Μήπως η νέα προσπάθεια πόντισης καλωδίου αποτελεί το έναυσμα για μια προσχεδιασμένη ελληνοτουρκική κρίση;

ΕΠΙΚΑΙΡΟΣ... (Τρίτη 1 Απριλίου 2025)
Τον Απρίλιο του 2023 εξηγήσαμε γιατί υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις σύμφωνα με τις οποίες η κατασκευή του EastMed «ουδέποτε υπήρξε «στρατηγική επιλογή» του Ισραήλ, ακόμη και του ίδιου του Νετανιάχου, που είναι ο μόνος που πίεσε για τον αγωγό, ως έργο φυσικής διασύνδεσης του Ισραήλ με τη Δύση» αλλά αντιθέτως εργαλειοποιήθηκε για να γίνει η μοιρασιά των θαλασσίων ζωνών της Αν. Μεσογείου με απώτερο σκοπό την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου. 

Στο ίδιο σχόλιό μας επισημάνθηκε ότι «οι ΗΠΑ ήδη από το 2014 ήταν πρόδηλο ότι δεν είχαν στα σχέδιά τους για την ευρύτερη περιοχή τον αγωγό (1 και 2)... Από τις δημόσιες τοποθετήσεις των Αμερικανών αξιωματούχων -μηδενός εξαιρουμένου, πλην ίσως του π. ΥΠΕΞ Μ. Πομπέο η οποία έγινε για το ισραηλινό ακροατήριο-, πουθενά δεν προκύπτει ότι ο EastMed υπήρξε μέρος των ενεργειακών σχεδιασμών τους. Το non-paper ήταν απλώς το κερασάκι στην τούρτα...».

Ειρήσθω εν παρόδω, και ο νυν υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Νίκος Τσάφος με παρέμβασή του λίγο μετά το non-paper είχε γράψει (17/01/22) με νόημα ότι: «χωρίς να τοποθετηθεί ούτε ένα μίλι αγωγού, ο EastMed έχει μεταμορφώσει τη γεωπολιτική της Ανατολικής Μεσογείου» και πρόσθεσε ότι ο αγωγός «χρησίμευσε ως καταλύτης για περιφερειακή συνεργασία» αφού «στερέωσε την αναπτυσσόμενη προσέγγιση Ελλάδας και Ισραήλ και έφερε επίσης την Κύπρο και το Ισραήλ πιο κοντά».

Εν συνεχεία, στο προαναφερθέν σχόλιό μας τονίστηκε η δήλωση του Αμερικανού πρώην Ανώτερου Σύμβουλου Ενεργειακής Ασφάλειας του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και αρχιτέκτονα του χάρτη Μπάιντεν, Άμος Χόκσταϊν ο οποίος στις 19/01/22 -δυο ημέρες μετά το δημοσίευμα του Ν. Τσάφου- ξεκαθάρισε την αντίθεσή του στον αγωγό δηλώνοντας ότι «ο EastMed ήταν μια ιδέα το 2016. Ο σκεπτικισμός που εξέφρασα δεν ήταν σκεπτικισμός για τη σύνδεση της Ανατολικής Μεσογείου με την Ευρώπη και την περιφερειακή συνεργασία. Τα ερωτήματα αφορούν κυρίως το υψηλό κόστος και τα logistics και κατά πόσο ήταν εφικτά.» Όλα αυτά συνετέλεσαν στο να μπει στο ψυγείο ο αγωγός. Ταυτόχρονα όμως αξιωματούχοι των ΗΠΑ δήλωσαν ότι εξακολουθούν να υποστηρίζουν σθεναρά το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ (1, 2, 3) με την πόντιση καλωδίου η οποία διακόπηκε από την Τουρκία με τα γεγονότα της Κάσου και την άνευ προηγουμένου ελληνική υποχωρητικότητα (1, 2, 3).

Το ερώτημα που ανακύπτει είναι βέβαια: μήπως το καλώδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης αντικατέστησε τον EastMed ως εργαλείο διευθέτησης των θαλασσίων ζωνών στην περιοχή; Και εξηγούμε...

Τον Μάρτιο του 2025, αφού προηγήθηκε η υπαναχώρηση της Λιβύης στη μέση γραμμή και η εκδήλωση ενδιαφέροντος της Chevron νοτίως της Κρήτης, εν συνεχεία η κυβέρνηση Μητσοτάκη αποφάσισε εν μια νυκτί να «ορθώσει ανάστημα» και να επανεπιχειρήσει την πόντιση του καλωδίου στην περιοχή της Κάσου. Αυτήν την φορά όμως με την διακριτική παρουσία του γαλλικού πολεμικού ναυτικού και την διαβεβαίωση του Ισραήλ ότι θα πιέσει διπλωματικά τις ΗΠΑ σε περίπτωση που η κατάσταση οξυνθεί. 

Το iEpikaira σχολιάζοντας αυτήν την εξέλιξη έγραψε: «Εάν η κυβέρνηση θέλει όντως να εξασφαλίσει τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα, μπορεί πολύ απλά αύριο να οριοθετήσει ΑΟΖ με την Κύπρο και να επεκτείνει στα 12νμ... Θα το κάνει; Ασφαλώς και όχι. Επομένως, κάτι άλλο «ψήνεται» στην περιοχή... Εφόσον το καλώδιο GSI θα καταλήξει στο Ισραήλ, γιατί η μόνη εμπλοκή του θα αφορά στην πίεση των ΗΠΑ, εάν τα πράγματα εκτραχυνθούν;» και κατέληξε διερωτώμενο, «μήπως η ηλεκτρική διασύνδεση είναι άλλο ένα πυροτέχνημα σαν τον EastMed ο οποίος εξυπηρετούσε ενδεχομένως άλλους σκοπούς;»

Η απάντηση μάλλον δόθηκε παραπάνω. Εν κατακλείδι, θέτουμε και το εξής εύλογο ερώτημα ως επιστέγασμα των προβληματισμών μας: Μήπως εν τέλει η νέα προσπάθεια πόντισης καλωδίου αποτελεί το έναυσμα για μια προσχεδιασμένη ελληνοτουρκική κρίση μικρής κλίμακας -υπό γαλλική επιτήρηση και με πιθανή την πυροσβεστική παρέμβαση των Αμερικανών-, με απώτερο σκοπό τον διαμοιρασμό των θαλασσίων ζωνών; Ή μήπως, ««Ερεθίζουν» την Τουρκία για να την συνετίσει η Ελλάδα»; Μια τέτοια κρίση θα έλυνε το ζήτημα των εσωτερικών προβλημάτων του Ερντογάν, τα οποία βέβαια μπορεί και να αποτελούν αντιπερισπασμό... 

[Περισσότερα ΕΔΩ και ΕΔΩ και ΕΔΩ!]

epikairos@pm.me