Με μια κίνηση, η οποία επιχειρεί να αλλάξει την πορεία των πραγμάτων στη λιβυκή κρίση, η Ουάσιγκτον παρεμβαίνει σε ανώτερο επίπεδο στη χώρα αυτή με τη χθεσινή αιφνιδιαστική επίσκεψη του διευθυντή της CIA Μπιλ Μπερνς για επαφές και με την Ανατολική και με τη Δυτική Λιβύη.
Οι Αμερικανοί που μετά τη βομβιστική επίθεση εναντίον του προξενείου τους στην Ουάσιγκτον είχαν μείνει μακριά από την Λιβύη φαίνεται ότι αντιλαμβάνονται τους κινδύνους που προκαλεί για την περιφερειακή σταθερότητα η συνέχιση της κρίσης στη χώρα και αναλαμβάνουν ρόλο.
Ο κ. Μπερνς- διπλωμάτης καριέρας- είχε ασχοληθεί και πάλι με την Λιβύη την εποχή Καντάφι, έχει υπηρετήσει σε Μόσχα και Ιορδανία, έχει γράψει βιβλίο για την Αίγυπτο και ομιλεί άριστα την αραβική και έτσι και με την ιδιότητα του ως Διευθυντής της CIA είναι ο πλέον κατάλληλος για να αναλάβει αυτή την αποστολή.
Η επίσημη πληροφόρηση είναι λιγοστή για το περιεχόμενο των επαφών του και για τον στόχο της επίσκεψης του στην Λιβύη. Όμως, η ατζέντα είναι μεγάλη και το γεγονός ότι συναντήθηκε και με τον προσωρινό πρωθυπουργό Ντμπειμπά και με τον στρατηγό Χαφτάρ δίνει το μήνυμα της προσπάθειας να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ των δυο πλευρών και να αποφευχθεί ένα επικίνδυνο αδιέξοδο που θα μπορούσε να οδηγήσει στην «διχοτόμηση» της Λιβύης με την Τριπολίτιδα να παραμένει στον έλεγχο της προσωρινής κυβέρνησης και την Κυρηναϊκή να μένει στον έλεγχο του Χαφτάρ.
Τα σενάρια αδιέξοδου και ενδεχόμενου διαχωρισμού έχουν σημάνει συναγερμό, καθώς θα σηματοδοτούσαν μια εκτός ελέγχου σύγκρουση στην οποία εμπλέκονται περιφερειακές δυνάμεις όπως η Τουρκία, η Αίγυπτος αλλά και η Ρωσία μέσω της ομάδας Βάγκνερ με συνέπειες τόσο για την ακεραιότητα της Λιβύης, αλλά και για την ομαλή ροή πετρελαίου προς την Ευρώπη και το ξέσπασμα ενός ακόμη προσφυγικού κύματος που θα έδινε την ευκαιρία να αναπτυχθούν και πάλι ακραίες ισλαμικές ομάδες και ο ISIS. Αυτό το ενδεχόμενο τρομάζει τους Αμερικανούς γιατί θα οδηγήσει σε αποσταθεροποίηση και τις χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής που ακόμη δεν έχουν εξαρθρώσει την ισλαμική τρομοκρατία.
Ο κ.Ντμπειμπά με την παράδοση στους Αμερικανούς, παρά την εσωτερική κατακραυγή του φερόμενου ως υπόπτου για τη βομβιστική επίθεση στο Λόκερμπυ, έχει κερδίσει ένα διαπραγματευτικό χαρτί έναντι των Αμερικανών. Όμως αυτό δεν είναι αρκετό για να εξασφαλίσει την αποδοχή του και από την Ανατολική Λιβύη ως νομιμοποιημένου πρωθυπουργού που θα οδηγήσει την χώρα σε εκλογές (αν και αυτή ήταν η αρχική αποστολή της κυβέρνησης του).
Η Ουάσιγκτον επίσης έχει καταδικάσει τις κινήσεις της Τρίπολης στην Ανατολική Μεσόγειο, εις βάρος και της Ελλάδας, κινήσεις οι οποίες γίνονται με τις πλάτες της Τουρκίας η οποία ανταλλάσσει τα Μνημόνια με την παροχή στρατιωτικής στήριξης στην κυβέρνηση Ντμπειμπά, ερχόμενη έτσι σε πλήρη αντιπαράθεση με την Αίγυπτο η οποία στηρίζει τις δυνάμεις της Ανατολικής Λιβύης και δεν αναγνωρίζει την προσωρινή κυβέρνηση.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον όμως έχει ότι ο κ. Μπερνς επέλεξε να συναντηθεί στην Βεγγάζη με τον στρατηγό Χαφτάρ και όχι με τον Φ.Μπασαγκα τον άλλο πρωθυπουργό τον οποίο έχει επιλέξει το Κοινοβούλιο, ούτε με τον πρόεδρο του Κοινοβουλίου Α.Σάλεχ.
Ο Χαφτάρ ο οποίος είχε στο παρελθόν την στήριξη των ΗΠΑ, έχει πλέον εκκρεμείς διώξεις εις βάρος του από την αμερικανική δικαιοσύνη, αλλά είναι ο ισχυρός παίκτης σε κάθε προσπάθεια συμφιλίωσης έχοντας υπό τον έλεγχο του τον Λιβυκό Εθνικό Στρατό. Εκτιμάται ότι ο κ.Μπερνς έθεσε στον Λίβυο στρατηγό το θέμα της συνεργασίας του με τη ρωσική παραστρατιωτική ομάδα Βάγκνερ, αλλά δεν είναι γνωστό φυσικά τι αντάλλαγμα θα ζητήσει όσο μάλιστα οι αντίπαλοι του στην Δυτική Λιβύη συνεχίζουν να υποστηρίζονται από τις τουρκικές δυνάμεις.
Τις προηγούμενες ημέρες είχε υπάρξει έντονο παρασκήνιο καθώς ο πρόεδρος της Βουλής και ο πρόεδρος του Ανώτατου Κρατικού Συμβουλίου είχαν συναντηθεί στο Κάιρο και είχαν συμφωνήσει το γενικό συνταγματικό πλαίσιο που θα άνοιγε τον οδικό χάρτη για τη διεξαγωγή εκλογών.
Όμως ο κ.Ντμεϊμπά που θέλει να παραμείνει στην εξουσία δεν αποδέχθηκε αυτές τις προτάσεις ούτε βεβαίως τις ιδέες για συγκρότηση νέας ενωτικής κυβέρνησης που θα οδηγήσει την χώρα σε εκλογές. Και ενώ φαίνεται ότι έχει υπάρξει αποστασιοποίηση του στρατηγού Χαφτάρ από τον μέχρι τώρα σύμμαχο του Α.Σάλεχ (θεωρώντας ότι οι συμφωνίες του με τον Αλ Μίσρι πρόεδρο του Ανώτατου Κρατικού Συμβουλίου επιχειρούν να τον περιθωριοποιήσουν), συναντήθηκε με τη σειρά του με τον πρόεδρο του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης Αλ Μένφι στο Κάιρο, συνάντηση που οργάνωσε η αιγυπτιακή κυβέρνηση που διατηρεί άριστες σχέσεις τόσο με τον Σαλεχ όσο και με τον Χαφτάρ.
Στην Ουάσιγκτον, σύμφωνα με πληροφορίες, συναντώνται τις επόμενες ημέρες οι απεσταλμένοι για το λιβυκό από τις ΗΠΑ, την Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία και τη Βρετανία, ενώ θορυβημένη η Άγκυρα από τις εξελίξεις στην Λιβύη και την απόφαση του Δικαστηρίου που παγώνει το δεύτερο τουρκολυβικό Μνημόνιο (παρά τις διαβεβαιώσεις του Ντμειμπά σε Τσαβούσογλου) υποχρέωσε τον Τούρκο ΥΠΕΞ να διακόψει την επίσκεψη του στην Αφρική και να επιστρέψει στην Άγκυρα που θα συναντηθεί με τον Ιταλό ομόλογο του με αντικείμενο την Λιβύη.
Σε ό,τι αφορά την Αθήνα η πιο ενεργή εμπλοκή των Αμερικανών στην Λιβύη εκτιμάται μάλλον θετικά, καθώς και σε μια σειρά θεμάτων υπάρχει ταυτότητα προσεγγίσεων αλλά και επειδή έτσι θα σταματήσει και πάντως θα περιοριστεί ο απόλυτος έλεγχος της κυβέρνησης της Τρίπολης από την Τουρκία.
Πάντως, ακόμη όλα δείχνουν ότι ο δρόμος για τις εκλογές που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ομαλοποίηση της κατάστασης είναι ακόμη μακρύς.
Πηγή: liberal.gr
Η CIA προέτρεψε τον Χαλίφα Χαφτάρ να συνεργαστεί με τον πρωθυπουργό της Τρίπολης
Φωτό από τη συνάντηση του επικεφαλής της CIA με τον πρωθυπουργό της Τρίπολης στις 13 Ιανουαρίου 2023
Σύμφωνα με ενημερωμένες πηγές που παρακολούθησαν τη συνάντηση του επικεφαλής της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών των ΗΠΑ (CIA), Ουίλιαμ Μπερνς με τον στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ στη Βεγγάζη πριν από λίγες ημέρες, ο αρχηγός της CIA προειδοποίησε τον στρατηγό σχετικά με το ενδεχόμενο κλείσιμο των λιμανιών και των κοιτασμάτων πετρελαίου που είχε προαναγγείλει.
Είπε επίσης ότι οι ΗΠΑ δίνουν μεγάλη έμφαση στην ανάγκη να υπάρχει σταθερότητα στον τομέα του πετρελαίου της Λιβύης, ώστε να μην επηρεάζονται οι εξαγωγές.
Ο Μπερνς προφανώς είπε στον Χάφταρ ότι χρειάζεται μια κοινή δύναμη για την προστασία και την ασφάλεια των πόρων πετρελαίου και νερού και των νότιων συνόρων. Αυτή θα αποτελούνταν από τον Λιβυκό Εθνικό Στρατό και τον Στρατό της δυτικής Λιβύης.
Όταν ο Μπερνς έφτασε στην πρωτεύουσα της Λιβύης, την Τρίπολη, την περασμένη εβδομάδα συναντήθηκε με τον Ντμπέιμπε και περιέγραψε την κυβέρνησή του ως «αξιόπιστο εταίρο» των ΗΠΑ, όπως σημειώνει το Al Jazeera.
Πηγές που επικαλείται το δημοσίευμα ανέφεραν ότι ο πρωθυπουργός της Τρίπολης ζήτησε από τον Μπερνς οι ΗΠΑ να δώσουν προτεραιότητα στην εργασία για «ενοποίηση της διεθνούς θέσης που απορρίπτει τις αρνητικές περιφερειακές παρεμβάσεις στη Λιβύη».
Αυτή ήταν μια σαφής αναφορά στην απόρριψη της παρουσίας Ρώσων μισθοφόρων της Ομάδας Wagner στη χώρα.
Επιπλέον, ο επικεφαλής της κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας ζήτησε από τον Μπερνς να θεωρήσει τη Λιβύη πραγματικό στρατηγικό εταίρο για τις ΗΠΑ σε πολιτικό, επίπεδο ασφάλειας και οικονομικό.
Ζήτησε από τις ΗΠΑ να ανοίξουν ξανά την πρεσβεία τους στην Τρίπολη, λέγοντας ότι η κατάσταση ασφαλείας είναι «κατάλληλη» για να συμβεί αυτό.
Ο Ντμπέιμπε είπε ότι οι φόβοι για απειλές σε πρεσβείες στην πρωτεύουσα είναι αβάσιμοι.
Πηγές του Al Jazeera επιβεβαίωσαν ότι ο Μπερνς αρνήθηκε να έχει τον γιο του Χαφτάρ, Σαντάμ, στη συνάντηση που είχε στη Βεγγάζη. Η Ουάσιγκτον απορρίπτει τον αυξανόμενο ρόλο του στις υποθέσεις της Λιβύης.
Οι συναντήσεις του διευθυντή της CIA με τον Χαφτάρ και τον Ντμπέιμπε συνέπεσαν με άλλες κινήσεις για να έρθουν πιο κοντά τα κόμματα της Λιβύης.
Πριν από λίγες ημέρες, για παράδειγμα, ο επικεφαλής του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης, Μοχάμεντ Αλ-Μάνφι, είχε συνομιλίες με τον Χαφτάρ στο Κάιρο ως μέρος μιας πρωτοβουλίας του συμβουλίου για τη συμμετοχή όλων των πλευρών στην πολιτική διαδικασία.
Η πρόθεση είναι επίσης να γίνουν δίκαιες και ολοκληρωμένες οικονομικές ρυθμίσεις και να ενοποιηθεί το στρατιωτικό κατεστημένο για την προστασία των συνόρων της Λιβύης, την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου και της παράνομης μετανάστευσης και τη δημιουργία μηχανισμών για τη συμφιλίωση και την επιστροφή των μεταναστών.
Η συνάντηση Μάνφι-Χαφτάρ πραγματοποιήθηκε μετά τη συνάντηση του προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης, Ακίλα Σάλεχ και του επικεφαλής του Ύπατου Συμβουλίου του Κράτους, Χάλεντ Αλ-Μισρί, επίσης, στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα.
Ο Χαφτάρ είπε στις 24 Δεκεμβρίου ότι, «Η Ανώτατη Διοίκηση ανακοινώνει την τελευταία ευκαιρία για την κατάρτιση ενός οδικού χάρτη και τη διεξαγωγή εκλογών».
Οι παρατηρητές θεωρούν ότι αυτό αποτελεί απειλή για μια νέα στρατιωτική επιχείρηση κατά των αντιπάλων του Χαφτάρ στην Τρίπολη και στα δυτικά της Λιβύης.
Μετά την αποτυχία διεξαγωγής προεδρικών και κοινοβουλευτικών εκλογών στις 24 Δεκεμβρίου 2021, η Λιβύη αντιμετώπισε νέα πολιτική σύγκρουση μεταξύ μιας κυβέρνησης με επικεφαλής τον Φατί Μπασάγκα που διορίστηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων στο Τομπρούκ και της κυβέρνησης του Ντμπέιμπε στην Τρίπολη.
Ο Ντμπέιμπε επιμένει ότι θα παραδώσει την εξουσία μόνο σε μια κυβέρνηση που προκύπτει από ένα νεοεκλεγμένο κοινοβούλιο.
--
