Σε υπογραφή συμφωνίας για την οριοθέτηση της ΑΟΖ ανάμεσα σε Κύπρο και Λίβανο προχώρησαν πριν από λίγο στη Βηρυτό ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης και ο πρόεδρος του Λιβάνου, Τζοζέφ Αούν.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης χαρακτήρισε ιστορική τη συμφωνία που φέρνει «εις πέρας μια εκκρεμότητα πολλών ετών».
Οπως αναφέρει η «Καθημερινή» Κύπρου, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας ανακοίνωσε επίσης πως στη σημερινή συμφωνία άρχισε και ο διάλογος ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου – Λιβάνου, με τις δύο χώρες να έχουν αποταθεί στην Παγκόσμια Τράπεζα για την ετοιμασία μελέτης βιωσιμότητας του έργου.
Υπογράμμισε ότι με την υπογραφή αυτής της πολύ σημαντικής συμφωνίας «στέλνουμε ένα ισχυρό, πολιτικό μήνυμα: πως Κύπρος και Λίβανος, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, της σχετικής σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας και φυσικά των σχέσεων καλής γειτονίας, συνεχίζουν να επενδύουν στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης και του αμοιβαίου σεβασμού. Συνεχίζουν να επενδύουν στην προώθηση της διμερούς και περιφερειακής συνεργασίας και σταθερότητας, προς όφελος των πολιτών μας αλλά και της ευρύτερης περιοχής της Μέσης Ανατολής».
Οπως είπε, με τη σημερινή, ιστορική συμφωνία «φέρνουμε εις πέρας μια εκκρεμότητα πολλών ετών και κοιτάζουμε πλέον στο μέλλον και στο τι, έχοντας αυτή ως βάση, μπορούν να δημιουργήσουν από κοινού οι χώρες μας».
Ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης ευχαρίστησε τον ομόλογό του, καθώς, όπως είπε, η υπογραφή της συμφωνίας δεν θα ήταν δυνατή «χωρίς τη δική σας πολιτική βούληση και αποφασιστικότητα, καθώς και τη συμβολή του πρωθυπουργού Ναουάφ Σαλάμ, της κυβέρνησης και της πολιτικής ηγεσίας του Λιβάνου».
Πρόσθεσε, ακόμα, ότι η επιτυχής ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων είναι αποτέλεσμα «άοκνης και μεθοδικής εργασίας, σε πνεύμα εμπιστοσύνης και διαφάνειας, των δύο διαπραγματευτικών μας ομάδων» και εξέφρασε την εκτίμηση και την ευγνωμοσύνη του στους επικεφαλής τους, στον υπουργό Μεταφορών και Δημοσίων Εργων Φαγιέζ Ρασάμνι και στον σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας της Κυπριακής Δημοκρατίας Τάσο Τζιωνή, ενώ ευχαρίστησε και τα μέλη της διαπραγματευτικής ομάδας της Κυπριακής Δημοκρατίας «που με την τεχνογνωσία και την αφοσίωσή τους συνέβαλαν στη σημερινή επιτυχία».
Το ιστορικό της συμφωνίας
Σημειώνεται ότι η υπογραφή συμφωνίας οριοθέτησης ΑΟΖ κλείνει μια εκκρεμότητα σχεδόν 20 ετών.
Οπως αναφέρει η «Καθημερινή» Κύπρου επικαλούμενη το ΚΥΠΕ, η συμφωνία στηρίζεται στη βάση της Μέσης Γραμμής, η οποία αποτελεί διαχρονική θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η αρχική συμφωνία ΑΟΖ Κύπρου και Λιβάνου υπογράφηκε τον Ιανουάριο του 2007, αλλά δεν επικυρώθηκε από τον Λίβανο λόγω εσωτερικών ζητημάτων. Μετά την υπογραφή της Συμφωνίας ΑΟΖ Κύπρου και Ισραήλ το 2010, η πλευρά του Λιβάνου διατύπωσε ισχυρισμούς περί απώλειας θαλάσσιας έκτασης, οι οποίοι συνδέονταν με τη μεταξύ τους διαφορά. Η διαφορά Λιβάνου και Ισραήλ επιλύθηκε το 2022 μέσω συμφωνίας υπό αμερικανική διαμεσολάβηση, με καθορισμό του πλευρικού θαλάσσιου ορίου τους.
Μετά την εκλογή του προέδρου Αούν τον Ιανουάριο 2025, οι διαπραγματεύσεις Κύπρου και Λιβάνου επανεκκίνησαν με εντατικό ρυθμό. Τον Σεπτέμβριο του 2025 διεξήχθησαν διαπραγματεύσεις στη Βηρυτό και συμφωνήθηκε αναθεωρημένο κείμενο συμφωνίας, το οποίο εγκρίθηκε από τα Υπουργικά Συμβούλια Κύπρου και Λιβάνου στις 15 και 23 Οκτωβρίου 2025 αντίστοιχα.
Η Τουρκία διαχρονικά προέβαλλε αντιδράσεις και προχωρούσε σε ενέργειες για αποφυγή υπογραφής αυτής της συμφωνίας. «Οι διαπραγματεύσεις και οι συζητήσεις διεξάχθηκαν εντατικά, διακριτικά και μεθοδικά, με στόχο να επιτευχθεί αυτή η ιστορική συμφωνία», αναφέρει πηγή από την προεδρία.
Η ίδια πηγή σημειώνει ότι η συμφωνία «επιβεβαιώνει τη δυναμική στην Ανατολική Μεσόγειο, με πρωταγωνιστή την Κυπριακή Δημοκρατία ως σταθερό και αξιόπιστο παράγοντα».
«Η υπογραφή της συμφωνίας αναβαθμίζει ουσιαστικά τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου επί της ΑΟΖ της, ενισχύει το συνολικό πλαίσιο ενεργειακής ασφάλειας και διασυνδεσιμότητας στην περιοχή και λειτουργεί ως πυλώνας σταθερότητας σε μια περίοδο αυξημένων προκλήσεων. Αποτελεί επίσης ένα ξεκάθαρο πολιτικό μήνυμα για την ικανότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας να συνάπτει συμφωνίες με τους γείτονές της στη βάση του διεθνούς δικαίου και του αμοιβαίου σεβασμού», σημειώνει η ίδια πηγή.
Ανοίγουν οι προοπτικές συνεργασίας σε Ενέργεια και Υποδομές
«Η συμφωνία που μόλις υπογράψαμε ενισχύει ουσιαστικά τις προοπτικές συνεργασίας σε κρίσιμους τομείς, όπως η Ενέργεια και οι Υποδομές. Παρέχει παράλληλα την αναγκαία νομική και οικονομική βεβαιότητα και ασφάλεια σε δυνητικούς επενδυτές, ενισχύοντας την ίδια στιγμή την προσπάθεια των δύο χωρών για περαιτέρω ανάπτυξη των ενεργειακών μας προγραμμάτων», συνέχισε ο Κύπριος πρόεδρος στις δηλώσεις του.
Ταυτόχρονα σημείωσε ότι η συμφωνία ενισχύει τις προοπτικές ενεργειακής συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο προς όφελος των πολιτών, αλλά και την προοπτική της περιοχής να λειτουργήσει ως εναλλακτικός ενεργειακός διάδρομος για την Ευρώπη.
«Πέρα όμως από το ενεργειακό και οικονομικό αποτύπωμά της, πρέπει να υπογραμμίσω και το αδιαμφισβήτητο γεγονός πως τέτοιου είδους συμφωνίες αποτελούν στρατηγικό θεμέλιο περιφερειακής σταθερότητας και ασφάλειας σε μια δύσκολη περιοχή με πολλές προκλήσεις. Και σήμερα, με αποφασιστικότητα, με όραμα, με βαθιά πίστη στις δυνατότητες των χωρών μας, και μέσα από μια θετική προσέγγιση κάνουμε ένα ουσιαστικό βήμα για ένα πιο ασφαλές μέλλον για τις χώρες μας και την ευρύτερη περιοχή», υπογράμμισε ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης.
Οι δύο πρόεδροι χαιρέτισαν, επίσης, τον διάλογο που έχει ήδη ξεκινήσει για την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου – Λιβάνου. Προς αυτή την κατεύθυνση, είπε ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης, σήμερα «Κύπρος και Λίβανος αποτάθηκαν από κοινού προς την Παγκόσμια Τράπεζα για ετοιμασία σχετικής μελέτης σκοπιμότητας» για το συγκεκριμένο έργο.
Στήριξη Κύπρου στις σχέσεις Λιβάνου – Ε.Ε.
Πέραν της υπογραφής της συμφωνίας και των συζητήσεων για τα ευρύτερα ενεργειακά ζητήματα, ο Κύπριος πρόεδρος σημείωσε ότι οι δύο ηγέτες είχαν επίσης την ευκαιρία να ανταλλάξουν απόψεις για την περαιτέρω διεύρυνση της διμερούς συνεργασίας, τις περιφερειακές εξελίξεις που επηρεάζουν άμεσα τις δύο χώρες, τις σχέσεις Λιβάνου – Ε.Ε., «τις οποίες η Κύπρος στηρίζει έμπρακτα και ουσιαστικά», όπως είπε, ενώ ενημέρωσε τον κ. Αούν και για τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό.
«Φίλε πρόεδρε, θέλω να επαναλάβω δημόσια, ακόμα μία φορά, πως γνωρίζουμε πολύ καλά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο Λίβανος, όπως φυσικά αναγνωρίζουμε και στηρίζουμε τις προσπάθειες που καταβάλλετε από την πρώτη ημέρα της εκλογής σας για αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων. Χαιρετίζουμε την αποφασιστικότητα και τη συμβολή σας να φέρετε τον Λίβανο και τον λαό του σε μια νέα, σαφώς καλύτερη εποχή. Και σήμερα θέλω να σας διαβεβαιώσω πως η Κυπριακή Δημοκρατία παραμένει ο πιο σταθερός, αξιόπιστος και προβλέψιμος εταίρος του Λιβάνου σε αυτή τη μεγάλη προσπάθεια», είπε.
Σε αυτό το πλαίσιο ανέφερε ότι η Κύπρος υποστηρίζει πλήρως την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα του Λιβάνου. «Προσβλέπουμε στην πλήρη εφαρμογή, από όλα τα μέρη, των σχετικών Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας σχετικά με την UNIFIL. Εξάλλου, ως Κυπριακή Δημοκρατία γνωρίζουμε πολύ καλά πως ένας σταθερός και ισχυρός Λίβανος αποτελεί θεμέλιο για μια ειρηνική και ασφαλή Ανατολική Μεσόγειο και Μέση Ανατολή, και η Κύπρος στηρίζει τις προσπάθειες για την επίτευξη αυτού του στόχου», σημείωσε.
Προς αυτή την κατεύθυνση, ανέφερε, και ως το πλησιέστερο κράτος-μέλος της Ε.Ε. στην περιοχή, αλλά και ενόψει της ανάληψης της Προεδρίας του Συμβουλίου της Ε.Ε. σε περίπου 40 ημέρες «θα ενισχύσουμε ακόμα περισσότερο τον ρόλο μας ως δίαυλος επικοινωνίας και φορέας ουσιαστικής ενίσχυσης της συνεργασίας μεταξύ Λιβάνου και Ε.Ε. Θα συνεχίσουμε να είμαστε πρωτεργάτες στην περιοχή, συμβάλλοντας ενεργά στην εμβάθυνση του στρατηγικού διαλόγου και των κοινών δράσεων», υπογράμμισε.
«Θα χαρώ να σε υποδεχθώ στην Κύπρο και στην τελετή ανάληψης της Προεδρίας στις 7 Ιανουαρίου» και στο Συμβούλιο τον Απρίλιο, πρόσθεσε, που θα συζητήσουμε συγκεκριμένους τομείς, όπως η Ενέργεια και η Εκπαίδευση. Θα εργαστούμε, είπε, ώστε να αρχίσει το συντομότερο δυνατόν η έναρξη των συζητήσεων Ε.Ε. – Λιβάνου για την επίτευξη συμφωνίας.
Κλείνοντας, ο πρόεδρος τόνισε πως η φιλία Κύπρου και Λιβάνου δεν είναι μόνο ιστορική. «Είναι και μια σχέση στενή, ειλικρινής, δυναμική και εξελισσόμενη, πάνω στην οποία οικοδομούμε το κοινό μας μέλλον. Με τη σημερινή υπογραφή προσθέτουμε ένα ακόμα λιθαράκι σε αυτή τη μακρά και στρατηγική πορεία συνεργασίας και φιλίας που αντικατοπτρίζει φυσικά και τις στενές σχέσεις των λαών μας», ανέφερε.
Πηγή: kathimerini.gr
Υπεγράφη η συμφωνία Κύπρου - Λιβάνου για οριοθέτηση ΑΟΖ
Νικολέτα Πετανίδου • npetanidou@naftemporikitv.gr
Η Άγκυρα επανέρχεται «δριμύτερη» σε ό,τι αφορά τις προκλητικές δηλώσεις κατά της Ελλάδας, με αφορμή την υπογραφή Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) Κύπρου – Λιβάνου.
Έτσι, οι προκλητικές δηλώσεις της γείτονος μαρτυρούν με τον πλέον βέβαιο τρόπο τη δύσκολη θέση στην οποία βρίσκεται με τις εξελίξεις στην ευρύτερη γειτονιά της και σε μία περίοδο που τα κράτη της Ανατολικής Μεσογείου «μετρούν» τις δυνάμεις τους.
Την Τετάρτη (26/11) Κύπρος και Λίβανος προχώρησαν σε συμφωνία για την οριοθέτηση ΑΟΖ στη βάση της Μέσης Γραμμής -η οποία αποτελεί διαχρονική θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας- μετά από 20 χρόνια, ενώ συμφώνησαν και στην προώθηση της διερεύνησης ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου – Λιβάνου με τη δημιουργία τεχνικών ομάδων και διενέργεια μελέτης βιωσιμότητας.
«Στέλνουμε ένα ισχυρό, πολιτικό μήνυμα: πως Κύπρος και Λίβανος, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, της σχετικής σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας και φυσικά των σχέσεων καλής γειτονίας, συνεχίζουν να επενδύουν στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης και του αμοιβαίου σεβασμού. Συνεχίζουν να επενδύουν στην προώθηση της διμερούς και περιφερειακής συνεργασίας και σταθερότητας, προς όφελος των πολιτών μας αλλά και της ευρύτερης περιοχής της Μέσης Ανατολής», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης.
Τα λόγια του Νίκου Χριστοδουλίδη πως πρόκειται για μία «ιστορική συμφωνία» και μία «συμφωνία ορόσημο» αλλά και ο χρόνος που υπεγράφη «τάραξαν» την Άγκυρα.
«Μεγάλη νίκη για τον ελληνισμό της Κύπρου»
Ειδικοί εξηγούν στη «Ν» πως η υπογραφή για ΑΟΖ Κύπρου – Λιβάνου είναι μία νίκη για τον ελληνισμό της Κύπρου ενώ θεωρείται ήττα για την Άγκυρα. Τούτο διότι αναγνωρίζεται περεταίρω το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να προχωρήσει σε οριοθέτηση ΑΟΖ αλλά ενισχύεται και η θέση της.
Οι ίδιες πηγές τονίζουν πως το σημαντικό είναι ότι ενισχύεται η Μέση Γραμμή, κάτι το οποίο ζορίζει ιδιαίτερα την Άγκυρα, το γεγονός δηλαδή ότι υπάρχουν τέτοιες συμφωνίες στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας και έτσι ενισχύεται με αυτή την αφορμή και ο ελληνισμός.
Σε ό,τι αφορά το κατά πόσο θα έχει κάποιο όφελος και η Ελλάδα, σημειώνουν πως η συμφωνία για ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου – Λιβάνου ενδεχομένως να πιέσει το έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ να προχωρήσει πιο γρήγορα. Να λειτουργήσει δηλαδή ως «μοχλός» πίεσης στην ελληνική κυβέρνηση για την υλοποίηση του έργου.
Η συμφωνία Κύπρου – Λιβάνου είχε καθυστερήσει πολλά χρόνια, γιατί θεωρούνταν πολύ μεγάλο πρόβλημα η Χεζμπολά αλλά και η φιλοτουρκική πολιτική της, μάλιστα υπήρχαν και πρόσφατα δημοσιεύματα σύμφωνα με τα οποία η Χεζμπολά θεωρούσε λάθος το να προχωρήσει η συμφωνία Κύπρου – Λιβάνου και πως ενδέχεται να μην είναι νόμιμη γιατί η κυβέρνηση της Λευκωσίας δεν αντιπροσωπεύει ολόκληρη την Κύπρο. Μετά από αυτή τη συμφωνία πάντως είναι πολύ δύσκολο να προχωρήσει η ΑΟΖ Κύπρου Συρίας καθώς δεν πρόκειται ο μεταβατικός πρόεδρος της Συρίας Τζολάνι να πάει κόντρα στην Άγκυρα.
Η οργή της Άγκυρας
«Δεν πρόκειται να υπάρξει κανένα έργο στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο που να αγνοεί την Τουρκία ή να επιχειρεί να «σφετεριστεί» τα δικαιώματά της και εκείνα των Τουρκοκυπρίων» ήταν η προειδοποίηση που απηύθυνε καιο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας, Γιασάρ Γκιουλέρ.
Σύμφωνα με τουρκικά μέσα, ο Τούρκος ΥΠΑΜ δήλωσε πως «καταβάλλονται όλες οι προσπάθειες για την προστασία των δικαιωμάτων και των συμφερόντων μας στη γαλάζια και ουράνια πατρίδα και ότι εκτελούνται αποτελεσματικά οι δραστηριότητές μας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, σύμφωνα με τα εθνικά μας συμφέροντα».
Λίγο αργότερα και το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε ανακοίνωση η οποία κάνει λόγο για «μονομερή βήματα» και απόπειρες σφετερισμού των δικαιωμάτων των Τουρκοκυπρίων, ενώ μάλιστα καλείται η διεθνής κοινότητα να μην στηρίξει τη συμφωνία.
Ολόκληρη η ανακοίνωση:
Ταράζει τα «ήρεμα νερά» η Άγκυρα
Ο Τούρκος υπουργός Άμυνας αναφέρθηκε και στα ελληνοτουρκικά, υποστηρίζοντας ότι η Τουρκία επιθυμεί τη λύση των προβλημάτων που υπάρχουν με τη γείτονα Ελλάδα και την «ανάπτυξη του υφιστάμενου θετικού περιβάλλοντος διαλόγου, ώστε και η θάλασσα του Αιγαίου να γίνει περιοχή ειρήνης και σταθερότητας».
Ωστόσο κατηγόρησε την Ελλάδα λέγοντας πως «η Τουρκία προβαίνει σε όλες τις διπλωματικές πρωτοβουλίες στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και εφαρμόζει με αποφασιστικότητα κάθε αναγκαίο μέτρο στο πλαίσιο της αμοιβαιότητας έναντι κάθε είδους έργου και πρωτοβουλίας που επιχειρεί να υλοποιήσει μονομερώς η Ελλάδα στην περιοχή».
Όπως είχε γράψει η «Ν», οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο αποδεικνύουν ότι η συνεργασία και η προσήλωση στο Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας (από κάποια μέρη) αποτελούν τις μόνες σταθερές βάσεις για ειρήνη, πρόοδο και περιφερειακή σταθερότητα παρότι ακολουθούνται από την προκλητική ρητορική της Άγκυρας με πρακτικές αμφισβήτησης, υπενθυμίζοντας ότι οι διμερείς διαφορές παραμένουν κρίσιμο εμπόδιο για κάθε πολυμερή προσέγγιση, όπως το πολυμερές σχήμα 5×5 με πρωτοβουλία της Ελλάδας.
Συμπερασματικά, το μέλλον της περιοχής θα κριθεί από το κατά πόσο ο διάλογος θα μείνει διακήρυξη ή αν θα αποκτήσει θεσμικό βάθος και πραγματικό αντίκρισμα και εάν τα κράτη έχουν ως πυξίδα την υπεράσπιση των εθνικών δικαιωμάτων μέσα από τον σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο, ως κοινό κεκτημένο που μπορεί να εξασφαλίσει όχι μόνο γεωπολιτικές ισορροπίες, αλλά και ένα ασφαλέστερο και δικαιότερο μέλλον για τους λαούς της Μεσογείου.
Πηγή: naftemporiki.gr
.png)
