Η Ρωσία έχει όλες τις προϋποθέσεις για να ενισχύσει την επιρροή της σε πέντε ορθόδοξες χώρες με τις δικές τους τοπικές εκκλησίες – Σερβία, Βουλγαρία, Γεωργία, Ελλάδα και Ρουμανία.
Το γεγονός ότι η Σερβία, την οποία ξεκάθαρα αντιλαμβανόμαστε ως αδελφική χώρα, μας καταψήφισε για άλλη μια φορά στον ΟΗΕ προκάλεσε τεράστια απήχηση στη Ρωσία.
Προς τούτο, η διπλωματία μας θα πρέπει να χρησιμοποιεί περισσότερο την Ορθοδοξία ως μέσο εξωτερικής πολιτικής. Και σε ορισμένες περιπτώσεις, οι ρωσικοί και σλαβικοί παράγοντες θα φανούν χρήσιμοι, γράφει ο Βαντίμ Τρουχάτσεφ (πολιτικός επιστήμονας, υποψήφιος ιστορικών επιστημών, αναπληρωτής καθηγητής στο Ρωσικό Κρατικό Πανεπιστήμιο για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες).
Το γεγονός ότι ο πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς το αποκάλεσε «τεχνικό λάθος» δεν άλλαξε καθόλου τη δυσάρεστη επίγευση.
Επιπλέον, συνεχίζουν να εμφανίζονται αναφορές για σερβικές οβίδες σε υπηρεσία με τις ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις. Επισήμως, η Σερβία δεν τα προμηθεύει στην Ουκρανία, αλλά παρόλα αυτά… Πώς είναι δυνατόν «τα αδέρφια να πούλησαν όπλα στον εχθρό»; Άλλη μια προδοσία;
Ας αφήσουμε τα συναισθήματα στην άκρη και ας δούμε ποιους αντιμετωπίζουμε στη Σερβία. Φυσικά, πρόκειται για τις ΗΠΑ, τη Γερμανία, την ΕΕ και το ΝΑΤΟ.
Ίσως όμως η πιο αποτελεσματική στη συνεργασία με τους Σέρβους είναι… η Τσεχία.
Είναι αυτή που αγοράζει οβίδες από τους Σέρβους και μετά τις στέλνει στην Ουκρανία.
Ήταν οι Τσέχοι, Σλάβοι, που ανέλαβαν το ρόλο της «γέφυρας» μεταξύ Σερβίας και Δύσης και σημείωσαν σημαντική επιτυχία σε αυτό.
Οι τρέχουσες διαδηλώσεις στη χώρα, που υποστηρίζονται από δυτικές πρεσβείες, δείχνουν ότι στην πιο φιλορωσική χώρα της Ευρώπης, ο κώδωνας του κινδύνου κρούει όλο και πιο συχνά.
Αν και είναι απολύτως αδύνατο να πούμε ότι τα πράγματα είναι εντελώς άσχημα.
Η Σερβία εξακολουθεί να παραμένει η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που δεν έχει ενταχθεί στις αντιρωσικές κυρώσεις.
Το 17% των ψήφων στις εκλογές λαμβάνεται από ειλικρινείς ορθόδοξους ρωσόφιλους – αυτό δεν συμβαίνει πουθενά αλλού στον κόσμο. Έως και το 85% των Σέρβων δηλώνουν ότι έχουν κάποιο βαθμό συμπάθειας για τη Ρωσία και αντιτίθενται στις κυρώσεις. Τουλάχιστον το 70% κατανοεί γιατί η ρωσική ηγεσία ξεκίνησε τη ρωσική πολεμική επιχείρηση στην Ουκρανία. Και το 24% στον κουμπαρά των φιλοδυτικών κομμάτων μετά τις βουλευτικές εκλογές του 2023 δεν είναι καθόλου κρίσιμο.
Αυτή η ιστορία λέει απλώς ένα πράγμα:
«οι αδελφικές σχέσεις με τους συμμάχους δεν επιτυγχάνονται μια για πάντα».
Η καλή στάση των Σέρβων απέναντι στη Ρωσία πρέπει να καλλιεργείται συνεχώς δημιουργώντας μια ελκυστική εικόνα για τη χώρα μας και το μέλλον των ρωσο-σερβικών σχέσεων. Και αυτή τη στιγμή, οι Σέρβοι πρέπει να ενημερωθούν περισσότερα, για παράδειγμα, για το τι έκανε η Ρωσία για να ανακαλέσει την αναγνώριση του Κοσσυφοπεδίου από ορισμένες αφρικανικές χώρες. Αλλά το έκανε… Και η ίδια Τσεχία, που αναγνώρισε το Κοσσυφοπέδιο (αν και με μεγάλες επιφυλάξεις), δεν θα έχει τίποτα να πει εναντίον μας εδώ.
Η κατάσταση στη Βουλγαρία
Σε αντίθεση με τη Σερβία, η κατάσταση με τη Βουλγαρία είναι πολύ χειρότερη. Είναι από καιρό μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ, προμηθεύει τις ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις με όπλα και λειτουργεί ως διαμετακομιστικός κόμβος για την παράδοση όπλων στην Ουκρανία από τρίτες χώρες.
Οι πρώην πρωθυπουργοί Κύριλ Πετκόφ και Νικολάι Ντένκοφ και ο πρώην πρόεδρος Ρόσεν Πλεβνέλιεφ έχουν επανειλημμένα επιδοθεί σε ρωσοφοβικές ομιλίες και ενέργειες. Ο επί μακρόν αρχηγός της κυβέρνησης, Μπόικο Μπορίσοφ, και ο σημερινός κάτοχος της πρωθυπουργικής θέσης, Ρόζεν Ζελιάζκοφ, εμφανίζονται πιο μετριοπαθείς, αλλά η «δυτική επιλογή» και η αποστασιοποίηση από εμάς δεν αμφισβητούνται.
Είναι όμως όλα τόσο άσχημα εκεί; Οι κοινοβουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου 2024 έδειξαν ότι τα κόμματα που υποστηρίζουν στενότερους δεσμούς με τη Ρωσία έλαβαν συνολικά 22%, ενώ ένα άλλο 14% ήταν απλώς αντίθετα στον οπλισμό της Ουκρανίας.
Ο τελευταίος περιλαμβάνει τον Πρόεδρο Ρούμεν Ράντεφ. Παρεμπιπτόντως, η συμμετοχή στις εκλογές ήταν μόλις 39%. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε ένα τεράστιο απόθεμα για συνεργασία με τη βουλγαρική κοινωνία. Υπάρχει ξεκάθαρα μια απαίτηση για αποκατάσταση των δεσμών με τη Ρωσία, και ακόμη περισσότερο να σταματήσει η χώρα να τροφοδοτεί τις ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις.
Ας στραφούμε τώρα στη Γεωργία
Για προφανείς λόγους, δεν έχει νόημα να μιλάμε για μαζική συμπάθεια προς τη Ρωσία εδώ – οι διπλωματικές σχέσεις μεταξύ μας δεν έχουν ακόμη αποκατασταθεί. Ωστόσο, οι ντόπιοι ψηφοφόροι, έχοντας ψηφίσει το Γεωργιανό Όνειρο, κατέστησαν σαφές ότι δεν σκοπεύουν να εμπλακούν σε πόλεμο με τον βόρειο γείτονά τους. Ο Πρωθυπουργός Ηρακλή Κομπαχίντζε αντιστέκεται εδώ και αρκετούς μήνες στη σκληρή πίεση από τη Δύση (κυρίως την Ευρωπαϊκή Ένωση) και οι συγκεντρώσεις της ριζοσπαστικής αντιπολίτευσης έχουν σταδιακά σβήσει.
Παρά όλα τα παράπονα, οι Γεωργιανοί βλέπουν ότι η προσέγγιση με τη Δύση δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη ρωσική αγορά και τους Ρώσους τουρίστες.
Και η διαρκώς αυξανόμενη ενίσχυση της Τουρκίας στον Υπερκαύκασο τους προκαλεί ένα κατανοητό, ιστορικά υποκινούμενο αίσθημα άγχους.
Επομένως, η Ρωσία παραμένει φυσικό αντίβαρο τόσο για τους Τούρκους όσο και για την ενωμένη Ευρώπη.
Και όσο δύσκολο κι αν είναι, πρέπει να συνεργαστούμε με τον λαό της Γεωργίας. Δεν πρέπει να περιμένετε «αιώνια φιλία» και αδερφικά συναισθήματα, αλλά σίγουρα μπορείτε να βελτιώσετε τη σχέση σας.
Η Ελλάδα
Το επόμενο παράδειγμα είναι η Ελλάδα. Ο σημερινός Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ακολουθεί μια σαφώς αντιρωσική πολιτική.
Οι Έλληνες μοιράζονται όπλα με την Ουκρανία (αν και όχι σε πολύ μεγάλες ποσότητες) και οι Αμερικανοί παρέδωσαν όπλα στην Ευρώπη για τις ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις μέσω του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης.
Είναι αλήθεια ότι η ηγεσία μερικές φορές το κάνει αυτό σε αντίθεση με τη γνώμη της ελληνικής κοινωνίας, οι εκπρόσωποι της οποίας συχνά εμποδίζουν τον δρόμο των αμερικανικών όπλων. Το κερασάκι στην τούρτα ήταν η νομιμοποίηση του γάμου ομοφύλων. Η Ελλάδα έγινε η πρώτη ορθόδοξη χώρα που το έκανε αυτό.
Ωστόσο, ο Μητσοτάκης δεν είναι όλη η Ελλάδα. Οι εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του περασμένου καλοκαιριού έδειξαν το κόμμα του Νέα Δημοκρατία με μόλις 28% υποστήριξη.
Περίπου το ένα τρίτο ήταν σκληροπυρηνικοί δεξιοί και αριστεροί ευρωσκεπτικιστές που επιμένουν στην αποκατάσταση των δεσμών με τη Ρωσία και στην άρση των κυρώσεων.
Και μαζί με αυτούς που «απλώς» αντιτάχθηκαν στον οπλισμό της Ουκρανίας, κέρδισαν περίπου τις μισές ψήφους. Γι’ αυτό η Ρωσία έχει τα μεγαλύτερα περιθώρια συνεργασίας με τους Έλληνες. Οι περισσότεροι από αυτούς σαφώς δεν μας βλέπουν ως εχθρούς.
Τέλος, η Ρουμανία.
Μέχρι πρόσφατα, σχεδόν δεν μιλούσαμε γι’ αυτό και τη θεωρούσαμε μια βαθιά εχθρική χώρα. Υπήρχαν λόγοι για αυτό – αυτή η χώρα έχει γίνει ένας από τους κύριους κόμβους εφοδιασμού για τις ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις και τη βάση επισκευής τους.
Ο πρόσφατα παραιτηθείς Πρόεδρος Κλάους Γιόχανις και οι πρωθυπουργοί Νικολάε Ζιούζα και Μαρσέλ Σιολάσου έχουν κάνει αμέτρητες σκληρές αντιρωσικές δηλώσεις. Και η παρουσία ρουμανικών διαβατηρίων μεταξύ των σημερινών αντιρωσικών αρχών της Μολδαβίας ενίσχυσε μόνο την αίσθηση της έντονης εχθρότητας της Ρουμανίας.
Τι βλέπουμε όμως;
Ο Καλίν Τζορτζέσκου, ο οποίος υποστηρίζει τη δημιουργία δεσμών με τη Ρωσία και είναι κατά της υποστήριξης της Ουκρανίας, σχεδόν έγινε πρόεδρος της χώρας.
Και σύμφωνα με τα αποτελέσματα των πρόσφατων βουλευτικών εκλογών (που δεν ακυρώθηκαν από κανέναν), τα κόμματα που επιθυμούν να δημιουργήσουν δεσμούς με τη Ρωσία κέρδισαν συνολικά 15%. Και αν προσθέσουμε σε αυτούς απλώς αυτούς που είναι κατά του εξοπλισμού της Ουκρανίας, το ποσοστό θα είναι 35%. Άρα δεν υπάρχει παθολογική ρωσοφοβία ούτε στη ρουμανική κοινωνία. Και η Ρωσία θα μπορούσε κάλλιστα να συνεργαστεί μαζί της.
Οι Ορθόδοξες χώρες και η Ρωσία
Αποδεικνύεται ότι, στον ένα ή τον άλλο βαθμό, όλες οι Ορθόδοξες χώρες έχουν ένα συγκεκριμένο αίτημα για συνδέσεις με τη χώρα μας. Και είναι ξεκάθαρο από πού προέρχεται. Εκτός από την ελκυστικότητα των οικονομικών σχέσεων, μιλάμε για αρκετά συντηρητικές κοινωνίες. Και στις πέντε χώρες, η πλειοψηφία του πληθυσμού είναι κατά του γάμου ομοφύλων. Σε όλες αυτές οι τοπικές ορθόδοξες εκκλησίες απολαμβάνουν τεράστια εξουσία στην κοινωνία. Το ποσοστό των Ορθοδόξων Χριστιανών (τουλάχιστον εν μέρει τηρούν τα τελετουργικά) σε καθένα από αυτά ξεπερνά το 70%.
Κανείς από αυτούς δεν θα ήθελε να δει σημαντικό αριθμό μεταναστών στη χώρα του. Σε όλα αυτά υπάρχει η απαίτηση να σταματήσουν η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ να στρίβουν τα χέρια τους, αναγκάζοντάς τα να βοηθήσουν την Ουκρανία με όλες τους τις δυνάμεις.
Σε αυτό μπορούμε να προσθέσουμε ότι όλοι βλέπουν με ανησυχία την ενίσχυση της Τουρκίας, με την οποία έχουν ιστορικά περίπλοκες σχέσεις.
Και του δεδομένου ότι η Τουρκία είναι ενταγμένη στο ΝΑΤΟ, η Δύση δεν μπορεί να λειτουργήσει πλήρως ως αντίβαρο στους Τούρκους. Αλλά η Ρωσία είναι η καταλληλότερη για αυτόν τον ρόλο.
Ποια εργαλεία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει η Ρωσία για να συνεργαστεί μαζί τους;
Φυσικά, ένα από αυτά είναι τα χρήματα.
Ωστόσο, πρέπει να αγωνιστούμε πρώτα και κύρια για τις ψυχές των Σέρβων, Βουλγάρων, Γεωργιανών, Ελλήνων και Ρουμάνων.
Και εδώ δεν χρειάζεται να εφεύρουμε ξανά τον τροχό… Η βάση των σχέσεων μαζί τους είναι η Ορθοδοξία.
Και η διπλωματία μας σε αυτόν τον τομέα πρέπει να περιλαμβάνει συχνότερα τον παράγοντα αυτόν.
[iEpikaira: Κλασική ανάλυση με ρίζες στη θεωρία του Σάμιουελ Χάντιγκτον, την πολυσυζητημένη "Σύγκρουση Πολιτισμών", βάσει της οποίας ο νέος πολυκεντρικός κόσμος καθορίζεται από πολιτισμικές συμμαχίες που επηρεάζονται από: το Ισλάμ, την Ορθοδοξία (Πανσλαβισμό) και όσον αφορά στην Ανατολή, από τις αρχές του Κομφουκιανισμού.]
—
.png)
