Γράφει η Γιώτα Χουλιάρα
Όλοι μας ζούμε με βάση το παρελθόν. Ο τόπος γέννησης, οι συνθήκες, πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές, που επικρατούσαν κατά την ωρίμανσή μας, οι παραδόσεις και τα τραύματα της φυλής μας καθορίζουν το ποιον και την μετέπειτα εξέλιξης μας. Αυτό ακριβώς σκέφτηκα όταν έμαθα ότι η τουρκική πολιτική σκηνή πανηγυρίζει νιώθοντας εθνική υπερηφάνεια για την εκλογή του Μπόρις Τζόνσον στη πρωθυπουργία της Βρετανίας, τον απόγονο των Οθωμανών όπως γράφει χαρακτηριστικά ο τουρκικός Τύπος.
Η είδηση πήρε διαστάσεις και στα ελληνικά ΜΜΕ, τα οποία αναφέρθηκαν στις αναρτήσεις Ερντογάν και Τσαβούσογλου στο Τwitter. Ο Τούρκος ΥΠΕΞ μάλιστα δε δίστασε να αναρτήσει και σχετικό βίντεο, όπου εμφανίζονται Τούρκοι δημοσιογράφοι να ρωτούν τον Μπόρις Τζόνσον για τις ρίζες του στο Τσάνκιρι, κατά την διάρκεια επίσκεψής του στην Άγκυρα το 2016.
Την ίδια στιγμή το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων «Demiroren» μετέδωσε δήλωση κατοίκου του χωριού Κάλφατ του Τσάνκιρι απ΄όπου καταγόταν ο προ-πάππους του Βρετανού πρωθυπουργού, ο οποίος είπε ότι είναι τιμή που κάποιος από το χωριό τους έγινε πρωθυπουργός και πρόσθεσε ότι ο Τζόνσον οφείλει την ξανθή και ατίθαση κόμη του στους Τούρκους προγόνους του. «Τους προγόνους του τους αποκαλούν ξανθιά παιδιά». Από εκεί έχει κληρονομήσει τα μαλλιά του», είπε συγκεκριμένα ο Μουσταφά Μπαλ στο τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων.
Η επαρχία Τσάνκιρι είναι επαρχία της κεντρικής Τουρκίας, μια αγροτική περιοχή με πολύ ζεστά καλοκαίρια και ψυχρούς χειμώνες όπου βρίσκεται και η ομώνυμη πόλη Τσάνκιρι, στη θέση της αρχαίας Ελληνικής πόλης Γάγγρας. Η Γάγγρα (ή τα Γάγγρα), ήταν αρχαία ελληνική πόλη στην περιοχή της Παφλαγονίας. Υπήρξε η έδρα του τελευταίου ηγεμόνα της περιοχής Δηιοτάρου. Στην πόλη αυτή δίδαξε τον χριστιανισμό ο μεγαλομάρτυρας Καλλίνικος (ο εν Γάγγραις), όπου και στην αυτή πόλη μαρτύρησε, περί τον 1ο αιώνα, εξ ου και η επωνυμία του.Σημαντικό πρόσωπο της πόλης ήταν ο Υπάτιος, επίσκοπος Γαγγρών. Συμμετείχε στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιας (325 μ.Χ.) και επέδειξε σημαντική δράση κατά των αιρέσεων. Για τη δράση του αυτή μαρτύρησε από ειδωλολάτρες, οι οποίοι του επιτέθηκαν με ξύλα και πέτρες και τον άφησαν ημιθανή. Πριν ξεψυχήσει, μία εκ των αιρετικών γυναικών τον θανάτωσε δια λίθου. Ο άγιος, αποτελούσε τον πολιούχο και προστάτη της πόλης των Γαγγρών και προς τιμήν του υπήρχε σε αυτήν ναός, έως τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922 οπότε και αφανίστηκε. Η ιερά εικόνα του όμως, μεταφέρθηκε με μέριμνα των μικρασιατών προσφύγων στη νέα τους πατρίδα, το χωριό Αντίγονος Φλώρινας, όπου κτίσθηκε ναός στη μνήμη του.
Ποια η σχέση του Τζόνσον με την Τουρκία
Προ πάππους του σημερινού Βρετανού πρωθυπουργού ήταν ο Ali Kemal Bey (στα ελληνικά Αλί Κεμάλ Μπέης ). Ο Μπέης ή Βέης ήταν ανώτερος διοικητικός τίτλος στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η λέξη προέρχεται από την τουρκική «μπέγι» που σημαίνει νους, και κατά γράμμα «ιθύνων νους» και σε επέκταση ηγεμόνας, μέγας, άρχοντας.Ο τίτλος αυτός ήταν ανώτερος του Εφέντη (κύριος) και κατώτερος του Πασά, απαντώμενος επίσης και ως «Μπέη-εφέντη». Ο Αλί Κεμάλ γεννήθηκε κάποια στιγμή το 1867, η ακριβής ημερομηνία δεν είναι γνωστή. Ήταν γιος του Hacı Ahmet Rıza Αφέντη από το χωριό Κάλφατ του Τσάνκιρι και μιας σκλάβας από την Κιρκασία,
Η Κιρκασία ήταν περιοχή στο Βόρειο Καύκασο κατά μήκος της βορειοανατολικής ακτής της Μαύρης Θάλασσας. Από τον Στράβωνα στην αρχαιότητα περιγράφονταν ως έθνος στα βόρεια της Κολχίδας. Στη δεκαετία του 1860 όταν η Κιρκασία καταλήφθηκε από τους Ρώσους, μερικές χιλιάδες Κιρκάσιοι, που ανήκαν στη αίρεση των μουριδών, μετά από σθεναρή αντίστασή τους, υπό την ηγεσία του ιμάμη Σαμίλ κατά του Ρωσοκοζάκου στρατηγού Γερμόλωφ που, εφαρμόζοντας τη τακτική της καμένης γης κατέλαβε τα οχυρά τους, αναγκάστηκαν να καταφύγουν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία παρά να υποστούν το ζυγό των χριστιανών. Οι Τσερκέζοι (το όνομα Κιρκασία προέρχεται από τη λατινική απόδοση της λέξης Τσερκές, τουρκικά: Çerkes) όπως ονομάζονταν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία έγιναν δεκτοί από τις οθωμανικές αρχές κατ’ εφαρμογή του δόγματος του πανισλαμισμού που είχε ήδη ξεκινήσει από τους Σουλτάνους και είχε υιοθετήσει το οθωμανικό κατεστημένο.
Αν σε κάποιους κάνει εντύπωση που ο Αφέντης Χατσί Αχμέτ Ριζά πήρε σκλάβα από την Κιρκασία, να τονίσουμε εδώ πως το εμπόριο σκλάβων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, ιδιαίτερα των γυναικών με ξανθά μαλλιά και λευκό δέρμα, γνώρισε ιδιαίτερη άνθηση και πολλές καλλονές από την περιοχή του Καυκάσου είχαν εξισλαμισθεί και παραχωρηθεί στα χαρέμια Οθωμανών. Circassian beauties ονομαζόταν στη Δύση σύμφωνα με τη φήμη που είχαν διαδώσει οι έμποροι από τη Γένουα (Γένοβα), οι οποίοι ήταν ιδιαίτερα δραστήριοι την εποχή εκείνη. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα πολλοί σύζυγοι Οθωμανών Σουλτάνων να κατάγονται από την περιοχή, όπως η Ραχιμέ Πιριστού Βαλιντέ Σουλτάν ενώ ακόμη περισσότερες ήταν οι παλλακίδες. Με τον τρόπο αυτό εξηγούνται και τα ξανθά μαλλιά.
Ας επιστρέψουμε όμως στον προπάππου του Μπόρις Τζόνσον. Ο Αλί Κεμάλ ήταν δημοσιογράφος και αγαπούσε τα ταξίδια. Σε μια από τις πολλές επισκέψεις του στην Ελβετία ερωτεύτηκε την Winifred Brun, κόρη του Ελβετού Frank Brun από το γάμο του με την Αγγλίδα Margaret Johnson, την οποία και παντρεύτηκαν στο Λονδίνο στις 11 Σεπτεμβρίου 1903. Ο Κεμάλ είχε αποκτήσει ισχυρές φιλελεύθερες δημοκρατικές πεποιθήσεις, οι οποίες τον ανάγκασαν ουσιαστικά να αυτοεξοριστεί από την Οθωμανική Αυτοκρατορία του Αμπντούλ Χαμίτ Β΄ . Μετά όμως την πτώση του Χαμίτ από τον θρόνο, ο Κεμάλ ασχολήθηκε ενεργά με την δημοσιογραφία και έδειξε με κάθε τρόπο την αντίθεσή του προς τους Νεότουρκους. Ήταν εκάστοτε συντάκτης της φιλελεύθερης εφημερίδας İkdam και κορυφαίο μέλος της Φιλελεύθερης Ένωσης, γνωστό και ως Κόμμα Ελευθερίας και Συνεννόησης, στο οποίο ανήκε και ο Νταμάτ Φερίντ Πασάς, υποστηρικτής της Βρετανικής πολιτικής και ήταν αντίπαλος των εθνικιστών του Μουσταφά Κεμάλ.
O Αλί Κεμάλ σε οικογενειακή φωτογραφία με την βρετανικής καταγωγής οικογένειά του
Τα χρόνια ήταν ιδιαίτερα ταραγμένα καθώς η Οθωμανική Αυτοκρατορία κατέρρεε και οι ελεύθερες φωνές της τουρκικής δημοσιογραφίας δεν μπορούσαν να εκφραστούν. Το κίνημα των Νεότουρκων υπό το τουρκικό εθνικιστικό κόμμα «Ένωση και Πρόοδος» στόχευε διάφορες δημοσιογραφικές πηγές, ενώ φαίνεται πως ήταν πίσω και από τη δολοφονία του Χασάν Φεμί, δημοσιογράφου της εφημερίδας Serbestî. Τότε ξεκίνησε ένας «πόλεμος» ανάμεσα στην εφημερίδα του Αλί Κεμάλ, την φιλελεύθερη İkdam και την συντηρητική Tanin, όργανο προπαγάνδας των Νεότουρκων. Ήταν η εποχή που ο Αλί Κεμάλ εξέφρασε τους φόβους του ότι ο Ναζίμ Μπέης, ηγετικό στέλεχος των Νεότουρκων, ο διαδραμάτισε ενεργό ρόλο στην ενορχήστρωση της γενοκτονίας των Αρμενίων. Τα γεγονότα αναγκάζουν τον Αλί Κεμάλ να αυτοεξοριστεί για μια ακόμη φορά στη Βρετανία, όπου η σύζυγος του γεννάει έναν γιο, τον Osman Wilfred.Κemal. Είχαν ήδη μια κόρη Selma. Λίγο μετά τη γέννηση του μικρού, η γυναίκα του πεθαίνει. Ο Κέμαλ παρέμεινε με την πεθερά του Margaret Brun (το πατρικό ήταν Johnson) και με τα παιδιά του στο Λονδίνο μέχρι το 1912, όταν επέστρεψε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και σύντομα παντρεύτηκε. Η δεύτερη σύζυγός του ήταν η Sabiha Hanım, κόρη ενός οθωμανού πασά. Απέκτησαν έναν γιο, τον Zeki Kuneralp, ο οποίος γεννήθηκε τον Οκτώβριο του 1914. Έκτοτε δεν είχε καμία επαφή με την πεθερά του, η οποία έδωσε στα παιδιά το επίθετο Johnson, το πατρικό της, αυτό που φέρει και ο σημερινός πρωθυπουργός. Ο Wilfred Johnson (πρώην Osman Wilfred.Κemal) παντρεύεται την Irene Williams και γεννούν τον Stanley Patrick Johnson, συγγραφέα και πολιτικό, ο οποίος είναι ο πατέρας του Βρετανού πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον. Ο Stanley Patrick Johnson παντρεύτηκε την βρετανίδα καλλιτέχνη Charlotte Maria Offlow (που είχε παππού τον Αμερικανό ρωσικής και εβραϊκής καταγωγής Elias Avery Lowe) και απέκτησαν τέσσερα παιδιά. Ο Μπόρις για την ιστορία γεννήθηκε στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης.
Ας επιστρέψουμε όμως στον προπάππου Αλί Κεμάλ ο οποίος βρίσκεται στην υπό κατάρρευση Οθωμανική Αυτοκρατορία και το 1919 αναλαμβάνει την θέση του Υπουργού Εσωτερικών στην φιλοσυμμαχική κυβέρνηση του Σουλτάνου στην Κωνσταντινούπολη καταγγέλλοντας τις σφαγές των Αρμενίων και τον ρόλο των Νεότουρκων αλλά και τα κονδύλια που χρησιμοποιούσαν. Να τονίσουμε εδώ πως οι Νεότουρκοι κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο τάχθηκαν με το πλευρό της Γερμανίας και χτύπησαν τις οικονομικές θέσεις των Αγγλογάλλων τους οποίες στήριζε ο Αλί Κεμάλ, ενώ με επιθέσεις κατά του ελληνικού και του αρμενικού στοιχείου πέτυχαν μεγάλη δημογραφική αλλοίωση στις περιοχές της Ανατολής και του Εύξεινου Πόντου. Με απαράμιλλο πάθος, ο Kεμάλ καταδίκασε τις επιθέσεις και τις σφαγές των Αρμενίων και ζητούν την παραδειγματική τιμωρία των υπευθύνων. Επίσης δημιούργησε μια οργάνωση γνωστή ως İngiliz Muhipler Cemiyeti («η αγγλοφιλική κοινωνία»), η οποία υποστήριζε το βρετανικό καθεστώς προτεκτοράτου για την Τουρκία.
Η επικράτηση τελικά του Μουσταφά Κεμάλ, αυτόν που οι Τούρκοι αποκαλούν ως πατέρα τους, είχε ως αποτέλεσμα ο Αλί Κεμάλ να στοχοποιηθεί. Ο ίδιος προτίμησε αυτή τη φορά να μην αυτοεξοριστεί από την Κωνσταντινούπολη και έτσι στις 4 Νοεμβρίου του 1922 ενώ βρισκόταν στο Tokatliyan Hotel στην Κωνσταντινούπολη (λέγεται ότι είχε πάει να κουρευτεί) τον συνέλαβαν με σκοπό να τον οδηγήσουν στην Άγκυρα για να τον δικάσουν. Στο Ιζμίτ (την αρχαία Νικομήδεια) ,όμως, παρενέβη ο Νουρεντίν Πασάς, γνωστός για τον ρόλο του στο θάνατο του Μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσόστομου, που έδωσε διαταγές να οργανωθεί ο όχλος για να λιντσάρει τον Αλί Κεμάλ μόλις εμφανιζόταν. Όντως, στις 6 Νοεμβρίου, ο όχλος επιτέθηκε στον Αλί Κεμάλ και τον σκότωσε. Στο τέλος, κρέμασαν το κατακρεουργημένο του σώμα σ΄ένα δρόμο αφού του στερέωσαν στο στήθος μια ταμπέλα που έγραφε «Artin Kemal’ (επρόκειτο για συνηθισμένο αρμένικο όνομα).
Αυτή ήταν η τύχη του προπάππου του σημερινού Βρετανού πρωθυπουργού, τον οποίον ξαφνικά θυμήθηκαν οι απόγονοι των Οθωμανών, οι άνθρωποι που όλη τους η Ιστορία είναι ένας κατάλογος βιασμών, δολοφονιών και γεννοκτονιών.
Περάστε και από ΕΔΩ...
Πηγή: Γιώτα Χουλιάρα για το Geopolitics