Γιώργος Σκαφιδάς
Το ότι ο Νίκος Δένδιας θεωρεί τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου προσωπικό του «φίλο» είναι γνωστό. Το έχει, άλλωστε, δηλώσει ο ίδιος δημόσια και μάλιστα κατ’ επανάληψη από το βήμα συνεντεύξεων (1, 2, 3, 4, 5) και ομιλιών (1), ενώ στον «φίλο» Νίκο Δένδια έχει αναφερθεί από την άλλη πλευρά και ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας. Δένδιας και Τσαβούσογλου γνωρίζονται «εδώ και πολύ καιρό». Το νήμα της γνωριμίας τους πηγαίνει πίσω στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης-PACE από την οποία έχουν περάσει και οι δύο (1, 2).
Πρώην διπλωμάτες με μακρά πείρα αναγνωρίζουν την «αξία» που μπορεί να έχουν οι διαπροσωπικές σχέσεις στη διακρατική κονίστρα των διεθνών σχέσεων. Η εν λόγω «αξία» είναι ωστόσο εκ των πραγμάτων περιορισμένη, πολύ δε περισσότερο όταν πρόκειται για τις οξυμένες σχέσεις μεταξύ χωρών που έχουν πολλά να χωρίσουν. Τα όρια της «φιλίας» των Δένδια-Τσαβούσογλου φάνηκαν τον περασμένο Δεκέμβριο, με τους δύο υπουργούς τότε να ανταλλάσσουν… αιχμηρές «ευχές» για το 2021 ως «αγαπητοί φίλοι» μέσω twitter, «ευχές» συνοδευόμενες από «καρφιά» και μπηχτές.
Έκτοτε, έχουν συμβεί πολλά: δύο νέοι γύροι διερευνητικών επαφών (ο 61ος στις 25 Ιανουαρίου και ο 62ος στις 16 Μαρτίου), αλλά και ένας γύρος πολιτικών διαβουλεύσεων, με τον Τούρκο υφυπουργό Εξωτερικών Σεντάτ Ονάλ να συναντά στο υπουργείο Εξωτερικών στην Αθήνα στις 17 Μαρτίου τον υπηρεσιακό γενικό γραμματέα του υπουργείου Εξωτερικών πρέσβη Θεμιστοκλή Δεμίρη, πριν από την ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου.
Οι Ευρωπαίοι θυμήθηκαν τον «δικτάτορα»
Επί της ουσίας ωστόσο, δεν φαίνεται να έχουν αλλάξει πολλά. Αντιθέτως, θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς ότι τώρα, έπειτα και από την επεισοδιακή επίσκεψη της ευρωπαϊκής ηγεσίας (Σαρλ Μισέλ, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν) στην Άγκυρα στις 06 Απριλίου, το κλίμα στις ευρωτουρκικές σχέσεις έχει επιδεινωθεί αισθητά, εάν όχι επί της ουσίας τότε οπωσδήποτε επικοινωνιακά.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι έφτασε στο σημείο να αποκαλέσει «δικτάτορα» τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις 08 Απριλίου, με την Άγκυρα να σπεύδει να ανταποδώσει τα «πυρά», προς μεγάλη απογοήτευση των Ιταλών φίλων του Ερντογάν (φίλων όπως είναι για παράδειγμα η Νάταλι Τότσι του Istituto Affari Internazionali) που έσπευσαν να πάρουν το μέρος του Τούρκου προέδρου κι όχι του Ντράγκι.
Ο Μάνφρεντ Βέμπερ, ως πρόεδρος της ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο ευρωκοινοβούλιο και συμπατριώτης της κυρίας φον ντε Λάιεν, θα ερχόταν πάντως, από την πλευρά του, να υπερασπιστεί τον Ιταλό πρωθυπουργό, υπογραμμίζοντας μάλιστα τον βαθμό στον οποίο η Τουρκία «έχει απομακρυνθεί από βασικές ελευθερίες και από τη δημοκρατία».
Κλίμα προκλήσεων από Αλτούν και Ακάρ
Όσο για την τουρκική πλευρά (Φαρετίν Αλτούν), εκείνη θα συνέχιζε να επιτίθεται στην Ελλάδα με την κατηγορία ότι «προσφέρει καταφύγιο σε τρομοκρατικές οργανώσεις» και «αφήνει πρόσφυγες νεκρούς στο Αιγαίο», προκαλώντας την αντίδραση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών. Ενώ και ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ είχε στις 07 Απριλίου, αντιστρέφοντας την πραγματικότητα, κατηγορήσει την Ελλάδα ότι «απειλεί» την Άγκυρα μέσα από τις «στρατιωτικοποιημένες» και «μαξιμαλιστικές» της διεκδικήσεις.
Αψηφώντας τα «απαράδεκτα μυθεύματα» της άλλης πλευράς, ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, Νίκος Δένδιας, θα επισκεφθεί τελικά την Τουρκία την Πέμπτη, 15 Απριλίου (έπειτα από μια έκτακτη τηλεδιάσκεψη του ΝΑΤΟ που μετέθεσε το ραντεβού μια ημέρα μετά τη προγραμματισμένη 14η Απριλίου), με την ελληνική πλευρά προφανώς να θεωρεί ότι οι συνθήκες είναι «κατάλληλες» για μια τέτοια επίσκεψη (ή τουλάχιστον όχι ιδιαίτερα ακατάλληλες), διότι σε διαφορετική περίπτωση η επικείμενη επίσκεψη θα είχε αναβληθεί.
Επίσκεψη σε ναρκοπέδιο
Ο Έλληνας ΥΠΕΞ μεταβαίνει, λοιπόν, στην Τουρκία σε μια περίοδο κατά την οποία η τουρκική ηγεσία δέχεται τα πυρά πολλών Ευρωπαίων, ακόμη και Γερμανών/Ιταλών.
Ποιος ο λόγος, διερωτάται κανείς. Τι έχει να κερδίσει η ελληνική πλευρά από την εν λόγω επίσκεψη στην παρούσα φάση; Στοχεύουμε απλώς στη διατήρηση μιας σχετικής «ηρεμίας» στα ελληνοτουρκικά; Ή μήπως βλέπουμε όντως κι άλλες προοπτικές, ενδεχομένως έπειτα και από παρότρυνση τρίτων; Κινδυνεύει η Ελλάδα να εγκλωβιστεί σε έναν προσχηματικό διάλογο κωφών που θα «νομιμοποιεί» τις τουρκικές προκλήσεις εν όψει και της πενταμερούς για το Κυπριακό; Ή μήπως όντως βλέπει περιθώρια συγκλίσεων, παρά την τουρκική αυταρχική-αναθεωρητική έξαρση των τελευταίων ετών; Οι απαντήσεις, όπως συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις, αναμένεται να δοθούν εκ του αποτελέσματος.
Ελληνικά αντανακλαστικά
Εν τω μεταξύ πάντως, κι αυτό είναι το θετικό, τα ελληνικά διπλωματικά αντανακλαστικά φαίνεται να έχουν όντως τονωθεί. Ο Νίκος Δένδιας βρέθηκε χθες στη Βεγγάζη της Λιβύης (για επαφές με τον πρόεδρο της λιβυκής Βουλής των Αντιπροσώπων Αγκίλα Σάλεχ, τον αναπληρωτή πρωθυπουργό της βορειοαφρικανικής χώρας και τον δήμαρχο Βεγγάζης), την οποία Λιβύη (Τρίπολη) είχε επισκεφθεί όμως και μια εβδομάδα πριν, συνοδεύοντας τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
«Βρίσκομαι ξανά στη Λιβύη, μόλις μία εβδομάδα μετά την επίσκεψη του πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη στην Τρίπολη, τον οποίον συνόδευα», δήλωσε ο Έλληνας ΥΠΕΞ από το έδαφος της Βεγγάζης, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση σε μια σειρά από σημεία-μηνύματα:
-Στη διπλωματική επιστροφή της Ελλάδας στη Λιβύη (πρεσβεία στην Τρίπολη, γενικό προξενείο στη Βεγγάζη).
-Στην ανάγκη άμεσης αποχώρησης όλων των ξένων στρατευμάτων και των ξένων μισθοφόρων από το έδαφος της χώρας.
-Στην ετοιμότητα της Ελλάδας να οριοθετήσει θαλάσσιες ζώνες με τη Λιβύη, αναγνωρίζοντας την πρόοδο που είχε σημειωθεί στις διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο χωρών για αυτό το θέμα έως και το 2010. («Δεν απέμεναν παρά ελάχιστα πράγματα για να ολοκληρωθεί τότε αυτή η συμφωνία», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Δένδιας).
-Στην πρόθεση της Ελλάδας να βοηθήσει, με όποιον τρόπο μπορεί, στην ανοικοδόμηση της βορειοαφρικανικής χώρας.
Ο Μένφι στην Αθήνα – Ο Ντμπεϊμπά στην Άγκυρα
Την ερχόμενη Τετάρτη, 14 Απριλίου, αναμένεται όμως να επισκεφθεί την Αθήνα ο επικεφαλής του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης, Μοχάμεντ αλ Μένφι, για επαφές με την πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου και τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Ο πρώην πρεσβευτής της Λιβύης στην Ελλάδα, που είχε απελαθεί πίσω στα τέλη του 2019 έπειτα από την υπογραφή του τουρκολιβυκού μνημονίου, σημειώνεται πως είχε επισκεφθεί και την Άγκυρα στις 26 Μαρτίου… Στην οποία Άγκυρα «συχνάζει» όμως πια και ο πρωθυπουργός της Μεταβατικής Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης (GNU) Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά. Και λέμε «συχνάζει» καθώς ήταν εκεί την περασμένη Δευτέρα, 12 Απριλίου, αλλά και τον περασμένο Φεβρουάριο…
Πηγή: amynanet.gr
