδες την «ελπίδα» ο Ερντογάν να κάνει ένα άνοιγμα) και προς τι η ίδια η επίσκεψη σε τελική ανάλυση;
«Η ελληνική πλευρά έδωσε έμφαση στην θετική ατζέντα, για αυτό και πρότεινε συνεργασία στον οικονομικό τομέα», εξηγούσαν διπλωματικές πηγές έπειτα από τον «καυγά» Δένδια-Τσαβούσογλου, υπογραμμίζοντας ότι ο κ. Δένδιας (που συνοδευόταν στην Τουρκία από τον αρμόδιο για την οικονομική διπλωματία υφυπουργό Κώστα Φραγκογιάννη) είχε ρητή εντολή από τον πρωθυπουργό, αν προκληθεί, να απαντήσει αναλόγως… όπερ και εγένετο.
Ο διάλογος σίγουρα δεν είναι ενδοτισμός, όπως έχει υπογραμμίσει άλλωστε και ο Έλληνας ΥΠΕΞ πριν από την επίσκεψη στην Τουρκία. Το πλαίσιο και η χρονική συγκυρία του διαλόγου στέλνουν, ωστόσο, σε κάθε περίπτωση τα δικά τους μηνύματα.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν – τον οποίο ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι είχε προ ημερών αποκαλέσει «δικτάτορα» – θέλησε να συναντηθεί χθες (15 Απριλίου) στην Άγκυρα με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια, και το θέλημά του έγινε πραγματικότητα.
Ο Τούρκος πρόεδρος αποφάσισε την τελευταία στιγμή (το απόγευμα της Τετάρτης), για τους δικούς του λόγους, να συναντηθεί και εκείνος με τον επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας… όπερ και εγένετο (με τις φιλοκυβερνητικές ιστοσελίδες χαιρετίζουν την «αναβάθμιση» της επίσκεψης). Λίγες ώρες νωρίτερα ωστόσο, ο κ. Ερντογάν είχε φροντίσει να απειλήσει τον ελληνισμό… με νέα τουρκική εισβολή στην Κύπρο αλλά και με σεισμογραφικές έρευνες-γεωτρήσεις στις περιοχές του τουρκολιβυκού μνημονίου όπου «η Ελλάδα δεν έχει δικαιώματα» κατά τον Τούρκο ηγέτη, Το οποίο τουρκολιβυκό μνημόνιο ο κ. Ερντογάν είχε άλλωστε κάνει σημαία και ολίγες ημέρες νωρίτερα, στις 12 Απριλίου, από την Άγκυρα, έχοντας στο πλευρό του τον τουρκόφιλο πρωθυπουργό της Μεταβατικής Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης (GNU) Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά.
Τα δικά του μηνύματα είχε φροντίσει να στείλει όμως και ο κ. Τσαβούσογλου λίγες ώρες προτού συναντηθεί με τον Έλληνα ομόλογό του στην τουρκική πρωτεύουσα, διαμηνύοντας πως Ελλάδα και Τουρκία «δεν χρειάζονται την ΕΕ ούτε καμία τρίτη χώρα για να διευθετήσουν τα μεταξύ τους προβλήματα».
Και τώρα;
Εάν οι συναντήσεις που είχε χθες ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας στην τουρκική πρωτεύουσα με τους κ.κ. Ερντογάν και Τσαβούσογλου είναι «βαρύνουσας σημασίας» και «καθοριστικές», όπως έγραφαν φιλοκυβερνητικές ιστοσελίδες πριν από την επίσκεψη, τότε θα πρέπει να αναμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε πως αυτές πρόκειται πια να «καθορίσουν» τις εξελίξεις στον δρόμο προς την Πενταμερή για το Κυπριακό, που έχει προγραμματιστεί για τα τέλη Απριλίου (27-29), αλλά και μετέπειτα, εν όψει της ευρωπαϊκής Συνόδου Κορυφής του Ιουνίου, με φόντο και τον αμερικανο-ρωσικό ανταγωνισμό που φαίνεται να οξύνεται μέσω Ουκρανίας… δίνοντας στην Τουρκία νέα πατήματα επαναπροσέγγισης με τη Δύση.
Εν τω μεταξύ, βέβαια, η ζωή συνεχίζεται με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου να βρίσκεται σήμερα (16 Απριλίου) στα κατεχόμενα, και τον Νίκο Δένδια να μεταβαίνει στην Πάφο για να πάρει μέρος στην τετραμερή υπουργική Σύνοδο Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ, Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
Πηγή: amynanet.gr
