iEpikaira.- [ανανεώθηκε 21:03, 17/05/2020] Ερώτηση: Δεν θα έπρεπε να μας προβληματίσει η μη συμμετοχή του Ισραήλ στην Πενταμερή Ελλάδας, Κύπρου, Αιγύπτου, Γαλλίας, ΗΑΕ για την Ανατολική Μεσόγειο;
Τί συμβαίνει; Φταίει η συμμετοχή κάποιας από τις 5 χώρες η οποία έχει αντικρουόμενα συμφέροντα με το Ισραήλ; Αν δεν είναι αυτός ο λόγος, τότε οι "εξωφρενικές" τουρκικές διαρροές περί εκκολαπτόμενης ισραηλοτουρκικής συμφωνίας -όμοια με το τουρκολιβυκό ψευδοσύμφωνο- μήπως δεν είναι και τόσο "εξωφρενικές", όπως άλλωστε δημοσιεύματα της Arab News αναφέρουν και της EHA News συνεπικουρούν, παρά την διάψευση της ισραηλινής πρεσβείας στην Άγκυρα; Ή μήπως η Πενταμερής εστίασε στα τεκταινόμενα στην Λιβύη ενώ σκοπίμως παρουσιάστηκε ως διακήρυξη για την Ανατολική Μεσόγειο; Γεγονός που ενδέχεται να οδήγησε το Ισραήλ στην διατήρηση ίσων αποστάσεων.
Παρά ταύτα το ερώτημα παραμένει, υπό ποιά μορφή μπορεί να σταθεί μια ευρύτερη συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο χωρίς την συμμετοχή με τον ένα ή τον άλλο τρόπο του Ισραήλ; Όλα αυτά θα πρέπει τουλάχιστον να μας προβληματίσουν, ειδικά σε ότι αφορά στην συνέπεια και στην συνέχεια των συμφωνιών σχετικά με τον EastMed, που υπογράφηκαν με τυμπανοκρουσίες κατά την Τριμερή Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ. Είναι γνωστό ότι υπάρχουν αρκετές φωνές -με πρώτους του Αμερικανούς- που εκτιμούν ότι τα ισραηλοκυπριακά κοιτάσματα δεν επαρκούν για να υποστηρίξουν τον αγωγό EastMed και ότι το έργο ήταν εξ αρχής αμφιβόλου οικονομικής βιωσιμότητας. Υπενθυμίζουμε επίσης δημοσίευμα της Σημερινής Κύπρου (16/02/2020) που ανέφερε την πρόθεση του Ισραήλ να κατασκευάσει πλωτή πλατφόρμα υγροποιημένου φυσικού αερίου (FLNG) στο κοίτασμα Λεβιάθαν το οποίο προορίζονταν να διατεθεί μέσω του EastMed. Επιπλέον, η κατάρρευση των τιμών του πετρελαίου, επηρεάζει και την αγορά του φυσικού αερίου. Ενώ, η μείωση της ζήτησης λόγω του Covid-19 νομοτελειακά “παγώνει” και τα νέα σχέδια για παραγωγή ενέργειας. Ας σημειωθεί ότι η εξερεύνηση βαθέων υδάτων είναι μια δαπανηρή προσπάθεια η οποία επιβαρύνεται έτι περισσότερο με τις χαμηλές τιμές.
Ο γεωοικονομικός / γεωστρατηγικός άξονας Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ συνιστά πρόσκομμα στην υλοποίηση της Γαλάζιας Πατρίδας, και ο EastMed είναι το κύριο εργαλείο. Ευλόγως λοιπόν προκύπτει το ερώτημα, τελικά παραμένει ο αγωγός ως βιώσιμη στρατηγική επιλογή ή όχι; Αναμένουμε μια πειστική απάντηση που να διαλευκάνει αυτήν την ανησυχητική στάση ή μάλλον αποστασιοποίηση από την Πενταμερή.
