Ανδρέας Πιμπίσιης
Το απόγευμα της περασμένης Πέμπτης, ο Νίκος Χριστοδουλίδης, κατευθυνόμενος προς τη Λεμεσό για να μιλήσει σε μία ακόμα εκδήλωση, όπως πράττει από την ημέρα της εκλογής του, δέχθηκε ένα τηλεφώνημα που τον ενθουσίασε σε βαθμό που δεν άντεξε να μην το αποκαλύψει και το έπραξε σε μια εκτός κειμένου αναφορά. Εμφανίστηκε ενθουσιασμένος για το θετικό μήνυμα που έλαβε για ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ στο Κυπριακό χωρίς να αποκαλύψει τον συνομιλητή του. Ακόμα και οι στενοί του συνεργάτες, μέχρι τα μεσάνυκτα της Πέμπτης δήλωναν πως δεν τους είχε ενημερώσει περαιτέρω. Όπως άγνοια δήλωνε και ο υπουργός Εξωτερικών ο οποίος βρισκόταν στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας.
Η ενεργότερη εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί για τον Νίκο Χριστοδουλίδη το μεγάλο στοίχημα που θέλει να κερδίσει σ’ ότι αφορά το Κυπριακό. Γι’ αυτό και κάθε μήνυμα που λαμβάνει προς αυτή την κατεύθυνση τον κάνει να είναι ενθουσιώδης. Έτσι ανεβαίνοντας στο βήμα για να μιλήσει σε τελετή εγκαινίων έκθεσης φωτογραφίας για την Αμμόχωστο, είπε ότι, ερχόμενος στη Λεμεσό από τη Λευκωσία, έγινε αποδέκτης ενός τηλεφωνήματος «βάσει του οποίου φαίνεται να υπάρχουν προοπτικές προς αυτή την κατεύθυνση», δηλαδή την ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ στο Κυπριακό. Με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη να συμπληρώνει πως θα αξιοποιήσει αυτές τις προοπτικές μέχρι το τέλος για να επαναρχίσουν οι συνομιλίες».
Ένα 24ωρο πριν από το τηλεφώνημα που έκανε τον Πρόεδρο της Κύπρου να πανηγυρίζει υπήρξε μια άλλη επικοινωνία η οποία δεν είναι άσχετη με την προσπάθεια που καταβάλλει ο Νίκος Χριστοδουλίδης από την αρχή της προεδρίας του, που ξεκίνησε την 1η Μαρτίου. Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, επικοινώνησε τηλεφωνικώς με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προκειμένου να τον συγχαρεί για την εκλογή του στην Προεδρία της Δημοκρατίας.
Σύμφωνα με την Άγκυρα, το τηλεφώνημα αφορούσε περιφερειακά ζητήματα, πέραν τον συγχαρητηρίων για την νίκη του Ερντογάν: «Ο Πρόεδρος Ερντογάν εξέφρασε την ανάγκη να αυξηθούν οι επαφές σε όλα τα επίπεδα με συγκεκριμένη και θετική ατζέντα για την πλήρη ένταξη της Τουρκίας, η οποία έχει μεγάλη στρατηγική αξία για την Ευρώπη, στην ΕΕ». «Τονίζοντας τη σημασία της συνεργασίας στους τομείς της επικαιροποίησης της τελωνειακής ένωσης, της διασφάλισης της απελευθέρωσης των θεωρήσεων, της διαχείρισης του μεταναστευτικού και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, ο Πρόεδρος Ερντογάν δήλωσε ότι η δίκαιη μεταχείριση έναντι της Τουρκίας και η υποστήριξη της προοπτικής πλήρους ένταξης θα διασφαλίσουν το άνοιγμα νέων οριζόντων στις σχέσεις», ΕΕ-Τουρκίας.
Είναι ακριβώς πάνω σ’ αυτή την θεματολογία που η Λευκωσία επενδύει ότι μπορεί να γίνουν κινήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση προς την κατεύθυνση της Τουρκίας προκειμένου να βοηθηθεί και το Κυπριακό. Για τον Νίκο Χριστοδουλίδη η ευρωτουρκική ατζέντα προσφέρει μοχλούς πίεσης για επανέναρξη των συνομιλιών στο Κυπριακό. Όπως κατ’ επανάληψη ο ίδιος το είχε δηλώσει, ο ευρωτουρκικός διάλογος και η επιθυμία της Τουρκίας να ανοίξει εκ νέου διάλογο με την ΕΕ θα δώσει την ευκαιρία για δημιουργία κατάστασης αμοιβαίου οφέλους.
>> Δείχνουν το προεκλογικό πρόγραμμα: Οι συνεργάτες του Προέδρου εμφανίζονται πλήρως ικανοποιημένοι από τις εξελίξεις και βλέπουν δικαίωση των όσων Νίκος Χριστοδουλίδης ανέφερε σχετικά στο προεκλογικό του πρόγραμμα, σ’ ό,τι αφορά Κυπριακό και Ευρωπαϊκή Ένωση:
• Ο πρωταγωνιστικός ρόλος της ΕΕ μπορεί να λειτουργήσει καταλυτικά στην επίλυση του Κυπριακού, λαμβάνοντας υπόψη και το πλαίσιο των ευρωτουρκικών σχέσεων και των τουρκικών απαιτήσεων, όπως για παράδειγμα, την αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης, τη φιλελευθεροποίηση των θεωρήσεων εισόδου, την αεροπορική συμφωνία και τα «παγωμένα» κεφάλαια της ενταξιακής της πορείας. Η ξεκάθαρη διασύνδεση των επιδιώξεων της Άγκυρας με την αποκλιμάκωση της τουρκικής επιθετικής στάσης και την επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων προς επίλυση του Κυπριακού στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου, δύναται να δημιουργήσει εκείνα τα δεδομένα που θα οδηγήσουν σε μια αμοιβαία επωφελή κατάσταση πραγμάτων.
• Μέσα σε αυτό το πλαίσιο και για την πρακτική υλοποίηση της διασύνδεσης των ευρωτουρκικών σχέσεων με την τουρκική επιθετικότητα, και ειδικότερα με την επίλυση του Κυπριακού, ξεκινούμε άμεσα μια μεγάλη διπλωματική προσπάθεια για τη λήψη σχετικής πολιτικής απόφασης από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τον διορισμό μιας ισχυρής πολιτικής προσωπικότητας με συγκεκριμένους όρους εντολής. Οι όροι εντολής θα πρέπει να προβλέπουν την επιδίωξη μιας λύσης στο Κυπριακό η οποία θα βασίζεται στις αρχές και αξίες της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο καθώς και στις θεμελιώδεις αρχές λύσης του Κυπριακού, οι οποίες προβλέπονται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ για την Κύπρο.
• Στόχος αυτής της προσπάθειας θα είναι επίσης η ανάδειξη και ουσιαστική προώθηση μιας αμοιβαία επωφελούς κατάστασης πραγμάτων, η οποία θα είναι ωφέλιμη για την ασφάλεια της Ευρώπης, θα δημιουργεί ορθολογικά κίνητρα για την Τουρκία σε θέματα που για την ίδια είναι σημαντικά και που θα δύναται να υλοποιηθούν μόνο μέσα από την επίλυση του Κυπριακού.
>> Σημαντικά ραντεβού ενόψει: Πέραν της τηλεφωνικής επικοινωνίας Μισέλ-Ερντογάν υπάρχει και άλλες εξελίξεις που θα τρέξουν το επόμενο διάστημα και οποίες θα παίξουν το δικό του ρόλο στις προσπάθειες αναβίωσης των συνομιλιών στο Κυπριακό. Ο Ερντογάν ευθύς μετά την επανεκλογή του μεταξύ εκείνων που προσκάλεσε στην Άγκυρα είναι και το τον Γάλλο Πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν. Ένα ταξίδι που δεν έχει ακόμα διευθετηθεί, όμως όποτε κι αν πραγματοποιηθεί θέματα που επηρεάζουν την κοινή ατζέντα ΕΕ-Τουρκία-Κύπρο θα βρεθούν στο τραπέζι του γαλλοτουρκικού διαλόγου. Ο Εμανουέλ Μακρόν είναι ένας εκ των ηγετών πάνω στον οποίο η Λευκωσία επενδύει για να πετύχει ευρωπαϊκή εμπλοκή στο Κυπριακό.
Το αμέσως επόμενο διάστημα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα έχει μια σειρά από σημαντικά ραντεβού τα οποία έχουν τη δική τους βαρύτητα στην όλη προσπάθεια που καταβάλλεται από πλευράς του στο Κυπριακό. Αυτή την εβδομάδα θα βρεθεί στο Στρασβούργο για να προσφωνήσει την ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Καθιστώντας τον μόλις τον τρίτο Κύπριο Πρόεδρο που ανεβαίνει στο βήμα της ολομέλειας του Ευρωκοινοβουλίου. Πέραν από την 20λεπτη συνομιλία του ιδίου και της αντιπροσωπείας του με την Πρόεδρο τους Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης προγραμματίζει να έχει και μια σειρά από συναντήσεις με τους επικεφαλής των πολιτικών ομάδων που συμμετέχουν στο ΕΚ.
Στο επίκεντρο των συζητήσεων θα βρίσκεται το Κυπριακό και η πρόταση του ΠτΔ για ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ αλλά θεωρείται σίγουρο ότι η ατζέντα θα επεκταθεί και σε άλλα θέματα «κυπριακού ενδιαφέροντος».
Αμέσως μετά θα μεταβεί στην Αυστρία, έναν ακόμα σταθμό στην ευρωπαϊκή του περιοδεία, ενώ ιδιαίτερα σημαντική θεωρείται η επόμενη σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου όπου θα δοθεί η ευκαιρία στον Νίκο Χριστοδουλίδη τόσο εντός της ίδιας της συνόδου όσο και στο περιθώριο, σε διμερές επίπεδο, να τεθεί εν νέου το θέμα της ενεργότερης εμπλοκής της ΕΕ στο Κυπριακό.
>> Ένας δεν χορεύει ταγκό: Η κινητικότητα στο Κυπριακό θα είναι ένα από τα μεγάλα στοιχήματα που θέλει να κερδίσει ο Νίκος Χριστοδουλίδης, καθώς βρίσκεται μόλις στον τέταρτο μήνα της πενταετούς διακυβέρνησής του. Πέραν της ικανοποίησης ότι οι εξελίξεις βαίνουν όπως ο ίδιος τις είχε προδιαγράψει προεκλογικά αλλά και μετεκλογικά, η προσοχή στρέφεται στο πως πρακτικά θα υλοποιηθεί η ευρωπαϊκή εμπλοκή και κυρίως στο πως θα επιτευχθεί επάνοδος στο τραπέζι των συνομιλιών. Γιατί ως γνωστό, στο ταγκό χρειάζονται δύο.
Στις ράγες η σύσταση του ΣΕΑ
Η σύσταση Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας αποτελεί όχι απλώς μια προεκλογική δέσμευση αλλά ένα ζήτημα για το οποίο έδειξε ιδιαίτερο ζήλο ο ίδιος ο Πρόεδρος. Η σύσταση του ΣΕΑ μπήκε στη ράγες και πλέον όσοι εμπλέκονται στρώθηκαν στη δουλειά για την ετοιμασία του νομικού πλαισίου προκειμένου να μπορεί να συσταθεί το συμβούλιο.
Ζητούμενο για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας είναι να συσταθεί ένα σώμα το οποίο να μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά τόσο στην προσπάθεια λήψεως αποφάσεων αλλά και για υπάρχει μια εις βάθος ανάλυση δεδομένων. Μέσα από το νομικό πλαίσιο που θα καθορίζει τη λειτουργία του ΣΕΑ αναμένεται να ξεκαθαρίσει περαιτέρω ο ρόλος του και να καθησυχαστούν οι όποιες ανησυχίες από πλευράς κομμάτων. Αυτό που φαίνεται να ανησυχεί περισσότερο την αντιπολίτευση είναι η συνταγματικότητα του όλου εγχειρήματος και το κατά πόσο θα έρθει να καπελώσει το Εθνικό Συμβούλιο που είναι το κατ’ εξοχήν όργανο που λαμβάνει αποφάσεις σε σχέση με το Κυπριακό.
Από πλευράς κυβερνήσεως δίνονται συνεχώς διαβεβαιώσεις ότι και εντός του συνταγματικού πλαισίου θα βρίσκεται στο ΣΕΑ και τον ρόλο του Εθνικού Συμβουλίου δεν θα αποκαταστήσει.
Στην Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο χώρος εκείνος στον οποίο η Κύπρος μπορεί να κινηθεί και να αναβαθμίσει το ρόλο που η ίδια μπορεί να παίξει και διεθνώς. Προεκλογικά ο Νίκος Χριστοδουλίδης μιλούσε για «άσκηση πολυθεματικής ενεργούς, εξωστρεφούς και αποτελεσματικής διπλωματίας» η οποία αποσκοπεί σε «μεγιστοποίηση του αποτυπώματος της Κύπρου στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και Μέσης Αναστολής, όπως επίσης σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο».
Περαιτέρω ο Ν. Χριστοδουλίδης υποστήριζε, προεκλογικά, πως «αναδεικνύοντας την Κύπρο ως αξιόπιστο και προβλέψιμο εταίρο, παράγοντα ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή που αξιοποιεί τη γεωγραφική της θέση, τις άριστες σχέσεις µε όλα τα γειτονικά κράτη και την ιδιότητά της ως κράτος μέλος της ΕE τόσο προς όφελος των δικών της συμφερόντων, όσο και αυτών της Ένωσης και της ευρύτερης περιοχής».
Οι κινήσεις σε θέματα εξωτερικής πολιτικής μέχρι στιγμής αποτελούν ένα «μαξιλαράκι ασφάλειας» για την γενικότερη εικόνα της διακυβέρνησης Χριστοδουλίδη και συμβάλλουν στο να κινείται πάνω από τη βάση ο μέσος όρος αξιολόγησης.
Το μεγάλο στοίχημα για την κυβέρνηση Χριστοδουλίδη και τον ίδιο προσωπικά θα είναι η Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2026. Εκεί θα διαφανεί εάν η Κύπρος μέσω της Ευρώπης μπορεί να παίξει και ουσιαστικό ρόλο σε διεθνές επίπεδο, σε μια εντελώς διαφορετική, απ’ αυτή που γνωρίζει, ατζέντα.
Πηγή: philenews.com
