Έξαρση των συζητήσεων για τις έρευνες στο Αιγαίο , προκάλεσε η απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να δώσει άδεια στην Εταιρεία Πετρελαικών Ερευνών, την ΤΡΑΟ, για έρευνες βόρεια και νότια της Ίμβρου, στον Κόλπο Ξηρού και λίγα μίλια από τις εκβολές του Έβρου, όλες εντός των χωρικών υδάτων. Η υπόθεση αν και προκάλεσε θόρυβο στην Αθήνα, έδειξε και την πολύ προσεκτική στάση της Άγκυρας. Ότι οι έρευνες που θα γίνουν εντός των τουρκικών χωρικών υδάτων φέρνουν στο προσκήνιο το Πρακτικό της Βέρνης του 1976, που υπέγραψαν οι δύο χώρες και έθετε το πλαίσιο του διαλόγου και απαγόρευε τις έρευνες εκτός των χωρικών υδάτων, όσο διαρκούσε ο διμερής διάλογος.
Ο διάλογος, όμως, απέτυχε και κατά την Αθήνα το Πρακτικό της Βέρνης δεν ισχύει, αλλά κατά την Άγκυρα ισχύει στο διηνεκές. Οπότε σε περίπτωση που η Τουρκία ανακοίνωνε έρευνες στο Αιγαίο πέραν των χωρικών της υδάτων θα τίναζε στον αέρα όλη την πολιτική δεκαετιών που προσπαθεί να επιβάλλει στην Ελλάδα και θα προκαλούσε αναταραχή και απαντήσεις από την Αθήνα. Γιατί όμως η Τουρκία έκανε αυτή την ανακοίνωση;
Κλεφτοπόλεμος και υπερβολές
Μια απλή απάντηση είναι ότι η Τουρκία διψά για ενέργεια και την αναζητά με κάθε τρόπο. Πέρα από το προφανές , ότι κάθε φορά που αναδύεται ζήτημα ερευνών στο Αιγαίο τίθεται ζήτημα νομιμότητας, προκλήθηκαν και απορίες καθώς διεθνώς και στο Αιγαίο, γίνεται λόγος για πλέον για ανανεώσιμες πηγές ενέργειες, για θαλάσσια πάρκα και όχι για περιβαλλοντοκτόνες επιλογές. Οπότε το λογικό είναι να αναδυθεί μια νέα συζήτηση γύρω από την προστασία του Αιγαίου, καθώς όπως επισημαίνουν και τουρκικά ΜΜΕ, η προστασία του Αρχιπελάγους είναι μείζονος σημασίας και για τους δύο λαούς , γιατί εκατομμύρια ζουν από αυτό. Μάλιστα εδώ και χρόνια θεωρείται εγκληματική κάθε σκέψη για εξορύξεις στο Αιγαίο , ακόμη και αν βρεθεί πετρέλαιο ή και φυσικό αέριο, γιατί μπορεί να προκληθεί ανεπανόρθωτη βλάβη στο οικοσύστημα, με τρομερές συνέπειες και για τις δύο πλευρές του Αιγαίου. [iEpikaira: Από ποιους θεωρείται "εγκληματική σκέψη"; Καλό θα ήταν αυτό να διευκρινίζεται...]
Παρατηρούμε ότι οι δύο κυβερνήσεις έχουν μετατοπίσει το πεδίο διαλόγου, ενίοτε και αντιπαράθεσης σε ένα νέο πεδίο , όπως είναι τα θαλάσσια πάρκα και τώρα με τις έρευνες της Τουρκίας έρχεται να προστεθεί η προστασία του Αιγαίου. Όλα αυτά τη στιγμή, που σε επίπεδο κορυφής ο διάλογος, είτε είναι στάσιμος, είτε υπάρχουν κάποιες συμφωνίες που παραμένουν μυστικές. Ουσιαστικά δεν γνωρίζουμε τίποτα τι συζητείται.
Το ζήτημα με την ανακοίνωση της Τουρκίας είναι ότι επαναφέρει το θέμα των ερευνών στο Αιγαίο , έστω και στα χωρικά της ύδατα. Οι έρευνες έγιναν γνωστές μέσω της NAVTEX, με την οποία κοινοποιήθηκε για πρώτη φορά η θέση της Αγκυρας ότι στις εκβολές του Εβρου δεν υπάρχει από κοινού συμφωνημένη οριοθέτηση των θαλασσίων συνόρων και η κίνησή της ίσως αποτελεί απάντηση στις έρευνες του σκάφους «Alkyon», το έργο του οποίου αφορά κυρίως μετρήσεις για τη δυνατότητα ανάπτυξης ανεμογεννητριών, εντός ελληνικών χωρικών υδάτων.
Η Τουρκία απλά παρακολουθεί κάθε κίνηση της Αθήνας και απαντά με υπερβολές. Αυτό έγινε και με την ανακοίνωση για την δημιουργία θαλάσσιου πάρκου στο Αιγαίο από την Ελλάδα. Η Άγκυρα απάντησε με έναν δικό της χάρτη που προβλέπει τη δημιουργία τουρκικών πάρκων βόρεια της Κρήτης και στο κεντρικό Αιγαίο, κίνηση που προκαλεί μειδιάματα στους ειδικούς επιστήμονες. Ωστόσο η Άγκυρα χαρακτηρίζει τις κινήσεις της πάντα πολιτικές, γνωρίζοντας ότι σε επίπεδο Δικαίου είναι εκτός λογικής και έτσι απαιτεί διαπραγμάτευση. Η ελληνική κυβέρνηση που αρχικά έδειξε να επείγεται για τα πάρκα, αναδιπλώθηκε μετά την τουρκική αντίδραση και τώρα έχει αρχίσει να μελετά την χαρτογράφησή του, παρέχοντας έτσι τον κατάλληλο χρόνο για διαβουλεύσεις. Που γίνονται και δημόσια και παρασκηνιακά.
Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα τουρκικά ΜΜΕ Το ινστιτούτο TUDAV έδωσε στη δημοσιότητα χάρτη με την πρότασή του για συνεργασία με την Ελλάδα, δηλαδή για τη δημιουργία κοινών θαλάσσιων πάρκων. [iEpikaira: Αυτό ενισχύει την εκτίμηση, ότι τα "θαλάσσια πάρκα" χρησιμοποιούνται ως μέσω για τη δρομολόγηση της συνεκμετάλλευσης, ενώ η διαμάχη επί του θέματος αποτελεί ενορχηστρωμένο/προσυμφωνημένο καβγαδάκι... Περισσότερα ΕΔΩ και ΕΔΩ και ΕΔΩ και ΕΔΩ!] Ο καθηγητής Μπαϊράμ Οζτούρκ, πρόεδρος του Τουρκικού Ιδρύματος Θαλάσσιων Ερευνών (TUDAV) και επικεφαλής του τμήματος Θαλάσσιας Βιολογίας του πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης, ανέφερε τα προβλήματα υπεραλίευσης [iEpikaira: Η οποία γίνεται από τους Τούρκους...] και την ανάγκη προστασίας του οικοσυστήματος. Η ελληνική κυβέρνηση έχει διευκρινίσει ότι το πάρκο θα δημιουργηθεί μόνο εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων, αλλά και εκεί, σύμφωνα με την Άγκυρα, αλλά και το δίκαιο της θάλασσας αν εμποδίζει την αβλαβή διέλευση πλοίων υπάρχουν προβλήματα. Ακόμη η Τουρκία υποπτεύεται ότι η συμπερίληψη βραχονησίδων που η ίδια αμφισβητεί το καθεστώς κυριαρχίας ή και η τοποθέτηση σε αυτές ανεμογεννητριών μπορούν να αλλάξουν τη διαπραγμάτευση για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας-ΑΟΖ.
Πολλές από αυτές τις μεμονωμένες κινήσεις επαναφέρουν τον προβληματισμό για την συνέχεια, καθώς υπάρχουν πολλά γκρίζα σημεία στην πολιτική της Τουρκίας και πολλές προχειρότητες στην ελληνική πλευρά. Το βασικό όμως πρόβλημα είναι ότι ενισχύεται η στεγανοποίηση των συνομιλιών σε βαθμό που ελάχιστοι ακόμη και στο ΥΠΕΞ γνωρίζουν τι συζητείται μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας. Αν οι δύο χώρες αποφασίσουν ότι η προστασία του Αιγαίου προέχει των ερευνών και των εξορύξεων , ακόμη και των αντιπαραθέσεων, ίσως βρεθεί ένας κοινός τόπος , σχετικά εύκολα, αν υπάρχει καλή θέληση.
Το νέο στοιχείο που προκαλεί προβληματισμό και το φόβο ανατροπής του ήπιου κλίματος είναι το γεγονός ότι και ο Ερντογάν και ο Μητσοτάκης, κυρίως ο δεύτερος, δεν έχουν πλέον την πολιτική ισχύ που είχαν μέχρι πριν λίγους μήνες. Ακριβώς επειδή συσσωρεύονται πολλά θέματα στο Αιγαίο μια ιεράρχηση και επιτάχυνση των συζητήσεων , με διαφάνεια και καλή θέληση, θα μπορούσε να προσφέρει πολλά... [iEpikaira: Δηλαδή υπάρχει ελπίδα ότι η Τουρκία θα απεμπολήσει τις επεκτατικές βλέψεις της;]
Πηγή: omegapress.gr
