Του Μανώλη Κοττάκη
Πρώτον αν θα συνεχιστεί το έργο της πόντισης του καλωδίου για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδος -Κύπρου ή θα εγκαταλειφθεί με κομψές διατυπώσεις μετά το θερμό «επεισόδιο» (λέξη που χρησιμοποίησε ο καθηγητής Ροζάκης σε άρθρο του στο K-report) σε διεθνή ύδατα σε οριοθετημένη από την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία περιοχή κοντά στην Κάσο. Η γαλλική εταιρεία που έχει αναλάβει την υλοποίηση του έργου έχει απευθύνει εδώ και μερικές μέρες τελεσίγραφο στις ελληνικές αρχές να απαντήσουν αν θεωρούν ότι η περιοχή είναι ελληνική ή όχι για να αποφασίσει την αποχώρηση της και να διεκδικήσει τις ανάλογες αποζημιώσεις με βάση τις ρήτρες.
Το δεύτερο θέμα που θα κληθούν να συναποφασίσουν από κοινού η Ελλαδική και η Κυπριακή ηγεσία είναι αν το έργο είναι τελικώς συμφέρον για την κυπριακή οικονομία ή όχι (αν θα οδηγήσει σε μείωση της τιμής του ρεύματος) και το ποιος θα επωμιστεί το βάρος να πληρώσει το κόστος της τυχόν ματαίωσης του έργου λόγω του «γεωπολιτικού ρίσκου». Το οποίο στην κατ' αρχήν συμφωνία μεταξύ του Ελλαδικού ΑΔΜΗΕ και της Κυπριακής Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας περιγράφεται ως «εξωτερικός κίνδυνος» (πρώτη φορά δύο κράτη σπεύδουν να προεξοφλήσουν το… casus belli ενός τρίτου πριν αυτό ακόμη το κηρύξει για να απεμπλακούν από την «περιπέτεια» της άσκησης του κυριαρχικού δικαιώματος τους!). Η Κύπρος θα αναλάβει το κόστος όπως σαφώς αφήνεται να εννοηθεί από το αρχικό κείμενο της συμφωνίας ή η Ελλάς;
Ήδη στην Μεγαλόνησο ο τέως Πρόεδρος του Δημοκρατικού Συναγερμού Αβέρωφ Νεοφύτου ο οποίος μιλούσε πολύ τακτικά στα… τηλέφωνα με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη τον καιρό που ήταν υποψήφιος Πρόεδρος διαμαρτυρήθηκε για το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν εγγυάται το γεωπολιτικό ρίσκο καθώς το 51% του AΔΜΗΕ ανήκει στο ελληνικό δημόσιο. Ενώ ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης βρέθηκε αίφνης στην Κρήτη και για το μνημόσυνο του Μίκη Θεοδωράκη, άγνωστο αν πραγματοποίησε και κάποια συνάντηση κορυφής με ανώτατο μέλος της ελληνικής κυβέρνησης.
Επειδή όμως πίσω από όλα αυτά κρύβονται δύο ερωτήματα εθνικής σημασίας ήτοι πρώτον, μπορούμε να ξαναπάμε στην Κάσο στην οριοθετημένη ΑΟΖ από την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία για έρευνα και άσκηση κυριαρχικού δικαιώματος; Ή βρισκόμαστε μπροστά σε νέο καθεστώς Ιμίων και ακόμη χειρότερα καθώς το τουρκικό υπουργείο Άμυνας ισχυρίζεται ότι με το αίτημα για παροχή άδειας που υπέβαλλαν οι Ιταλοί αναγνωρίσαμε την θαλάσσια δικαιοδοσία του.
Δεύτερον ισχύει στο σημείο αυτό η συμφωνία με το καθεστώς του Αιγυπτίου Προέδρου Σίσι (ο οποίος αποκατέστησε την σχέση του με τον Ερντογάν) ή τινάχθηκε στον αέρα επ᾿ ωφελεία του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου;
Είμαστε υποχρεωμένοι να θέσουμε ορισμένα κρίσιμα ερωτήματα προς τον πρωθυπουργό της Ελλάδος Κυριάκο Μητσοτάκη. Θα του τα θέταμε στην συνέντευξη τύπου στην ΔΕΘ αλλά μετά την μεταχείριση που επιφύλαξε στην εφημερίδα μας το 2020 στην οποία δόθηκε εσκεμμένα ο λόγος προς το τέλος της συνέντευξης αφού είχαν προηγηθεί λαθρόβια έντυπα, θεωρούμε ότι δεν έχει νόημα να είμαστε εκεί. Η «Εστία» (έτος ιδρύσεως 1876) σέβεται την ιστορία της και τον εαυτό της και δεν επιτρέπει σε κανέναν να την υποτιμά. Θα το κάνουμε λοιπόν από εδώ αφού πρώτα υπενθυμίσουμε τι συνέβη.
Η κρίση εξελίχθηκε σε δύο φάσεις στις 23 Ιουλίου. Όταν το ιταλικό ερευνητικό που επιχειρούσε για λογαριασμό της Ελληνικής Δημοκρατίας ζήτησε άδεια από τον τουρκικό σταθμό της Αττάλειας για την εκτέλεση εργασιών η οποία και απερρίφθη. Και όταν αμέσως μετά πέντε τουρκικά πολεμικά πλοία το περικύκλωσαν σε ζώνη για να μην μπορεί και πρακτικά να προχωρήσει την έρευνα του μέσα στην περιοχή της ελληνικής δικαιοδοσίας. Με δύο ελληνικά πλοία μια φρεγάτα και μια κανονιοφόρος να παρακολουθούν «απαθώς», κατόπιν άνωθεν εντολών την περικύκλωση». Με συνέπεια την άρον άρον αποχώρηση και επιστροφή του στο λιμάνι του Ηρακλείου. Σημειωτέον ότι λίγες μέρες πριν το επεισόδιο έγγραφο που έστειλε η Ελληνική Δημοκρατία στον ΟΗΕ έλεγε με διατυπώσεις που παραπέμπουν στο Σύμφωνο της Μαδρίτης και στην Διακήρυξη Φιλίας ότι «Η Ελλάδα ασκεί πάντα τα κυριαρχικά της δικαιώματα στις θαλάσσιες περιοχές σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο της Θαλάσσης ΑΠΕΧΟΝΤΑΣ ΑΠΟ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΑΝ ΝΑ ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΟΥΝ ΤΙΣ ΕΝΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΝΑ ΘΕΣΟΥΝ ΣΕ ΚΙΝΔΥΝΟ ΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΉ ΕΙΡΗΝΗ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ».
Η ώρα των ερωτήσεων προς τον κύριο πρωθυπουργό, τώρα! Τις επόμενες εβδομάδες κυκλοφόρησε εντόνως στο Πεντάγωνο αλλά και στον Αρχηγείο Στόλου (όπου έσπευσε ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ κύριος Χούπης μετά την αποκλιμάκωση) η πληροφορία ότι ο πρωθυπουργός κάλεσε τον αρχηγό των Ενόπλων Δυνάμεων απευθείας στο τηλέφωνο ενόσω διαρκούσε η κρίση (η αποστολή του ερευνητικού έγινε από το υπουργείο Ενέργειας χωρίς να ενημερωθεί κανείς στο Πεντάγωνο) και φέρεται να του είπε ότι το ζήτημα είναι αμιγώς διπλωματικό, το χειρίζεται η υφυπουργός Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις δεν πρέπει επ' ουδενί να εμπλακούν στην διαχείριση του προς αποφυγή της κλιμάκωσης. [iEpikaira: Περισσότερα ΕΔΩ!] Κοινώς φέρεται να τον «διέταξε». Αν και δεν θέλουμε να πιστέψουμε ότι συνέβη ποτέ αυτό, η ένταση των πληροφοριών είναι τέτοια που μας αναγκάζει να ρωτήσουμε ευθέως τον κύριο πρωθυπουργό: Είναι αλήθεια κύριε Πρόεδρε; Ισχύει;
Την επομένη πάντως της λήξης της κρίσεως στην οποία παρέστησαν «ωσεί παρούσες» μια φρεγάτα, μια κανονιοφόρος και ένα περιπολικό του λιμενικού ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ κύριος Χούπης επισκέφθηκε εκτάκτως (σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή σε προγραμματισμένη επίσκεψη) τον Ναύσταθμο και αφού είπε μερικά λόγια στους αξιωματικούς για το «ηθικό» κλείστηκε στο γραφείο του Αρχηγού Στόλου με τον νέο επικεφαλής του ναύαρχο Κουλούρη.
Τις επόμενες εβδομάδες αποκαλύφθηκε μάλιστα ότι τα πολεμικά μας πλοία εκτέλεσαν διαταγή αδρανείας και δεν απάντησαν τίποτε στις προκλήσεις των Τούρκων στο Κανάλι 16. Ενώ κατά την αποχώρηση τους μια τουρκική φρεγάτα και μια τουρκική κορβέτα παρέμειναν ανενόχλητες επί 3 ώρες και 15 λεπτά μέσα στα ελληνικά χωρικά ύδατα. Το ερώτημα λοιπόν είναι εύλογο: είναι αλήθεια κύριε πρωθυπουργέ ότι ζητήσατε απευθείας από τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ να μην εμπλακούν οι Ένοπλες Δυνάμεις στην κρίση της Κάσου;
Πολύ δε περισσότερο είναι εύλογο να τίθεται όταν το βράδυ της 24ης Ιουλίου φέρεστε να είπατε στον Αρχηγό ΓΕΝ στους κήπους του Προεδρικού Μεγάρου την εξής φράση: «Μας ταλαιπώρησαν οι φίλοι μας αλλά όλα καλά!». Είναι αλήθεια κύριε πρωθυπουργέ; Χρησιμοποιήσατε το ρήμα «ταλαιπώρησαν;». Πως μας «ταλαιπώρησαν»; Μήπως πρέπει να ενημερώσετε την Εθνική Αντιπροσωπεία; Υπάρχει ένα ακόμη ερώτημα για τον κύριο πρωθυπουργό. Οι Τούρκοι με επίσημη ανακοίνωση τους ευχαρίστησαν την Ελλάδα γιατί με το ιστορικό κατ' αυτούς αίτημα για παροχή αδείας έρευνας αναγνωρίσαμε την δικαιοδοσία τους σε θαλάσσιες ζώνες του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου. Για ποιο πράγμα μας ευχαρίστησαν κύριε πρωθυπουργέ; Ξέρετε; Αν ναι, μπορείτε να μας ενημερώσετε; [iEpkaira: Περισσότερα ΕΔΩ!]
Τα ερωτήματα όμως δεν σταματούν εδώ. Αφορούν και τον Υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη ο οποίος λίγες μέρες μετά υποστήριξε σε συνέντευξη του ότι η περιοχή που έγινε το επεισόδιο είναι «μη οριοθετημένη». Είπε συγκεκριμένα ότι « δεν υπάρχει οριοθέτηση αλλά επικάλυψη μεταξύ ενός νομίμου και ενός παρανόμου συμφώνου» (ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία και τουρκολιβυκό). [iEpikaira: Περισσότερα ΕΔΩ!]
Ερώτηση: όπως σας κατήγγειλε ο καθηγητής Ροζάκης «το ιταλικό πλοίο ολοκλήρωσε πρόωρα το έργο του μετά από έντονες παρασκηνιακές ανταλλαγές ανάμεσα στους υπουργούς εξωτερικών Ελλάδος και Τουρκίας». Αλήθεια αυτό είπατε στο κόκκινο τηλέφωνο στον κύριο Φιντάν κύριε Υπουργέ; Ότι η περιοχή είναι «μη οριοθετημένη»; Και αν ναι, δεν τινάζεται έτσι η συμφωνία μερικής οριοθέτησης της ΑΟΖ Ελλάδας -Αιγύπτου; Απαντήσεις κύριε Υπουργέ.
Απαντήσεις διότι η συνάντηση της Λευκωσίας για το μέλλον της ηλεκτρικής διασύνδεσης που μεταθέσατε για την Τρίτη για να μην σκάσει η βόμβα στα χέρια του πρωθυπουργού στην ΔΕΘ θα κληθεί να αποφασίσει με άλλοθι το βάρος των οικονομικών επιπτώσεων για το γεωπολιτικό. Ότι η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να ασκήσει ξανά κυριαρχικό της δικαίωμα ανοικτά της Κάσου. Και αν ό μη γένοιτο συμβεί αυτό θα μετατραπεί σε αυτό που το Διεθνές Δίκαιο ονομάζει «κράτος μειωμένης κυριαρχίας»….Θα αναμείνουμε με ενδιαφέρον.
Σημείωση: Τις απαντήσεις τις περιμένουμε από εσάς. Όχι από τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ κύριο Χούπη και τον αρχηγό ΓΕΝ κύριο Κατάρα. Σε καιρούς Δημοκρατίας οι Ένοπλες Δυνάμεις υπακούν στην νόμιμη κυβέρνηση της χώρας ακόμη και αν διαφωνούν.
Εστία της Κυριακής newsbreak.gr
