Κων/νος Αποστόλου-Κατσαρός*
Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρ.Τ. Ερντογάν χαρακτήρισε τη συνάντησή του με τον Κ. Μητσοτάκη στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ (14/06/2021), ως «γλυκό» και ως «εορταστικό δώρο» για την Ελλάδα. Συγκεκριμένα είπε:
«Μιλήσαμε με τον Μητσοτάκη. Του είπα κάτι: Όπως και στη σημερινή μας συνάντηση, δεν ενεπλάκησαν τρίτα μέρη, θεσμικά όργανα ή κράτη, έτσι να μην εμπλέκονται και στο μέλλον. Αν είναι να κάνουμε κάτι, ας κάνουμε τις δουλειές αυτές μεταξύ μας.
Ας μιλούν ο δικός μου εκπρόσωπος και η δική σου εκπρόσωπος και έπειτα να μας ενημερώνουν. Και μετά εμείς να συναντιόμαστε. Τα βήματα ας τα κάνουμε με αυτόν τον τρόπο.
Αυτό ήταν το πιο σημαντικό ζήτημα στο οποίο συμφωνήσαμε.
Ας ελπίσουμε ότι, από τώρα και στο εξής, δεν θα παρεμβαίνουν ανάμεσά μας με την Ελλάδα κράτη, θεσμικά όργανα και οργανισμοί, αλλά θα επικοινωνούν ο ειδικός εκπρόσωπός μου ο κ. Ιμπραήμ και η δική του ειδική εκπρόσωπος, η κα. Ελένη, οι οποίοι αφού μας ενημερώνουν, θα προβαίνουμε εμείς στα ανάλογα βήματα.
Η συνάντησή μας με τον Μητσοτάκη ήταν σαν «γλυκό» (εορταστικό δώρο) για αυτούς. Ήταν πολύ σημαντική. Ήταν καλή, πήγε καλά. Ελπίζω να πάει καλά και μετά.»
Αποκρυπτογραφώντας τη δήλωση Ερντογάν, κατά πρώτον είναι σημαντικό να αποσαφηνιστεί γιατί επέλεξε να δώσει τόση έμφαση στο να παρουσιάσει τα συμπεφωνημένα ως «γλυκό» και ως «εορταστικό δώρο» για την Ελλάδα. Γνωρίζοντας εκ προοιμίου την «τουρκική διπλωματία», είναι σαφές ότι μια τέτοια δήλωση έγινε στα πλαίσια της «αντίστροφης ψυχολογίας» (revese psychology) για να πειστεί το ελληνικό κοινό ότι πρόκειται για μια επωφελή συμφωνία. Πράγμα που εκ προοιμίου σημαίνει ότι τα συμπεφωνημένα θα είναι εις βάρος μας... Αλλά είναι μόνο αυτός ο λόγος;
Ανατρέχοντας στο από τις 01/10/2020 άρθρο του Δημήτρη Μηλάκα, αποκαλύφθηκε ότι υπήρχε συνέχεια στη μυστική συμφωνία Καλίν-Σουρανή στο Βερολίνο (13/07/2020). Ο εξ απορρήτων διπλωματικός σύμβουλος της τουρκικής Προεδρίας, Ιμπραήμ Καλίν και η διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του Έλληνα Πρωθυπουργού, Ελένη Σουρανή, προφανώς με την προτροπή των προϊσταμένων τους, κράτησαν ανοικτούς τους διαύλους επικοινωνίας προκειμένου να βαδίσουν στον από το Βερολίνο συμπεφωνημένο «οδικό χάρτη» ο οποίος αναβλήθηκε όταν η Ελλάδα υπέγραψε (στο Κάιρο στις 06/08/2020) τη συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ με την Αίγυπτο.
Μάλιστα σύμφωνα με την ίδια πηγή, σε νεότερο δημοσίευμα (20/03/2021), διευκρινίστηκε ότι: «Η επανέναρξη των ελληνοτουρκικών πολιτικών επαφών σε υψηλό επίπεδο, ήταν ένας από τους στόχους που είχε τεθεί στον «οδικό χάρτη» που είχε εγγράφως συμφωνήσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη στις μυστικές διαπραγματεύσεις που έκανε το περασμένο καλοκαίρι με την προσφορά των γερμανικών «καλών υπηρεσιών» και διαμεσολαβήσεων στο Βερολίνο.»
Επομένως, η δήλωση Ερντογάν περί «εορταστικού δώρου» για την Ελλάδα, αποκτά άλλη βαρύτητα και απ' ότι φαίνεται επιβεβαιώνει τις παραπάνω αποκαλύψεις, δεδομένου ότι αφέθηκε να αιωρείται χωρίς απάντηση (μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές) από τον Κ. Μητσοτάκη. Άραγε τί έχει να μας πει επ' αυτού ο Έλληνας ΥΠΕΞ Ν. Δένδιας ο οποίος για άλλη μια φορά φαίνεται να μένει στο περιθώριο των εξελίξεων; Φυσικά εδώ τίθεται και το ερώτημα αν και κατά πόσο ο εκάστοτε Πρωθυπουργός έχει το δικαίωμα να προωθεί μείζονος εθνικής σημασίας συμφωνίες ερήμην του ίδιου του Υπουργού Εξωτερικών, της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματος του οποίου ηγείται και κατ' επέκταση του ελληνικού Κοινοβουλίου, αλλά κυρίως ερήμην του κυρίαρχου ελληνικού λαού;
Πέραν τούτου, η συμφωνία Ερντογάν-Μητσοτάκη τοποθετεί στην πραγματική τους βάση τις λεγόμενες «διερευνητικές επαφές» που προηγήθηκαν και είναι πλέον προφανές ότι ήταν προσχηματικές και άνευ ουσίας. Ίσως μάλιστα να αποτέλεσαν τη στάχτη στα μάτια των υπουργείων Εξωτερικών Ελλάδας-Τουρκίας και σύσσωμης της εμπλεκόμενης διπλωματίας σε μια ατέρμονη αναζήτηση του ανύπαρκτου κοινού εδάφους προκειμένου να δρομολογηθεί η συνάντηση Ερντογάν-Μητσοτάκη με σκοπό την εκ νέου ενεργοποίηση της μυστικής συμφωνίας Καλίν-Σουρανή υπό γερμανική αιγίδα.
Επιπλέον είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η «νέα συμφωνία» της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, σηματοδοτεί την υπαναχώρηση της ελληνικής στρατηγικής δεκαετιών. Αυτά που η Τουρκία έλαβε ως ανταλλάγματα στην υποτιθέμενη «υποχώρησή» της για να ενεργοποιηθεί εκ νέου η μυστική συμφωνία του Βερολίνου, είναι:
-Πρώτον η υποβίβαση των ελληνοτουρκικών σε διμερές και όχι ευρωπαϊκό ζήτημα, εφόσον πλέον «από τώρα και στο εξής, δεν θα παρεμβαίνουν ανάμεσά μας με την Ελλάδα κράτη, θεσμικά όργανα και οργανισμοί», σύμφωνα με τον Ρ.Τ. Ερντογάν.
-Και δεύτερον, η μία και ΜΟΝΑΔΙΚΗ διαφορά στα ελληνοτουρκικά, η οποία μέχρι πρότινος ήταν οι «θαλάσσιες ζώνες» (αν και όφειλε να είναι αποκλειστικά και μόνο η υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ και όχι οι «θαλάσσιες ζώνες» οι οποίες περιέχουν επιπλέον και την αιγιαλίτιδα και την συνορεύουσα ζώνη), έχει πλέον αναχθεί σε «ΔΙΑΦΟΡΕΣ μεταξύ των χωρών μας», σύμφωνα με την σκωπτική δήλωση του Κ. Μητσοτάκη μετά τη συνάντησή του με τον Τούρκο Πρόεδρο: «Αν και οι διαφορές μεταξύ των χωρών μας παραμένουν, Ελλάδα και Τουρκία είναι γείτονες και η συνεργασία σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος είναι προς όφελος όλων.»
Εν κατακλείδι, μια επιεικής αποτίμηση της «νέας συμφωνίας» της Συνόδου Κορυφής συντείνει στο ότι πρόκειται περί «Βατερλώ» κατάλυσης της εθνικής στρατηγικής, η οποία υποτίθεται ότι στόχευε στο να μετατρέψουμε τα ελληνοτουρκικά σε ευρωτουρκικά, ενώ είναι ορατός ο κίνδυνος με τους χειρισμούς του Έλληνα Πρωθυπουργού να προκύψουν και πολιτικές εξελίξεις στο εσωτερικό της χώρας, εφόσον η αναμενόμενη αντίδραση του θιγμένου Έλληνα ΥΠΕΞ και της δεξιάς πτέρυγας του κόμματος από κοινού, δύνανται να πυροδοτήσουν αλυσιδωτές αντιδράσεις στην κυβερνώσα παράταξη την κρίσιμη περίοδο που διανύουμε.
*Ειδικός τεχνικός σύμβουλος. Διετέλεσε λέκτορας και επιστημονικός συνεργάτης στο Πανεπιστήμιο του Μπράιτον της Βρετανίας, από το οποίο κατέχει διδακτορικό και μεταπτυχιακό τίτλο hellasjournal.com
