Γράφει η Φανούλα Αργυρού*
Ανοικτή Επιστολή
Προς κα María Angela Holguín Cuéllar – Προσωπική Απεσταλμένη του ΓΓ του ΟΗΕ για την Κύπρο
Αγαπητή κυρία, καλώς ήρθατε στην ημέτερη μου πατρίδα Κύπρο (Κυπριακή Δημοκρατία).
Στη δήλωσή σας της 16.3.24 σημειώσατε ότι «Κατά καιρούς φαίνεται ότι όλοι οι δρόμοι έχουν δοκιμαστεί και ότι η αλλαγή δεν είναι δυνατή. Ωστόσο, υπάρχουν πάντα φωνές που αποκαλύπτουν την ανθεκτικότητα των κοινωνιών που ονειρεύονται μια διαφορετική ζωή και που δείχνουν ότι η ελπίδα είναι ανάγκη και υποχρέωση. Το παρελθόν φέρνει αναμνήσεις πόνου και απογοήτευσης, αλλά και μας παρέχει μαθήματα για να βοηθήσουμε στην οικοδόμηση του μέλλοντος και στην επίτευξη λύσεων προς όφελος όλων των Κυπρίων…»
Συμφωνώ. Αλλά δυστυχώς κατά τις επισκέψεις σας στη Κυπριακή Δημοκρατία δεν καταφέρατε να συναντήσετε τα πρώτα θύματα της τουρκικής επιθετικότητας, τους εκτοπισμένους Κερυνειώτες. Ονειρευόμαστε μια διαφορετική ζωή, αλλά όχι σε έναν εφιάλτη αναγνώρισης δύο κρατών. Ονειρευόμαστε μια ζωή απαλλαγμένη από την τουρκική κατοχή, με επιστροφή στις κλεμμένες μας περιουσίες. Όχι σε μια απαρτχάιντ δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία ή συνομοσπονδία/δύο κράτη. Έχουμε ένα όνειρο για μια ελεύθερη ζωή, σε ένα κράτος δικαίου, σε μια δημοκρατία ένας άνθρωπος μία ψήφος, μιας κυβέρνησης. Αυτή είναι η αναγκαιότητα της Κύπρου και η υποχρέωση όλων πρωτίστως του ΟΗΕ σύμφωνα με τον Χάρτη του…
Για να χτίσει κανείς το μέλλον πρέπει να σεβαστεί την ιστορία και τη δικαιοσύνη. «Η καθυστέρηση της δικαιοσύνης είναι άρνηση δικαιοσύνης». Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και οι «λύσεις» του, που μαγειρεύτηκαν από το βρετανικό Υπουργείο Εξωτερικών (ως συγγραφείς – penholders για τη Κύπρο) όπως προτάθηκαν τις δεκαετίες μετά τις δύο τουρκικές εισβολές σύμφωνα με την τουρκική απαίτηση για ΔΔΟ που οδηγεί σε δύο κράτη («Ghalli Ideas» – «Σχέδιο Ανάν») δεν προσφέρουν δικαιοσύνη. Νομιμοποιούν τα τουρκικά εγκλήματα, που καλύπτονται για 50 χρόνια από πρωτοφανή ατιμωρησία με την ανοχή του ΟΗΕ.
Το βιβλίο της Δρ. Κλαίρ Πάλλευ
Το «Σχέδιο Ανάν» ήταν έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Αρκεί το βιβλίο της Δρ. Claire Palley «An International Relations Debacle: The UN Secretary’s Mission of Good Offices in Cyprus 1999-2004». Απορρίφθηκε στις 24.4.2004 με ψήφους 76% από τους Έλληνες της Κύπρου.
Κυρία Maria Holguín Cuellar,
εκτιμώ τα πτυχία σας στις Πολιτικές Επιστήμες από το Universidad de Los Andes στη Μπογκοτά, το Centre d´Études Diplomatiques et Stratégiques και το Université Paris–Sorbonne στο Παρίσι, αλλά αμφιβάλλω ότι αυτά τα αναγνωρισμένα ιδρύματα σας δίδαξαν την προέλευση της αιματηρής ιστορίας της πατρίδας μου ή αν το βρετανικό Υπουργείο Εξωτερικών θα σας ενημερώσει ικανοποιητικά.
Παραθέτω ένα δείγμα της ιστορίας του παρελθόντος της χώρας μου που στοιχειώνει το «μέλλον» της μέχρι σήμερα.
15. 1.1950. Αν και η βρετανική κυβέρνηση δεν αποδέχτηκε τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος που διοργάνωσε η Εκκλησία της Κύπρου, όταν το 96% του λαού ψήφισε υπέρ της Ένωσης με την Ελλάδα, το Γραφείο Αποικιοκρατίας στο Λονδίνο, είπε στο Αμερικανικό Στέιτ Ντιπάρτμεντ ότι το αποτέλεσμα αντιπροσώπευε τη γνήσια φιλοδοξία του λαού της Κύπρος, αλλά η Μ. Βρετανία δεν το στήριζε για στρατηγικούς λόγους. Στις 28 Ιουλίου 1954, ο υφυπουργός Εξωτερικών για τις Αποικίες Henry Hopkinson δήλωσε στη Βουλή των Κοινοτήτων ότι η Κύπρος δεν θα μπορούσε «ποτέ» να περιμένει ότι θα είναι πλήρως ανεξάρτητη. Την 1.4.1955 οι Έλληνες πήραν τα όπλα ενάντια στην αποικιακή κυριαρχία, για την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.
27 Αυγούστου 1955. Οι Βρετανοί παραβιάζοντας τη Συνθήκη της Λωζάνης επανάφεραν με πονηριά την Τουρκία ως ενδιαφερόμενο μέρος στην περίπτωση της Κύπρου και ενθάρρυναν την Τουρκία να υψώσει τη φωνή της υπέρ της τουρκικής μειονότητας του 18% στο νησί…
21.6.1955. Οι Άγγλοι είπαν στους Τούρκους να μην ανησυχούν και σχεδίαζαν να φέρουν τους Τούρκους σε ισότιμη βάση με τους Έλληνες.
31.5.1955. Ο Βρετανός αξιωματούχος στο Φόρειν Όφις Sir Ivone Kirkpatrick παραδέχτηκε ότι ήταν αυτός που σκέφτηκε πρώτος τη διχοτόμηση της Κύπρου.
Ιούνιος/Ιούλιος 1956. Ο Κυβερνήτης της Κύπρου πήρε εντολή να ετοιμάσει διάφορους χάρτες διχοτόμησης της Κύπρου.
1.11.1956. Ο Sir Ivone Kirkpatrick είπε στον Τούρκο Πρεσβευτή στο Λονδίνο ότι προσωπικά ο ίδιος πρώτος «διασκέδασε» την ιδέα της διχοτόμησης.
Νοέμβριος 1956. Ο Τούρκος συνταγματολόγος Δρ. Νιχάτ Ερίμ παρέδωσε στον Τούρκο Πρωθυπουργό Σχέδιo για «ανάκτηση της Κύπρου».*
Συνεχείς μυστικές συνομιλίες μεταξύ Λονδίνου και Άγκυρας είχαν ως αποτέλεσμα την δήλωση του Υπουργού Αποικιών στη Βουλή των Κοινοτήτων στις 19.12.1956 ότι η διχοτόμηση και ξεχωριστή αυτοδιάθεση για μια μειονότητα του 18% στη Κύπρο δεν θα αποκλείεται σε τελική λύση.
Ο χάρτης από τη τουρκική Halkin Sesi, στον «Φιλελεύθερο» 20.1.1957
«Μια απεχθής βρετανική πολιτική»
Στις 30 Απριλίου 1958, ο J. M. Addis, αξιωματούχος του Φόρεϊν Όφις κατέθεσε για τη συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου για την Κύπρο που έλαβε χώρα την επομένη, μια καταδικαστική κριτική η οποία άντεξε το χρόνο μέχρι σήμερα.
«…Δεν πιστεύω ότι οποιαδήποτε διευθέτηση βασισμένη στη διχοτόμηση του νησιού με οποιαδήποτε μορφή θα μπορούσε πλέον να είναι μια μόνιμη σταθερή λύση. Δεν πιστεύω ότι αν το νησί χωριζόταν κατά μήκος μιας γραμμής αποδεκτής από την τουρκική κυβέρνηση, τα δύο μισά του νησιού θα μπορούσαν τότε να ζήσουν αρμονικά ως καλοί γείτονες… Οι Τουρκοκύπριοι και η Τουρκική Κυβέρνηση θα το χρησιμοποιούσαν ως βάση για παρέμβαση στις υποθέσεις του υπόλοιπου νησιού.
Η τουρκική λύση που υποστηρίζεται επί του παρόντος από τους Τουρκοκύπριους και την τουρκική κυβέρνηση, δηλαδή η διχοτόμηση, δεν είναι επομένως αποδεκτή ως μόνιμη, σταθερή λύση. Η επιλογή λοιπόν θα έπρεπε να βρίσκεται μεταξύ της «ελληνικής» λύσης αυτοδιάθεσης που οδηγεί στην «Ένωση» και της άλλης ακραίας λύσης, που είναι η επιστροφή της Κύπρου στην Τουρκία…
Η γενική μας πολιτική στα μη αυτοδιοικούμενα εδάφη είναι να τους οδηγήσουμε μπροστά στην αυτοδιοίκηση και στο στάδιο που μπορούν να αποφασίσουν το μέλλον τους. Είναι εντελώς αντίθετο με τις παραδόσεις μας να περιορίζουμε την ελευθερία επιλογής όταν έρθει η ώρα της ανεξαρτησίας. Στρατηγικοί και άλλοι ειδικοί παράγοντες μπορούν να καθυστερήσουν τη διαδικασία, όπως στο Γιβραλτάρ και το Χονγκ Κονγκ, αλλά δεν την εμποδίζουν εντελώς. Η αρχή της «κοινοτικής αυτοδιάθεσης» την οποία προσυπογράφει η Δήλωση του Δεκεμβρίου 1956 είναι απεχθής γιατί αρνείται τη δυνατότητα ενότητας σε μια μικτή κοινότητα. Είναι ο αντίποδας αυτού που προσπαθούμε να κάνουμε στη Νοτιοανατολική Ασία, την Αφρική και τις Δυτικές Ινδίες. Η διαίρεση είναι ιδιαίτερα απαράδεκτη σε μια περιοχή τόσο μικρή όσο η Κύπρος και σε ένα μεσογειακό πλαίσιο.
Για αυτούς τους λόγους η δική μου άποψη είναι ότι η μόνη σωστή τελική λύση για την Κύπρο είναι η αυτοδιάθεση που οδηγεί στην Ένωση. Αντιλαμβάνομαι, φυσικά, ότι είναι εντελώς αδύνατο για την παρούσα Κυβέρνηση να το δηλώσει ως απώτερο σκοπό, έστω και μόνο λόγω της Δήλωσης του Δεκεμβρίου 1956. Μου φαίνεται ότι ο μόνος τρόπος για να ξεφύγει η κυβέρνηση της Α.Μ από τη δυσκολία είναι να δηλώσει δημόσια ότι όλες οι προσπάθειες να επιτευχθεί ένας συμφωνημένος συμβιβασμός… απέτυχαν, θα συνεχίσουμε να κυβερνάμε το νησί με τον τρόπο που νομίζουμε καλύτερα… για ένα χρονικό διάστημα στο τέλος του οποίου θα επανεξεταστεί η δυνατότητα για μια τελική λύση… βάσει των γενικών αρχών της γενικής πολιτικής».
Η βρετανική κυβέρνηση αγνόησε τη συμβουλή του αξιωματούχου της. Αγνόησε την αμερικανική απόρριψη των διχοτομικών τους σχεδίων και ενημέρωσε τον Αμερικανό Υπουργό Εξωτερικών Τζον Φόστερ Ντάλλες ότι δεν μπορούσαν να εγκαταλείψουν τις υποσχέσεις που έδωσαν στους Τούρκους στις 19 Δεκεμβρίου 1956. Και ζήτησε από τον Δρ Νιχάτ Ερίμ να κάνει υπομονή για να πετύχει τους στόχους του με… σταδιακές συνταγματικές ρυθμίσεις…
Το εξώφυλλο του βιβλίου του Δρ. Φαζίλ Κουτσιούκ 1957 για διχοτόμηση (μετέπειτα αντιπροέδρου της ΚΔ)
Μετά τις Συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου που υπογράφηκαν στις 19 Φεβρουαρίου 1959 στο Λονδίνο χωρίς δημοκρατική διαβούλευση με τον λαό της αποικίας τους, ανακήρυξαν την Κύπρο Ανεξάρτητη στις 16 Αυγούστου 1960. Ο Δρ. Νιχάτ Ερίμ που συμμετείχε στη διαμόρφωση του Κυπριακού Συντάγματος ως επικεφαλής της τουρκικής αντιπροσωπείας ξεκίνησε να εισπράττει μερίσματα στο σχέδιό του, με τα υπερ-προνόμια που παρέχονταν στην τουρκική μειονότητα του 18%, ενώ η Τουρκία εκπαίδευε και εξόπλισε λαθραία τους Τουρκοκύπριους για να ανατρέψει τη ΚΔ και να δημιουργήσει δύο κράτη… Αυτό επιχείρησαν τον Δεκέμβριο 1963/64 αλλά απέτυχαν ως εκ τούτου το ψήφισμα 186 του Μαρτίου 1964… Ο μεσολαβητής του ΟΗΕ Galo Plaza, το 1965 απέρριψε το τουρκικό αίτημα για δύο κράτη…
3.1.1964. Το Τμήμα Σχεδιασμού του Φόρεϊν Όφις ξεκίνησε σχέδια για την ανασυγκρότηση της ΚΔ σε δύο ομόσπονδες συνιστώσες πολιτείες! Παράλληλα με τους Τούρκους της Κύπρου να εκδίδουν έγγραφα για δύο κράτη στην Κύπρο. Τα χρόνια που ακολούθησαν η Τουρκία απαιτούσε ανοιχτά μια ομοσπονδία δύο κρατών και μετά τις δύο βάρβαρες τουρκικές εισβολές της στις 20 Ιουλίου και 14 Αυγούστου 1974 αντίστοιχα, το Φόρεϊν Όφις στις 16 Αυγούστου 1974 αποφάσισε μονομερώς ότι η λύση θα ήταν μία και μοναδική: Το τουρκικό αίτημα για δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία.
O Sir Michael Calver
Ο Sir Michael Carver στον James Callaghan
Στις 2.8.1974 ο Sir Michael Carver σε επιστολή του προς τον Υπουργό Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας James Callaghan υπό τον υπότιτλο «Τουρκικοί Στόχοι» έγραψε: «Είμαι πεπεισμένος ότι οι Τούρκοι δεν δίνουν πεντάρα για τα πραγματικά συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων. Τα κίνητρά τους είναι: Εθνική υπερηφάνεια. Η Κύπρος ήταν δική τους… Έχοντας εκδιώξει τους Έλληνες από την Τουρκία το 1922 και απομακρύνοντας τους Τούρκους από την Ελλάδα στην επακόλουθη ανταλλαγή πληθυσμών, δεν μπορούν να ανεχτούν υποτέλεια στην Κύπρο…»
(Ο Σερ Carver υπηρέτησε ως Διοικητής της Δύναμης Εκεχειρίας στην Κύπρο το 1963/64 και Αναπληρωτής Διοικητής και εμπνευστής της Δύναμης του ΟΗΕ που ιδρύθηκε το 1964).
Ο R. H.G. Edmonds (Foreign Office) 4.9.1974 έγραψε: «… Το πρωταρχικό τουρκικό ενδιαφέρον για την Κύπρο από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν στρατηγικό… καμία Τουρκική Κυβέρνηση δεν έδωσε ποτέ ένα σύκο για τους Τουρκοκύπριους (τους οποίους θεωρούν με περιφρόνηση και εκνευρισμό ως χαϊδεμένοι επαρχιώτες)».
Κυρία Μαρία Κουεγιάρ,
H María Angela Holguín Cuéllar
Πολλοί εκπρόσωποι του ΟΗΕ όπως του λόγου σας ήρθαν και έφυγαν άπρακτοι. «Εκπαιδευμένοι» από το Foreign Office τι να μας ζητήσουν να κάνουμε. Στο τέλος της ημέρας δεν είναι οι λεγόμενες «ΜΚΟς» με ξένους ή εγχώριους υποστηρικτές που έχουν σημασία, αλλά ο αυτόχθονος πληθυσμός, κυρίως τα εκτοπισμένα θύματα δύο βάρβαρων τουρκικών εισβολών. Τους απεχθάνονται κάποιοι, γιατί απαιτούν ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ, ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ από την ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ και όχι μια ψεύτικη «επανένωση» σε μια λύση δύο κρατών από τη δεκαετία του 1950…
Η πατρίδα μας δεν υπήρξε ποτέ χωρισμένη στα δύο για να χρειάζεται μια ψεύτικη «επανένωση».
*Οι Εκθέσεις Δρ. Nihat Erim το 1956 σε μεταφράσεις στα ελληνικά και στα αγγλικά στους δύο πρώτους συνδέσμους, «Η Κύπρος είναι ελληνική εδώ και 3.000 χρόνια», Βρετανικό Υπουργείο Άμυνας, 3ος σύνδεσμος.
Πηγές – Βρετανικό Εθνικό Αρχείο, Λονδίνο, Kew Richmond TW9 4DU. Βιβλίο γράφουσας «Διζωνική vs Δημοκρατία – Διζωνική Εκτέλεση της ΚΔ 1955-2019».
Με εκτίμηση,
Φανούλα Αργυρού
*Ερευνήτρια/δημοσιογράφος/συγγραφέας – Λονδίνο.
ΠΗΓΗ:ΣΗΜΕΡΙΝΗ 24/3/2024 onisilos.gr
