Το δημοσίευμα του Forbes (https://www.forbes.com/sites/pauliddon/2020/08/26/uae-sends-fighter-jets-to-support-allies-against-turkey/?sh=12062b4827e1) στο οποίο βασίστηκε η είδηση της διαθεσιμότητας μαχητικών Mirage 2000-9 προς πώληση στην Ελλάδα, είναι μάλλον αόριστο και με κάποια ελλιπή ή και λανθασμένα στοιχεία. Δεδομένου ότι αναφέρεται σε πάρα πολλά προγράμματα μεταβίβασης μεταχειρισμένων μαχητικών αεροσκαφών από τη δύναμη μίας αεροπορικής δύναμης σε μία άλλη, ανά τον κόσμο.
Παρά το γεγονός αυτό, τα διαθέσιμα στοιχεία που θα παραθέσουμε παρακάτω και προέρχονται από πολλές και διαφορετικές πηγές, δείχνουν ότι αυτό που υποστηρίζει το εν λόγω δημοσίευμα του Forbes, έχει βάση. Δηλαδή υπάρχουν όντως άμεσα διαθέσιμα μαχητικά Mirage 2000-9 στην Αεροπορία των ΗΑΕ, τα οποία θα μπορούσε να αποκτήσει και να αξιοποιήσει εντός ελάχιστου χρονικού διαστήματος η Ελλάδα, στις τάξεις της Πολεμικής της Αεροπορίας.
Η προϊστορία
Εξετάζουμε λοιπόν τα δεδομένα όπως έχουν μέχρι σήμερα εξελιχθεί, γιατί πρόκειται για μία αρκετά παλιά ιστορία που έχει ήδη συμπληρώσει δεκαετία! Την περίοδο 2011-2012, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα βρισκόταν σε διαδικασία διαπραγμάτευσης με τη Γαλλία για την αγορά 60 μαχητικών Rafale. Την ίδια εκείνη περίοδο, το Ιράκ ανασυγκροτούσε την Αεροπορία του και εξέτασε το ενδεχόμενο να αγοράσει μέρος του στόλου των Mirage 2000-9 των ΗΑΕ, μετά από επίσημη προσφορά που είχε κατατεθεί από την πλευρά των τελευταίων.
Εν όψει της προμήθειας των Rafale, τα ΗΑΕ επιδίωκαν να ενισχύσουν τους δεσμούς τους με το Ιράκ και ταυτόχρονα να χρηματοδοτήσουν έστω και σε μικρό ποσοστό, την προμήθεια των νέων γαλλικών μαχητικών. Στο πλαίσιο της διαδικασίας διερεύνησης των προοπτικών πώλησης των -9 δε, ενημερώθηκε και η ελληνική πλευρά. Συγκεκριμένα η Γενική Διεύθυνση Πολιτικής Εθνικής Άμυνας και Διεθνών Σχέσεων.
Η Πολεμική Αεροπορία κατόπιν αυτού απέστειλε μικρή ομάδα τεχνικών στα ΗΑΕ για να αξιολογήσει την κατάσταση των υπό διάθεση μαχητικών Mirage 2000-9. Οι πληροφορίες που είχαν διαρρεύσει τότε ανέφεραν ότι στο σύνολό τους τα εν λόγω αεροπλάνα βρισκόταν σε πολύ καλή κατάσταση και είχαν μικρό αριθμό ωρών πτήσης. Τελικά οι διαπραγματεύσεις με τους Γάλλους για την προμήθεια των Rafale ενώ επί της ουσίας δεν διακόπηκαν ποτέ (όπως άλλωστε αποδείχθηκε πρόσφατα…), δεν κατέληξαν τότε σε συμφωνία.
Η δε ιρακινή Αεροπορία απέκτησε 34 μαχητικά αεροσκάφη F-16IQ (Block 52), τα πρώτα από τα οποία άρχισε να παραλαμβάνει εντός του 2015. Όμως παρά το γεγονός αυτό, τα ΗΑΕ επανήλθαν με μία προσφορά για δέκα Mirage 2000-9 την περίοδο 2014-2015 (http://raqeb.co/en/2015/01/uae-offers-mirage-fighters-iraq) . Σκοπός ήταν και πάλι η ενίσχυση των διμερών σχέσεων, ιδίως στο πλαίσιο της διεξαγωγής κοινών επιχειρήσεων καταπολέμησης της τρομοκρατίας.
Και αυτή η προσφορά δεν προχώρησε στο στάδιο της υλοποίησης, οπότε τρία σχεδόν χρόνια αργότερα (Νοέμβριος 2017), ανακοινώθηκε κατά τη διάρκεια της διεθνούς αεροπορικής έκθεσης του Ντουμπάϊ, η απόφαση αναβάθμισης των -9, χωρίς όμως να διευκρινιστεί αν στο πρόγραμμα θα περιληφθούν όλα τα αεροσκάφη του τύπου, αλλά και το ποια ακριβώς συστήματα τους θα εκσυγχρονιστούν.
Οι εξελίξεις των τελευταίων ετών
Αρχικά, το ύψος του προγράμματος είχε ανακοινωθεί ότι θα ανέλθει σε 300 εκατομμύρια ευρώ (350 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ με βάση την τότε ισοτιμία). Η αναβάθμιση βάσει των περισσότερων δημοσιευμάτων στο τέλος του 2017, περιλάμβανε την ενσωμάτωση νέου λογισμικού και hardware (νέων συστημάτων) και βασίστηκε στο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των ινδικών Mirage 2000H/TH. Η ανάπτυξη του -9 χρηματοδοτήθηκε από τα ΗΑΕ με βάση τη συμφωνία Bader 21 που υπογράφηκε το 1998 και από την έκδοση αυτή προέκυψε το Mirage 2000-5Mk.2.
Ο CEO της Thales το 2017, Patrice Caine, είχε αποκαλύψει ότι η διαδικασία εκσυγχρονισμού περιλαμβάνει την αναβάθμιση του ραντάρ RDY-2 σε RDY-3 (προσθήκη λειτουργικών διαμορφώσεων SAR – Synthetic Aperture Radar και GMTI – Ground Moving Target Indicator) την ενσωμάτωση συστήματος στοχοποίησης επί κάσκας (ΗΜD), νέου υπολογιστή αποστολής, νέων συστημάτων ασφαλών επικοινωνιών και ναυτιλίας και νέων οθονών απεικόνισης στο πιλοτήριο.
Eπίσης τα εκσυγχρονισμένα -9 θα διαθέτουν προηγμένα τερματικά Data Link (υψηλής ταχύτητας μετάδοσης και λήψης δεδομένων και εικόνας), ενώ στις λειτουργικές διαμορφώσεις του RDY-3 περιλαμβάνεται και αυτόματη παρακολούθηση αναγλύφου (Terrain Following), για την εκτέλεση αποστολών κρούσης μικρού ύψους. Νεότερες πληροφορίες σχετικά με το πραγματικό ύψος του προγράμματος και το τι περιλαμβάνει δόθηκαν δύο ολόκληρα χρόνια μετά (Νοέμβριος 2019) από την υπογραφή της αρχικής συμφωνίας με την Dassault Aviation.
Τα ΗΑΕ θα καταβάλλουν συνολικά 929 εκατομμύρια δολάρια για τα -9 και τα όπλα τους. Το ποσό αυτό είναι το άθροισμα τεσσάρων διαφορετικών συμβάσεων. 489,6 εκατομμύρια δολάρια αποδόθηκαν στην Dassault Aviation, ενώ άλλα 350 εκατομμύρια δολάρια έλαβε η MBDA για την υποστήριξη των όπλων των μαχητικών του τύπου, χωρίς να περιλαμβάνεται ενσωμάτωση του νέας γενιάς πυραύλου BVR τύπου Meteor. Το ολοκληρωμένο σύστημα αυτοπροστασίας και Η/Π IMEWS που σύμφωνα με αρκετές πηγές αποτελεί έκδοση του ICMS 2000Mk.3, πρόκειται επίσης να αναβαθμιστεί.
Η MBDA υπέγραψε και άλλο ένα συμβόλαιο ύψους 25,3 εκατομμυρίων δολαρίων για την παροχή ανταλλακτικών και υπηρεσιών τεχνικής υποστήριξης στα συστήματα διαχείρισης και άφεσης οπλισμού των μαχητικών -9. Τέλος, άλλο ξεχωριστό συμβόλαιο που υπογράφηκε, ύψους 63,3 εκατομμυρίων δολαρίων, αφορούσε στην υποστήριξη των αεροσκαφών. Η τελευταία είδηση σχετικά με τα Mirage 2000-9 των ΗΑΕ (Φεβρουάριος 2020) αφορά στην ενσωμάτωση (μέσω εμπορικής συμφωνίας και όχι FMS) του ατρακτιδίου στοχοποίησης SNIPER της Lockheed Martin.
Τα Mirage 2000-9, έφεραν το ατρακτίδιο στοχοποίησης Damocles, το οποίο τα HAE έχουν προμηθευτεί ως SHEHAB, χρηματοδοτώντας μάλιστα και την ανάπτυξή του σε ποσοστό 30%. Όπως θα δούμε παρακάτω είναι και αυτό διαθέσιμο, μαζί με τα -9 που δεν έχουν εκσυγχρονιστεί στο πλαίσιο του προγράμματος που περιγράψαμε.
Τα νέα δεδομένα μετά την ανακοίνωση της προμήθειας των 80 Rafale F4 από τα ΗΑΕ
Ο αριθμός των μαχητικών Mirage 2000-9 που παραμένει σε υπηρεσία στην Αεροπορία των ΗΑΕ είναι άγνωστος. Αναφορές στο διαδίκτυο κάνουν λόγο για 55, 58 και 59 αεροπλάνα. Ανεξάρτητα από το ποιος από αυτούς τους αριθμούς ισχύει, σημασία πραγματική έχει το γεγονός ότι δεν θα εκσυγχρονιστεί το σύνολο των -9. Μόνο τα 42 θα υποστούν εργασίες αναβάθμισης και ενσωμάτωση νέων συστημάτων και λογισμικού (https://quwa.org/2017/11/30/uae-moves-upgrade-mirage-2000-9s-strike-capabilities/) .
Τα μαχητικά αυτά θα παραμείνουν σε υπηρεσία τουλάχιστον μέχρι να κηρυχθεί επιχειρησιακή η πρώτη Μοίρα των Rafale F4. Κάτι που δεν αναμένεται να γίνει πριν από το 2028. Σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα που έχουν δημοσιοποιηθεί, οι παραδόσεις των πρώτων Rafale F4 στα ΗΑΕ, θα γίνουν εντός του 2027. Η κατασκευάστρια Dassault Aviation μάλιστα γνωστοποίησε την πρόθεσή της να αυξήσει το ρυθμό παραγωγής από ένα σε δύο αεροσκάφη ανά μήνα, προκειμένου να καλύψει εντός των συμφωνηθέντων χρονοδιαγραμμάτων τις εξαγωγικές της υποχρεώσεις.
Συνεπώς, μέχρι το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας σχεδόν, τα εκσυγχρονισμένα Mirage 2000-9 των ΗΑΕ, δεν θα διατεθούν προς πώληση ή παραχώρηση στην Αίγυπτο και το Μαρόκο, όπως γράφτηκε σε διάφορους ιστοτοπούς ανά τον κόσμο πρόσφατα. Αντιθέτως, τα αεροσκάφη που δεν θα εκσυγχρονιστούν και θα παραμείνουν στην αρχική διαμόρφωση του -9, είτε είναι 13, είτε 16, είτε 17, είναι διαθέσιμα ΑΜΕΣΑ.
Αυτά τα μαχητικά είναι ίδιας ακριβώς διαμόρφωσης με τα ελληνικά -5Mk.2. Διαφέρουν μόνο ως προς το σύστημα αυτοπροστασίας. Ακόμη όμως και αν τα -9 των ΗΑΕ παραδοθούν χωρίς το IMEWS που διαθέτουν, για την Πολεμική Αεροπορία υπάρχει η εναλλακτική των συστημάτων αυτοπροστασίας και Η/Π ICMS2000Mk.1 των Mirage 2000EGM/BGM που έχουν αποσυρθεί. Παρά τα 25 χρόνια του, παραμένει εξαιρετικά αποτελεσματικό, ενώ είναι και αναβαθμίσιμο σε Mk.3.
Άλλη μία – υπαρκτή- ευκαιρία για την ελληνική άμυνα που δεν πρέπει να χαθεί.
To ότι μόνο 42 από τα 55, ή τα 58, ή τα 59 Mirage 2000-9 των ΗΑΕ τελούν υπό εκσυγχρονισμό, αποδεικνύεται και από την προσφορά των 10 μαχητικών στην Αεροπορία του Ιράκ στο παρελθόν. Αυτό που ενδιαφέρει, ή θα έπρεπε να ενδιαφέρει την ελληνική πλευρά αυτή τη στιγμή, είναι το γεγονός ότι η συγκυρία είναι απόλυτα ευνοϊκή για την ενίσχυση του στόλου των Mirage 2000-5Mk.2.
Οι Γάλλοι που δεν καλοβλέπουν (https://www.meta-defense.fr/en/2021/12/13/the-mirage-2000-9-of-the-uae-interests-morocco-and-egypt/), ή στην καλύτερη των περιπτώσεων αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό την εξέλιξη του να διατεθούν υπό καθεστώς ενοικίασης ή να πωληθούν τα Mirage 2000-9 στο Μαρόκο και στην Αίγυπτο (δυνητικοί αγοραστές Rafale οι πρώτοι και αγοραστές περισσότερων στο μέλλον οι δεύτεροι…), θα δώσουν τη συγκατάθεσή τους (απαιτείται άλλωστε…) για την πώληση ή τη διάθεση μικρού αριθμού μη εκσυγχρονισμένων μαχητικών του τύπου στην Ελλάδα. Αν φυσικά η ίδια επιδιώξει κάτι τέτοιο…
Και θα τη δώσουν γιατί περιμένουν από την Ελλάδα μία τέταρτη FDI HN, μαζί με την παραγγελία τεσσάρων κορβετών Gowind. Είναι κυρίως ζήτημα βούλησης και διαπραγμάτευσης λοιπόν. Και με τους Γάλλους και με τους Εμιρατινούς. Τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο. Επιθυμεί η ελληνική πλευρά να εκμεταλλευτεί τη συγκυρία για να ενισχύσει και μάλιστα με μικρό εκτιμώμενο κόστος το γαλλικό βραχίωνα της Πολεμικής Αεροπορίας (https://defencereview.gr/i-polemiki-aeroporia-toy-2030-sfyrilaton/), ή όχι;
Στην ιδανική περίπτωση που η Ελλάδα θα κατορθώσει να αποκτήσει όλα τα μη εκσυγχρονισμένα Mirage 2000-9 των ΗΑΕ, η Πολεμική της Αεροπορία θα βρεθεί στην ευχάριστη και πολύ πλεονεκτική επιχειρησιακά θέση να αντικαταστήσει άμεσα τα υψηλών απαιτήσεων συντήρησης, καυσιμοβόρα και περιορισμένης επιχειρησιακής αξίας F-4E AUP. Με ότι αυτό συνεπάγεται για την πραγματική αύξηση της μαχητικής της ισχύος…
Εναλλακτικές για την με χαμηλό κόστος, ενίσχυση της Πολεμικής Αεροπορίας υπάρχουν, έτσι ώστε να ανακατευθυνθούν κονδύλια για τους άλλους δύο Κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων και ειδικά για τον Ελληνικό Στρατό. Αυτό που μέχρι στιγμής φαίνεται να ισχύει είναι ότι δεν είναι επιθυμητές. Δεν υπάρχει άλλη εξήγηση, πρακτική και πραγματική, για την καθυστέρηση που έχει σημειωθεί στο (υπό έγκριση…) πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των F-16C/D Block 50, όπως δεν υπάρχει και καμία (λογική) εξήγηση για την απαξίωση των Block 30. Τα οποία κατά την άποψη μας θα έπρεπε να ενταχθούν στο ίδιο πρόγραμμα με τα Block 50 για να αξιοποιηθεί το σύνολο των απαρτίων που προκύπτουν από τα νεότερα F-16 που εκσυγχρονίζονται στο επίπεδο -V.
Δεν είναι κάτι που υποστηρίζουμε τώρα. Είναι σταθερή μας θέση, από τις πρώτες ημέρες της ύπαρξης του DefenceReview (https://defencereview.gr/polemiki-aeroporia-i-skepsi-gia-ti-poli/). Στο ζήτημα αυτό θα επανέλθουμε εντός των επόμενων ημερών, εν αναμονή εξελίξεων.
Πηγή: defencereview.gr
