Μια πάγια θέση του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για απευθείας συνομιλίες χωρίς την παρέμβαση τρίτων χωρών, όπως της ΕΕ ή των ΗΠΑ, υιοθετήθηκε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη και αποτελεί πλέον επίσημη πολιτική της κυβέρνησης. Αυτή η αλλαγή στην ελληνική εξωτερική πολιτική αποτυπώνεται στην συμφωνία με τίτλο “Περί Σχέσεων Φιλίας και Καλής Γειτονίας” που υπέγραψαν οι δύο ηγέτες στην Αθήνα. Η Ελλάδα αξιοποιώντας το κοινοτικό πλαίσιο σε πλήθος αποφάσεων είχε πολλές φορές τον έλεγχο των εξελίξεων. Έτσι υπήρξε η συμφωνία του Ελσίνκι, αλλά και πλήθος αποφάσεων Συνόδων Κορυφής, που θέτουν αυστηρό πλαίσιο κανόνων στην Άγκυρα.
Αυτή η πολιτική σταδιακά ακυρώθηκε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη με επιστέγασμα την αλλαγή επιπέδου, από το ευρωπαικό , στο αυστηρά διμερές. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως σε κάθε απόφαση της ΕΕ ή των ΗΠΑ για τήρηση των κανόνων του διεθνούς δικαίου στο Αιγαίο , η Άγκυρα θα προβαίνει σε διαμαρτυρίες προς την Αθήνα για παραβίαση της Συμφωνίας.Επίσης, αδρανοποιείται οριστικά το δικαίωμα μονομερούς επέκτασης των χωρικών υδάτων, ακόμη και στην Κρήτη. Για την Τουρκία η επίσκεψη αποδείχθηκε εξαιρετικά ωφέλιμη, για την Ελλάδα, εξαιρετικά αμφιλεγόμενη, τουλάχιστον. Τα περί τουρκικής μειονότητας στη Θράκη και η απάντηση του πρωθυπουργού εντάσσονται στις πάγιες θέσεις των δύο χωρών και δεν έχουν καμία περαιτέρω αξία.
Η Συμφωνία είναι εξαιρετικά ετεροβαρής για την Ελλάδα. Γιατί ενώ οι δύο πλευρές διαβεβαιώνουν για την ανάγκη ειρηνικής επίλυσης των διαφορών και αποφυγής συκρουσιακών καταστάσεων, δεν γίνεται καμία αναφορά στο τουρκική απειλή πολέμου κατά της Ελλάδας. Επίσης δεν γίνεται καμία αναφορά στην ανάγκη σεβασμού της ιστορικής Συνθήκης της Λωζάνης. Ενδεικτικά, η Συμφωνία της Αθήνας αναφέρει:
“Τα Μέρη δεσμεύονται να απέχουν από κάθε δήλωση, πρωτοβουλία, ή ενέργεια που θα μπορούσε να υπονομεύσει ή να απαξιώσει το γράμμα και το πνεύμα αυτής της Διακήρυξης ή να θέσει σε κίνδυνο τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή τους.
Τα Μέρη θα προσπαθήσουν να επιλύσουν οποιαδήποτε διαφορά προκύψει μεταξύ τους με φιλικό τρόπο, μέσω απευθείας διαβουλεύσεων μεταξύ τους ή με άλλα μέσα αμοιβαίας επιλογής, όπως προβλέπεται στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών”.
Η απειλή πολέμου όμως της τουρκικής εθνοσυνέλευσης σε περίπτωση επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων, υπονομεύει από μόνη της και τον διάλογο και θέτει σε κίνδυνο την σταθερότητα. Επίσης είναι φανερό πως αν η Ελλάδα, στο πλαίσιο της ΕΕ συναινεί σε αποφάσεις κατά της Τουρκίας, η Άγκυρα , δικαίως θα αντιδρά. Αυτό υπέγραψε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Να σημειωθεί πως οι δύο πλευρές ουσιαστικά ήθελαν έναν πρακτικό τρόπο για να διατηρήσουν το μορατόριουμ και αυτό είναι θετικό. Αρνητικό είναι πως η Αθήνα ουσιαστικά "εξαγόρασε" το μορατόριουμ αποσυνδέοντας την αναθεωρητική πολιτική της Τουρκίας από το κοινοτικό πλαίσιο και την δυνατότητα της Ελλάδας να παρεμβαίνει στο πλαίσιο αυτό. Εκ των πραγμάτων η νέα Συμφωνία αποτελεί προωθημένη επικαιροποίηση της Συμφωνίας της Μαδρίτης του 1997. Πράγμα που θα φανεί σύντομα ...
Πηγή: omegapress.gr
