iEpikaira.- Η συνάντηση του Συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, Τζέηκ Σάλιβαν με το δεξί χέρι του Ερντογάν, τον Ιμπραήμ Καλίν, στην Κωνσταντινούπολη (02/10/22) μια ημέρα πριν την υπογραφή (03/10/22) του νέου ψευδομνημονίου Άγκυρας-Τρίπολης (το οποίο αμφισβητούν εκτός από το λιβυκό κοινοβούλιο, τον πρόεδρό του, ακόμη και Λίβυοι υπουργοί), έχει εν πολλοίς μείνει ασχολίαστη δεδομένου ότι, αυτά που συζητήθηκαν φαίνεται ότι δεν άλλαξαν την απόφαση του Ερντογάν να προχωρήσει στην υπογραφή μετά τυμπανοκρουσιών.
Εν προκειμένω τίθενται κάποια ερωτήματα:
-Τα σχέδια του Ερντογάν δεν άλλαξαν γιατί είχε τη σύμφωνη γνώμη -έστω και σιωπηρή- των Αμερικανών;
Αν όχι τότε ή οι ΗΠΑ δεν έχουν τα μέσα για να πιέσουν την Τουρκία -πράγμα που θεωρούμε δύσκολο αν αναλογιστούμε ότι με την πρώτη οσμή πίεσης οι τουρκικές τράπεζες αποχώρησαν τρέχοντας από το ρωσικό σύστημα συναλλαγών Mir- ή εκτιμούν ότι το ψευδομνημόνιο δεν θίγει τα συμφέροντά τους σε τέτοιο βαθμό που να αξίζει να πιέσουν την Τουρκία ωθώντας τη να στραφεί ακόμη πιο ανατολικά. Στην τελευταία περίπτωση είναι πρόδηλο το αυτονόητο, ότι δηλαδή κανείς δεν πρόκειται να υπερασπιστεί τα ελληνικά δίκαια εάν τα συμφέροντά του δεν συγκλίνουν με τα δικά μας. Και φυσικά είναι ενδεικτικό του τί πρόκειται να συμβεί όταν -όχι αν- μια ελληνοτουρκική διένεξη καταλήξει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων υπό αμερικανική -πιθανότατα- επιδιαιτησία...
Ας καταλάβουμε επιτέλους πόσο αντεθνικό και ακροσφαλές είναι ο -εκάστοτε- πρωθυπουργός να προσεγγίζει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις ως υποσύνολο των αμερικανοτουρκικών σχέσεων, όπως πολύ ορθά διαπιστώνει ο Μ. Κοττάκης. Η εθνική «γραμμή άμυνας» δεν είναι ο «συμμαχικός παράγοντας» αλλά οι ισχυρές Ένοπλες Δυνάμεις και η στέρεα πολιτική βούληση για την ΑΥΤΟΝΟΗΤΗ υπεράσπιση της ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ και των ΚΥΡΙΑΡΧΙΚΩΝ ΔΙΑΚΑΙΩΜΑΤΩΝ... Στα οποία ο πρωθυπουργός αποφεύγει να αναφέρεται, καλύπτοντας την απροθυμία του -κατ' άλλους υπακοή στα κελεύσματα εξωτερικών παραγόντων- να τα διασφαλίσει!
-Τί είδους «συμμαχία» είναι το ΝΑΤΟ, όταν η κραταιά δύναμη δεν δύναται να περιορίσει τις επεκτατικές βλέψεις της Τουρκίας οι οποίες στρέφονται εναντίον ενός εκ των συμμάχων, και δη των πιο πιστών;
Δεδομένης μάλιστα της τουρκικής πολεμικής ρητορικής, η οποία επιδεινώνεται καθημερινά και οδηγεί νομοτελειακά σε σύγκρουση. Είναι πολλοί εκείνοι που υποστηρίζουν ότι το ΝΑΤΟ νεκραναστήθηκε μετά το ουκρανικό, αλλά το ελληνοτουρκικό υποσύστημα κάθε άλλο παρά ανάσταση μυρίζει. Δεν κρίνουμε ορθά εάν δεν κρίνουμε συνολικά...
-Τελικά, τί είδους «υπερδύναμη» είναι αυτή που φοβάται -κατά τα φαινόμενα- να συνετίσει μια ανερχόμενη περιφερειακή δύναμη όπως η Τουρκία;
Η έννοια της «υπερδύναμης», του κράτους δηλαδή το οποίο έχει τη δυνατότητα να προβάλλει ισχύ και επιρροή σε παγκόσμιο επίπεδο, εισήχθη από τους W. Fox και N. Spykman τη δεκαετία του '40. Σήμερα ονομάζεται έτσι κάθε κράτος που μπορεί να ασκήσει επιρροή με διπλωματικά, στρατιωτικά/τεχνολογικά ή οικονομικά μέσα σε παγκόσμια κλίμακα. Επιρροή η οποία δύναται να αναγκάσει άλλες δυνάμεις να επανεξετάσουν -ή να αλλάξουν- τις αποφάσεις τους.
Επομένως η αδυναμία των Ηνωμένων Πολιτειών να περιορίσουν τις μαξιμαλιστικές/επεκτατικές βλέψεις της Τουρκίας οι οποίες κλονίζουν τα θεμέλια της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας και υποσκάπτουν απροκάλυπτα τα δυτικά συμφέροντα, θέτει εν αμφιβόλω την επιρροή της «υπερδύναμης». Υπό αυτό το πρίσμα, ή πρέπει να αλλάξει ο ορισμός της «υπερδύναμης» ή πρέπει εν προκειμένω να εφευρεθεί κάποιος άλλος...