Δημοσιεύθηκε: Δευτέρα 16 Αυγούστου 2021

Βρετανοί και Αμερικανοί αλληλοενημερώνονταν στα γεγονότα του '74 – Ο Ρότζερ Ντέιβις έκανε το καθήκον του

Όπως ακριβώς επισημαίνει στον πρόλογο του ο συνάδελφος Κώστας Βενιζέλος στο άρθρο του 16.8.21 «Το αποκαλυπτικό τηλεγράφημα του Αμερικανού Πρέσβη πριν εκτελεστεί», ο αμερικανός πρέσβης Ρότζερ Ντέιβις στις 15 Αυγούστου 1974, όπως και κάθε άλλη ημέρα, έκανε το καθήκον του.


Ενημέρωσε τον προϊστάμενο του Χένρι Κίσινγκερ και το τμήμα του στην Ουάσιγκτον γενικότερα για τα δεδομένα επί του εδάφους με την συνεχιζόμενη προέλαση των τουρκικών κατοχικών δυνάμεων. Όλοι οι πρέσβεις ενημερώνουν με κάθε λεπτομέρεια επί καθημερινής βάσεως τα τμήματά τους, για ότι συμβαίνει στις χώρες που υπηρετούν και προβάλουν τις απόψεις των. Και οι μέρες εκείνες στην Κύπρο επέβαλλαν κάθε λεπτομέρεια… Το ίδιο γινόταν και με τον Αμερικανό πρέσβη στην ΄Αγκυρα για όποιες πληροφορίες έπαιρνε από το τουρκικό ΥΠΕΞ και τον Βρετ. Υπ. Αρμοστή Λευκωσία …

Το ότι οι Τούρκοι ενημέρωναν Βρετανούς και Αμερικανούς για τους σχεδιασμούς των έχει επιβεβαιωθεί τόσο από αμερικανικά όσο και από βρετανικά αποδεσμευμένα έγγραφα. Όσον αφορά τα τουρκικά σχέδια εισβολής η ενημέρωση καταρχήν έγινε πριν την πρώτη εισβολή με την πλήρη ενημέρωση των Βρετανών από τον ίδιο τον Τούρκο πρωθυπουργό της εισβολής Μπουλέντ Ετσεβιτ και την κουστωδία του στις 17 Ιουλίου 1974 στο 10 Downing Street στο Λονδίνο.

Στις 18 Ιουλίου ενημέρωσε και τον Αμερικανό Τζόζεφ Σίσκο (απεσταλμένο του Κίσινγκερ) που έφθασε στο Λονδίνο και είχε δύο συναντήσεις με τον Ετσεβίτ. Ο οποίος είχε όμως ήδη πάρει το πράσινο φώς από τους Βρετανούς το προηγούμενο βράδυ και συνεννοηθεί «κατάλληλα». Εξ όσων αποκάλυψαν τα βρετανικά έγγραφα ο Ετσεβίτ είχε ενημερώσει πολύ καλύτερα προφανώς τους Βρετανούς εφόσον τους εξήγησε το βράδυ εκείνο μέχρι που θα έφθανε η γραμμή εισβολής που περιλάμβανε και την Αμμόχωστο.

Ενημέρωση των Αμερικανών από τον Βρετανό ΥΠΕΞ Τζέιμς Κάλλαχαν στη Γενεύη

«9 Αυγούστου 1974 – Ο αμερικανός Arthur Hartman (που βρισκόταν στην Γενεύη) ενημέρωσε το Sisco στην Ουάσιγκτον ότι μετά από μακράν συνομιλία με τον Callaghan ο τελευταίος τον κάλεσε πίσω για να τον ενημερώσει για μια ανησυχητική είδηση από τις μυστικές των υπηρεσίες. Πίστευε ότι και οι αμερικανοί είχαν πρόσβαση στην ίδια είδηση ημερ. 9 Αυγούστου που αναφερόταν σε σχέδιο του τουρκικού στρατού για ξεκίνημα δεύτερης στρατιωτικής επιχείρησης στις 20 Αυγούστου με στόχο την κατάληψη περιοχών πέραν της γραμμής πέντε μιλίων ανατολικά της Μόρφου μέσω Λευκωσίας φθάνοντας στην Αμμόχωστο. «Υπολογίζεται το όλο σχέδιο να ολοκληρωθεί σε 18 ώρες χρησιμοποιώντας την 39η Μεραρχία Πεζικού και με τους αλεξιπτωτιστές που ήδη αποσύρθηκαν από την νήσο για να χρησιμοποιηθούν στην δεύτερη φάση. Το σχέδιο περιλαμβάνει και 3η φάση αν δεν καταφέρουν όλα στη δεύτερη φάση, που καλύπτει μια γραμμή από τον Κουτραφά, Λεύκα μέχρι Κόκκινα…»

(Αμερικανικό έγγραφο πηγή: Ford Library, National Security Adviser, Kissinger-Scowcroft West Wing Office Files, 1969-77, Box 8, Cyprus 32 Secret, /flash, Exdis Repeated immediate to Ankara and Nicosia. Ευχαριστίες στον Δρ. Κλέαρχο Α. Κυριακίδη για τον εντοπισμό των εγγράφων αυτών.)

9 Αυγούστου 1974- Το αμερικανικό έγγραφο επιβεβαιώνεται με το πρωτογενές βρετανικό. Οι μυστικές βρετανικές υπηρεσίες με άκρως απόρρητο τηλεγράφημα μόνο για τα μάτια του Ηνωμένου Βασιλείου και των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, είχαν ενημερώσει τον Callaghan για τα όσα μετέφερε στον Hartman. Επιπλέον λεπτομέρειες στο τηλεγράφημα έλεγαν ότι η γραμμή δια μέσου Λευκωσίας που θα περνούσε ανατολικά της πρωτεύουσας θα αιχμαλώτιζε το ξενοδοχείο Λήδρα Πάλας, τα δικαστήρια, και τα τουρκικά στρατεύματα θα προχωρούσαν σε μια γραμμή που επεκτεινόταν μέχρι τον κομβικό «Κολοκασίδη» (Colocassides round-about.)

Το πιο αποκαλυπτικό όμως είναι ότι το τηλεγράφημα περιλάμβανε και τούτο: «Πιστεύουμε το σχέδιο στρατιωτικά έχει νόημα (the plan makes military sense.) Και θα είναι μέσα στα πλαίσια των δυνατοτήτων των τουρκικών δυνάμεων που βρίσκονται τώρα στην Κύπρο να το εκτελέσουν και οι τούρκοι μπορούν να εκτελέσουν την 3η φάση δίχως να αντιμετωπίσουν ελληνική επίθεση… Το σχέδιο είναι σύμφωνα με ότι γνωρίζαμε για τα τουρκικά σχέδια πριν την επέμβαση: Πιστεύουμε οι τούρκοι πάντα ήλπιζαν να εξασφαλίσουν την Αμμόχωστο -… για την οποία είχε μιλήσει ο Ecevit.. και το εκπληκτικό είναι η δήλωση πως το σχέδιο θα εκτελεστεί ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων στη Γενεύη και όχι αργότερο της 20ης Αυγούστου…» (Οι υπογραμμίσεις της συγγραφέως.)

Το έγγραφο αυτό αποκαλύπτει πέρα ως πέρα τη βαθιά γνώση των βρετανών πριν την πρώτη εισβολή, όπως ακριβώς εξήγησε στον Hartman στις 10 Αυγούστου η βρετανίδα Ann Warburton…»

(Από το βιβλίο μου «Διζωνική vs Δημοκρατία 1955-2019»).

«Μορφή διχοτόμησης»

Η επισήμανση ότι για «τους Αμερικανούς δεν υπάρχει άλλη επιλογή στην Κύπρο εκτός «μιας μορφής διχοτόμησης» του νησιού» έχει την εξήγησή της. Καταρχήν ο Ντέιβις ήταν έμπειρος διπλωμάτης ο οποίος ξεκίνησε στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και υπηρέτησε σε διάφορα πόστα περιλαμβανομένου και Director του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για θέματα Εγγύης Ανατολής μέχρι το 1965 και μέχρι το 1970 υπηρέτησε και ως Αναπληρωτής Βοηθός Υπουργός… Είχε διορισθεί από τον Κίσινγκερ πρέσβης στην Κύπρο τον Μάιο του 1974 και ήταν ενημερωμένος για την προϊστορία του νησιού. Δεύτερον πιστεύω είχε ήδη ενημερωθεί από τον προϊστάμενο του για την ιστορική τηλεφωνική συνεννόηση μεταξύ του τελευταίου (Κίσινγκερ) και Τζέιμς Κάλλαχαν που προηγήθηκε την προηγούμενη 14.8.1974. Παραθέτω την συνομιλία από το άρθρο του Δρ. Κλέαρχου Α. Κυριακίδη στην «Σημερινή» 18.8.2018. Ο οποίος (Δρ. Κυριακίδης) πολύ εύστοχα χαρακτήρισε τον Κίσινγκερ το άλογο και τον Κάλλαχαν τον καβαλάρη και όχι αντίστροφα. (Επίσης περιλαμβάνεται και στο προαναφερθέν βιβλίο μου σε δύο περιπτώσεις).

«Άβολα κοντά στον Χίτλερ» - https://simerini.sigmalive.com/article/2018/8/18/abola-konta-ston-khitler/

Από το άρθρο του Δρ. Κυριακίδη:

«Τα αποδεικτικά στοιχεία γι’ αυτό περιλαμβάνουν ένα σημαντικό αποδεσμευμένο έγγραφο του βρετανικού Υπουργείου Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας, που καταγράφει μιαν αποκαλυπτική τηλεφωνική συνομιλία μεταξύ του Αμερικανού Προέδρου Gerald Ford, του Dr. Henry Kissinger, Αμερικανικού Υπ. Εξωτερικών, και του James (Jim) Callaghan, Βρετανού Υπ. Εξωτερικών.
Η συνομιλία διεξήχθη στη 1.45 μ.μ. (ώρα Λονδίνου), στις 14 Αυγούστου 1974, λίγες ώρες μετά την έναρξη της δεύτερης εισβολής…

Η συνομιλία Ford, Kissinger, Callaghan

Κάθε πολίτης της ΚΔ πρέπει να γνωρίζει την ακόλουθη συνομιλία, η οποία είχε ως αποτέλεσμα μια συγκαλυμμένη βρετανο-αμερικανική κατανόηση με μακροπρόθεσμες συνέπειες:

«Dr. Kissinger: Jim, ποια είναι η γνώμη σου για το πού στεκόμαστε;

Υπουργός Εξωτερικών [Callaghan]: Λοιπόν, μόλις σκεφτόμουνα - νομίζω με στρατιωτικούς όρους, σίγουρα οι Τούρκοι θα συνεχίσουν μέχρι να εξασφαλίσουν τη γραμμή που είχαν υπόψη τους στον χάρτη, και, κυνικά, ας ελπίζουμε θα την πάρουν γρήγορα.

Dr Kissinger: Συμφωνώ...

Υπουργός Εξωτερικών [Callaghan]: Henry, αν μπορώ να συνοψίσω την κατάσταση με δύο λόγια, νομίζω έχει ως εξής: Οι Τούρκοι έχουν καλή υπόθεση. Κατά τη γνώμη μου, αυτό τώρα μπορεί να λυθεί μόνο με τη δημιουργία μιας ζώνης. Μιας ζώνης στην οποία θα έχουν αυτονομία σε μια ομόσπονδη δημοκρατία. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με διαπραγμάτευση, όμως, με τη σημερινή κατάσταση, κανένας δεν μπορεί να καταφέρει οτιδήποτε με κάτι τέτοιο. Έτσι, θα έχουμε μια στρατιωτική λύση προς το παρόν, στην οποία θα αστυνομεύουν το δικό τους [ντε φάκτο] σύνορο. Θα έχουμε μια μεγάλη ανταλλαγή πληθυσμού, με τους Έλληνες να φεύγουν και μετά, απλώς, θα αφήσουμε τη διπλωματία να αναλάβει, μέχρι να δούμε την ευκαιρία, γι' ακόμα μια φορά, αν μπορούμε να βρούμε μια ειρηνική λύση στη νήσο. Τώρα, όσον αφορά την Ελλάδα και την Τουρκία, είναι η Ελλάδα που θα χρειαστεί μασάζ, γιατί οι Τούρκοι είναι πολύ σοβινιστές, μάλιστα, άβολα, κοντά στον Χίτλερ, κατ’ μένα

[‘too close to Hitler for my liking’].

Εντάξει;

Δρ. Kissinger: Συμφωνώ απόλυτα μαζί σου, Jim. Και η τραγωδία είναι ότι θα μπορούσε να διευθετηθεί το θέμα μέσω διπλωματίας...

Υπ. Εξωτερικών [Callaghan]: Σε πιστεύω. Λοιπόν, αντίο γέροντα και κάθε καλό σε σένα και τις ασχολίες σου...».

Το προαναφερθέν έγγραφο, που καταγράφει τη συνομιλία, κρατήθηκε μυστικό για 30 χρόνια. Αποδεσμεύθηκε την 1ην Ιανουαρίου 2005, λίγους μήνες μετά τα «ξεχωριστά, ταυτόχρονα δημοψηφίσματα» σχετικά με το κακόφημο «Σχέδιο Ανάν», τα θεμέλια του οποίου περιλαμβάνονταν στην κατανόηση που επιτεύχθηκε κατά τη διάρκεια της συνομιλίας…

Τι μαθαίνουμε από το έγγραφο;

Πρώτον, συνειδητοποιούμε ότι σε αυτό το δράμα, ο κ. Callaghan ήταν ο καβαλάρης και ο Δρ Kissinger ήταν το άλογο. Ακόμη, πιο σημαντικό, μαθαίνουμε ότι και οι δύο γνώριζαν ότι η Τουρκία ακολουθούσε μια προκλητική στρατηγική, την οποία ο κ. Callaghan χαρακτήρισε ως «άβολα κοντά στον Χίτλερ». Είχε δίκαιο.

Η Τουρκία ακολουθούσε τ’ αχνάρια της Γερμανίας των Ναζί, που είχε εισβάλει, κατακτήσει, κάνει εθνικο-θρησκευτικό ξεκαθάρισμα και διχοτομήσει στη βάση «ζωνών» αρκετές κυρίαρχες χώρες. Αυτό αποδείχθηκε, π.χ., στην Πολωνία το 1939, στη Γαλλία το 1940 και στην Ελλάδα το 1941.

Παρ’ όλα αυτά, ούτε το ΗΒ, ούτε οι Ηνωμένες Πολιτείες έλαβαν στρατιωτική δράση για να σταματήσουν τη δεύτερη εισβολή. Αντίθετα, ο κ. Callaghan και ο Δρ. Kissinger, δύο βετεράνοι του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, ενέκριναν και διευκόλυναν τους στόχους της εισβολής. Η στάση αυτή ήταν ασυμβίβαστη με το καθήκον του ΗΒ, σύμφωνα με το άρθρο ΙΙ της Συνθήκης Εγγυήσεως, να «αναγνωρίσει και να εγγυηθεί την ανεξαρτησία, εδαφική ακεραιότητα και ασφάλεια της ΚΔ…»

Η δολοφονία Ρότζερ Ντέιβις

Ακόμα δεν έχει ξεκαθαρίσει σε κανένα Αρχείο εξ΄όσων γνωρίζω, γιατί πράγματι δολοφονήθηκε ο πρέσβης Ρότζερ Ντέιβις και από ποίους. Η δολοφονία παραμένει ανεξιχνίαστη.

Ο πρέσβης Ρότζερ Ντέιβις δολοφονήθηκε καθώς γινόταν μεγάλη διαδήλωση έξω από την αμερικανική πρεσβεία στη Λευκωσία. Μια καταγραφή της ημέρας βρίσκεται στην ανάρτηση της «Μηχανής του Χρόνου» στον σύνδεσμο πιο κάτω.


Εκείνο που δεν καταγράφεται είναι ότι υπήρξε τότε μια μονόπλευρη ορμητική επιθετικότητα εναντίον των Αμερικανών και του ΝΑΤΟ που διατηρήθηκε για καιρό από την Αριστερά Ελλάδας/Κύπρου. Ενώ παράλληλα καμία τέτοια διαμαρτυρία δεν έλαβε χώρα εναντίον π.χ. της πρεσβείας της τότε Σοβιετικής ‘Ενωσης που σύμφωνα με τουρκικές μαρτυρίες είχε δώσει και εκείνη την συγκατάθεσή της για την τουρκική εισβολή. ΄Η ακόμα περισσότερο και κυριότερο εναντίον των πραγματικών ηθικών αυτουργών και «εγγυητών» της Κυπριακής Δημοκρατίας Βρετανών. Που ήσαν οι κύριοι ένοχοι. Ούτε το ΝΑΤΟ ούτε οι ΗΠΑ ήσαν «εγγυητές» της ακεραιότητας και ανεξαρτησίας της ΚΔ με υπογραφή στην «Συνθήκη Εγγυήσεως» αλλά οι Βρετανοί… Για να μάθουμε τις πικρές αλήθειες 30 χρόνια μετά από τα ίδια τα βρετανικά επίσημα έγγραφα…

Δεν είναι τυχαίο που ο Δρ. Χένρι Κίσινγκερ στην συνάντησή του με τους αξιωματούχους του Φόρειν ΄Οφις στην Ουάσιγκτον 27.8.1974 όταν οι τελευταίοι είπαν ότι ο Κάλλαχαν σκόπιμα διατηρούσε χαμηλούς τόνους ενόσω διαρκούσαν οι διπλωματικές επαφές, επενέβη λέγοντας « το μεγαλύτερο διπλωματικό κατόρθωμα είχε ήδη επιτευχθεί με το να θεωρούν τον ίδιο ως τον κακό των διαπραγματεύσεων»…


Φανούλα Αργυρού

Ερευνήτρια/δημοσιογράφος 16.8.2021


ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
×