Γιατί να μην διώξουμε την Τουρκία από το ΝΑΤΟ;
Ακούγεται σαν μια υπέροχη ιδέα..., αναφέρει σε ανάλυση του ο αρθρογράφος των Financial Times, Gideon Rachman.
Σύμφωνα με τον ίδιο, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Recep Tayyip Erdogan είναι ένας εξοργιστικός σύμμαχος.
Αφού απέσυρε τις αντιρρήσεις του την περασμένη εβδομάδα για την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, ο Τούρκος πρόεδρος δημιούργησε αμέσως νέες αμφιβολίες - υποδηλώνοντας ότι το τουρκικό κοινοβούλιο δεν θα επικυρώσει τη συμφωνία, εκτός εάν η Σουηδία εκδώσει 73 άτομα που η Τουρκία κατηγορεί για τρομοκρατία.
Η δικαιοσύνη του Erdogan
Η παράδοση οποιουδήποτε στο έλεος του συστήματος δικαιοσύνης του Erdogan είναι ένα σκληρό αίτημα για οποιαδήποτε δημοκρατία.
Ο Selahattin Demirtas, Κούρδος και κορυφαίος πολιτικός της αντιπολίτευσης, βρίσκεται στη φυλακή από το 2016 — παρά την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ότι έπρεπε να αφεθεί ελεύθερος και ότι η φυλάκισή του ήταν «απλώς κάλυψη για έναν απώτερο πολιτικό σκοπό».
Η περίπτωσή του δεν είναι μεμονωμένο παράδειγμα.
Ο Osman Kavala, επιχειρηματίας και φιλάνθρωπος, καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη χωρίς αναστολή τον Απρίλιο για φερόμενο σχέδιο πραξικοπήματος.
Η αδυναμία των στοιχείων εναντίον του οδήγησε σε διαμαρτυρίες από δυτικές κυβερνήσεις, ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Επτά συγκατηγορούμενοι του Kavala, συμπεριλαμβανομένου του Hakan Altinay, ενός εξέχοντος ακαδημαϊκού, καταδικάστηκαν σε 18 χρόνια φυλάκιση με εξαιρετικά αμφισβητήσιμα στοιχεία.
Κακό προηγούμενο
Η συμπεριφορά του Erdogan εγείρει άβολα ερωτήματα για το ΝΑΤΟ.
Η συμμαχία λέει ότι βασίζεται στην υπεράσπιση της Δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Αλλά η φυλάκιση πολιτικών αντιπάλων με πλαστές κατηγορίες είναι κάτι που κάνει και ο Vladimir Putin.
Πράγματι, οι Ρώσοι και Τούρκοι ηγέτες είχαν από καιρό στενή σχέση.
Η ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ θα ήταν μεγάλο πλήγμα για τον Putin.
Αυτό θα σήμαινε ότι το ΝΑΤΟ περιλάμβανε κάθε έθνος που συνορεύει με τη Βαλτική Θάλασσα, εκτός από τη Ρωσία.
Οι ανασταλτικές τακτικές της Τουρκίας αντικατοπτρίζουν μια κυνική περιφρόνηση για τα κράτη της Βαλτικής - συναδέλφους μέλη του ΝΑΤΟ που αντιμετωπίζουν μια υπαρξιακή απειλή.
Η προθυμία του Erdogan να εκβιάσει το ΝΑΤΟ για τη Φινλανδία και τη Σουηδία δημιουργεί επίσης αμφιβολίες για το πώς μπορεί να συμπεριφερθεί η Τουρκία σε μελλοντικές κρίσεις.
Το άρθρο πέμπτο - η αμοιβαία αμυντική εγγύηση στην καρδιά της συμμαχίας που θα πυροδοτηθεί από μια ρωσική επίθεση - εξαρτάται από την ομόφωνη ψηφοφορία.
Να φύγει η Τουρκία
Δεν θα ήταν λοιπόν καλύτερα το ΝΑΤΟ χωρίς την Τουρκία;
Με τίποτα.
Η αποχώρηση της Τουρκίας, ακόμη κι αν ήταν νομικά δυνατή, θα ήταν στρατηγική καταστροφή.
Η Μαύρη Θάλασσα είναι η βασική διαδρομή προς τη Μεσόγειο και τον ευρύτερο κόσμο τόσο για την Ουκρανία όσο και για τη Ρωσία.
Εάν τα ουκρανικά σιτηρά ποτέ να βγουν από τα λιμάνια της χώρας στις παγκόσμιες αγορές, θα περάσουν από τη Μαύρη Θάλασσα — και η Τουρκία ελέγχει την είσοδο στη θάλασσα.
Αυτός ο κρίσιμος ρόλος υπογραμμίστηκε από την δέσμευση από την Τουρκία ενός ρωσικού πλοίου που φέρεται να μετέφερε κλεμμένα σιτηρά από την Ουκρανία.
Εάν η Τουρκία εκδιώκονταν από το ΝΑΤΟ και γινόταν de facto σύμμαχος της Ρωσίας, η Ουκρανία θα γινόταν ουσιαστικά μια μεσόγεια χώρα και η Ρωσία θα βρισκόταν στις πύλες της Μεσογείου.
Η ισορροπία ασφαλείας στη Μέση Ανατολή θα ήταν επίσης πολύ περίπλοκη.
Οι Τούρκοι έχουν μεγάλη στρατιωτική παρουσία στο εσωτερικό της Συρίας.
Αν και έχουν συγκρουστεί με τους Αμερικανούς για τον ρόλο των Κούρδων, αντιτίθενται στη συμμαχία μεταξύ της Ρωσίας και του καθεστώτος Άσαντ.
Οι Τούρκοι έχουν επίσης προσφέρει καταφύγιο σε 3,7 εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες — μια ανθρωπιστική πράξη που έχει αφαιρέσει μεγάλο μέρος της πίεσης από την ΕΕ.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Erdogan έχει αμαυρώσει σοβαρά τα δημοκρατικά διαπιστευτήρια της Τουρκίας.
Όμως, σε αντίθεση με τη Ρωσία, η Τουρκία δεν αποτελεί απειλή για την ασφάλεια για το υπόλοιπο ΝΑΤΟ – εκτός ίσως από την Ελλάδα, η οποία ανησυχεί από τη ρητορική του Erdogan στο Αιγαίο Πέλαγος.
Η αξία της Τουρκίας
Δεδομένης της συντριπτικής σημασίας για το ΝΑΤΟ να αντιμετωπίσει τη Ρωσία, είναι πιο ζωτικής σημασίας από ποτέ να κρατήσει την Τουρκία στο πλευρό του.
Ο Erdogan το ξέρει αυτό.
Χρησιμοποιεί την ώθηση που του έδωσε ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Η κατάσταση είναι δύσκολη, αλλά δεν είναι αδιαχείριστη.
Ο Τούρκος ηγέτης είναι απόλυτα ικανός να αλλάξει θέση, όταν τον βολεύει.
Και τα άλλα μέλη του ΝΑΤΟ δεν θα διστάσουν να χρησιμοποιήσουν στην Τουρκία.
Η ευελιξία του Erdogan καταδεικνύεται από τη μετατόπισή του στη Σαουδική Αραβία.
Οι Τούρκοι και οι Σαουδάραβες βρίσκονται σε διαμάχη για πολλά χρόνια – διχασμένοι από τις συγκρουόμενες φιλοδοξίες τους για περιφερειακή ηγεσία και την αντίθετη στάση τους απέναντι στους Αδελφούς Μουσουλμάνους.
Σε ένα στάδιο, οι Σαουδάραβες μποϊκόταραν τα τουρκικά προϊόντα.
Με την τουρκική οικονομία σε άθλια κατάσταση, ο Erdogan δεν μπορεί πλέον να αντέξει αυτού του είδους τον ανταγωνισμό.
Έτσι, έχει επιδιορθώσει τις σχέσεις με τους Σαουδάραβες - υποδεχόμενος πρόσφατα τον πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, τον de facto ηγέτη της χώρας, στην Άγκυρα.
Τα οικονομικά προβλήματα
Η αδυναμία της τουρκικής οικονομίας δίνει στα άλλα μέλη του ΝΑΤΟ κάποιο αντίθετο μοχλό έναντι του Erdogan.
Ο πληθωρισμός στην Τουρκία είναι τώρα σχεδόν 80% — σε μεγάλο βαθμό λόγω της οικονομικής κακοδιαχείρισης του ίδιου του Erdogan.
Το τουρκικό νόμισμα έχει υποχωρήσει περισσότερο από 60% τα τελευταία δύο χρόνια.
Η χώρα υποφέρει από τεράστιο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών και γίνεται επίμονη συζήτηση ότι θα χρειαστεί τελικά μια διάσωση του ΔΝΤ.
Αυτό θα ήταν ταπείνωση για τον Erdogan — με προεδρικές εκλογές να πλησιάζουν το 2023.
Για να αποφύγει την οικονομική καταστροφή, η Τουρκία είναι πιθανό να χρειαστεί ξένη βοήθεια.
Εκεί θα μπορούσαν να βοηθήσουν οι σύμμαχοί της στο ΝΑΤΟ.
Σε αντάλλαγμα για οικονομική βοήθεια, η Τουρκία ίσως χρειαστεί να υιοθετήσει μια πιο λογική στάση σχετικά με την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Και αν αυτό ακούγεται σαν παζάρι στο Μεγάλο Παζάρι της Κωνσταντινούπολης — ας είναι, καταλήγει ο αρθρογράφος.
Πηγή: bankingnews.gr
