Γιώργος Φιντικάκης
Τον επόμενο γύρο ενός νέου κύκλου Navtex για έρευνες βυθού πάντα στα διεθνή ύδατα και προς τα ανατολικά, προετοιμάζει σύμφωνα με τις πληροφορίες η κυβέρνηση μετά την ολοκλήρωση χθες της τελευταίας φάσης, που παρά το περιστατικό με το τουρκικό πολεμικό κρίνεται ως πετυχημένη.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, με το που θα βελτιωθεί ο καιρός, οι ελληνικές αρχές θα προχωρήσουν σε έκδοση νέων Navtex προς τα ανατολικά για τις εργασίες πόντισης του καλωδίου από τα δύο πλοία «Ievoli Relume» και «NG Worker», καθώς πέρας του στοιχείου της δοκιμασίας για τα ελληνοτουρκικά που συνιστά το έργο, η ταχεία επανέναρξη των ερευνών αποτελεί μονόδρομο ως προς τη τήρηση της σύμβασης ύψους 1,4 δισ ευρώ με τη γαλλική Nexans.
Η κατασκευάστρια του καλωδίου, μπορεί μέχρι τώρα να δείχνει κατανόηση, ωστόσο αυτή η στάση αναμονής δεν μπορεί να διαρκέσει για καιρό, ειδικά όταν οι πληροφορίες μιλούν ήδη για ένα συσσωρευμένο κόστος από τις πολύμηνες καθυστερήσεις μη διεξαγωγής των ερευνών, της τάξης των 13,7 εκατ ευρώ.
Σε αυτό το μοτίβο, όπου πέρα από τον «ελέφαντα στο δωμάτιο», εκκρεμεί και η εφαρμογή της διακρατικής συμφωνίας του Σεπτεμβρίου μεταξύ Αθηνών - Λευκωσίας, διεξάγεται σήμερα η συνάντηση Σκυλακάκη - Παπαναστασίου, με τη κυπριακή πλευρά να έχει θέσει μια σειρά από προαπαιτούμενα για τη μετοχική της συμμετοχή στο έργο.
Σ’ αυτά και στο αίτημα για τροποποίηση της συμφωνίας παραχώρησης, απαντά μακροσκελή επιστολή του έλληνα υπουργού, την οποία έχει παραλάβει ο κύπριος ομόλογος του και προφανώς θα συζητηθεί στη σημερινή τους συνάντηση.
Τι απαντά η επιστολή Σκυλακάκη
Επιγραμματικά, η ελληνική πλευρά φέρεται να απαντά στον βασικό όρο που θέτει η Λευκωσία για άμεση μεταφορά των παγίων από τον Διαχειριστή στην εταιρεία του Great Sea Intercconector (GSI), ότι αυτό θα συμβεί μόνο όταν εκείνη ολοκληρώσει το due diligence και αποφασίσει να μπει μετοχικά στο έργο.
Από τη στιγμή που θα συμβεί αυτό, τότε θα ικανοποιηθεί και το κυπριακό αίτημα για μεταφορά των παγίων του έργου από τον ΑΔΜΗΕ στον GSI, ο οποίος ωστόσο πρέπει πρώτα να πιστοποιηθεί ως Διαχειριστής από τη Κομισιόν, διαδικασία που θέλει χρόνο.
Και για να πιστοποιηθεί απο τις Βρυξέλλες θα πρέπει πρώτα να ελεγχθεί ότι οι μέτοχοί του είναι συμβατοί με το Κοινοτικό Δίκαιο. Αν για παράδειγμα η Λευκωσία επιμείνει να θέλει να μπει μετοχικά στο σχήμα, μέσω της ΑΗΚ (δηλαδή της κυπριακής ΔΕΗ), αυτό συγκρούεται με το Κοινοτικό Δίκαιο, που απαγορεύει στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας να συμμετέχουν και στα δίκτυα. Αρα, αν αποφασίσει να κάνει το βήμα η Κύπρος, θα το κάνει με τον Διαχειριστή Μεταφοράς Συστήματος Κύπρου (ΔΜΣΚ).
Στο περιθώριο του χθεσινού «14ου Athens Energy Summit», όπου οι δύο υπουργοί συμμετείχαν σε πάνελ με αντικείμενο τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην ενέργεια, ο κ. Παπαναστασίου μίλησε χθες στους δημοσιογράφους και εμφανίστηκε αισιόδοξος ενόψει της σημερινής συνάντησης ότι τα εμπόδια ξεπερνιούνται.
Η σημασία των μετόχων αλλά και οι πολλές εκκρεμότητες
«Εχουν ωριμάσει τα πράγματα και κατά την συνάντηση πιστεύω ότι θα δούμε πρόοδο», ανέφερε ο κύπριος υπουργός αναδεικνύοντας παράλληλα τη σημασία της μετοχικής συμμετοχής διεθνούς εμβέλειας funds σε έργα, όπως ο GSI, με γεωπολιτικό ρίσκο.
«Οταν θέλεις να το διαχειριστείς μαζεύεις σημαντικούς επενδυτές με βαρύτητα, οι οποίοι είναι σε θέση να δημιουργήσουν συμμαχίες για να αντιμετωπιστεί το γεωπολιτικό. Είναι διαφορετική η βαρύτητα μέσα στο έργο ενός πχ αμερικάνικου επενδυτικού ταμείου, έναντι ενός κυπριακού», είπε ο κ. Παπαναστασίου, δίχως ωστόσο να αναφερθεί στις πολλές ακόμη ρυθμιστικές εκκρεμότητες από κυπριακής πλευράς, όπως η απουσία έγκρισης από τη ΡΑΕΚ των λειτουργικών δαπανών, χωρίς την οποία το έργο συνεχίζει να μην έσοδο. Στοιχείο που κάθε σημαντικός επενδυτής λαμβάνει υπόψιν προκειμένου να μπει σε ένα project, πόσο μάλλον στο συγκεκριμένο υψηλής δυσκολίας εγχείρημα, προυπολογισμού 1,9 δισ ευρώ.
Η διακρατική συμφωνία του Σεπτέμβρη
Η αλήθεια είναι ότι τέσσερις μήνες μετά τη διακρατική συμφωνία του Σεπτέμβρη, το μεγαλύτερο της μέρος παραμένει ακόμη ανενεργό.
Και μπορεί οι πάντες να αντιλαμβάνονται ποιο είναι το νούμερο ένα πρόβλημα, ωστόσο ζητήματα, όπως το έσοδο και άλλες εκκρεμότητες, στο βαθμό που τους αναλογεί, έχουν τη σημασία τους, καθώς η διευθέτησή τους θα καταστήσει πιο στέρεο και βιώσιμο το όλο εγχείρημα. Ειδικά σε μια φάση σαν αυτή, που η Αγκυρα το χρησιμοποιεί για να δοκιμάσει στο πεδίο τις αντοχές της Αθήνας.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, το συγχρηματοδοτούμενο με ευρωπαικά κονδύλια έργο συνεχίζει να μην έχει διασφαλισμένο έσοδο και η Λευκωσία δεν έχει ακόμη ψηφίσει νόμο στη Βουλή ότι θα επιδοτεί τους λογαριασμούς ρεύματος των κυπρίων καταναλωτών με συνολικά 125 εκατ ευρώ. Είναι το ποσό που έχει εγκρίνει προς τον ΑΔΜΗΕ, φορέα υλοποίησης του project, για τη περίοδο 2025-2029, που θα χρεώνεται στους λογαριασμούς του ρεύματος από τους κύπριους καταναλωτές και για το οποίο η κυπριακή κυβέρνηση είχε δεσμευτεί ότι θα φέρει συμπληρωματικό προυπολογισμό.
Ποιος θα πληρώσει τα κόστη ων καθυστερήσεων
Στο επίσης σημαντικό θέμα ως προς το ποιος θα πληρώσει τα κόστη των καθυστερήσεων που εν προκειμένω έχουν φτάσει τα 13,7 εκατ ευρώ, η κυβέρνηση έχει αποφασίσει ότι δεν πρέπει να επιβαρύνει τον ΑΔΜΗΕ. Το σκεπτικό της είναι ότι η έκδοση ή μη των Navtex δεν αποτελεί δική του ευθύνη, γι’ αυτό και αναζητά το τρόπο με τον οποίο θα καλυφθεί η διαφορά.
Σημειωτέον ότι στη διακρατική συμφωνία προβλέπεται ο επιμερισμός «50%-50%» του γεωπολιτικού κινδύνου. Δηλαδή ότι σε ενδεχόμενη καθυστέρηση ή ματαίωση του έργου οφειλόμενη σε εξωτερικούς παράγοντες εκτός του ελέγχου, της ευθύνης και της υπαιτιότητας του φορέα υλοποίησης και / ή των συμβαλλόμενων με αυτόν προμηθευτών και αναδόχων, το κόστος επιμερίζεται εξ ημισείας.
Στη συνέχεια, με ρύθμιση που ψηφίστηκε στη Βουλή πέρασε η πρόβλεψη ότι για να μην πληρώσουν οι Ελληνες καταναλωτές στο κακό αυτό σενάριο το γεωπολιτικό «premium», δηλαδή μια αύξηση στους λογαριασμούς τους (μέσω των χρεώσεων χρήσης συστήματος), την όποια διαφορά θα την καταβάλει ο κρατικός προϋπολογισμός, κατόπιν σχετικής εισήγησης της ΡΑΑΕΥ.
Η ελληνική πλευρά είχε αναλάβει τη συγκεκριμένη δέσμευση στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης με τη κυπριακή, αλλά με αντάλλαγμα τη μετοχική συμμετοχή της Λευκωσίας στο έργο, η οποία ακόμη αγνοείται.
[iEpikaira: Αφήνουν ανενόχλητους τους τούρκους να παρεμποδίζουν τις εργασίες στα βόρεια της Κρήτης και θέλουν να μας πείσουν ότι όλα θα πάνε καλά ανατολικότερα...]
Πηγή: energypress.gr
