Εντύπωση προκάλεσε η πρόσφατη ανάλυση του Michael Rubin στο «National Interest» όπου ανέπτυξε σειρά μέτρων κατά Τουρκίας και ψευδοκράτους για τη κατοχή και εθνοκάθαρση της Κύπρου. Το «SigmaLive» και η «Σημερινή» εξασφάλισαν αποκλειστική συνέντευξη από τον κ. Rubin. Στις τοποθετήσεις του, ο Αμερικανός ερευνητής και πρώην αξιωματούχος του Πενταγώνου στηλίτευσε την αποτυχία του ΟΗΕ στην Κύπρο και την καταβαράθρωση του μοντέλου λύσης της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας. Ανέφερε χαρακτηριστικά πως αν εφαρμοζόταν αυτό το πλαίσιο διαπραγματεύσεων τον καιρό του Τζένγκις Χαν, θα κυβερνούσαν ακόμη την Ευρώπη οι Μογγόλοι. Μίλησε επίσης για τις σχέσεις Τουρκίας-ΝΑΤΟ, Κύπρου-ΗΠΑ αλλά και το μέλλον της Τουρκίας στη μετά-Ερντογάν εποχή. Μεταξύ άλλων αναφέρθηκε στο ζήτημα της δημογραφικής αλλοίωσης του νησιού μέσα από τον εποικισμό και τις οπλοποιημένες μεταναστευτικές ροές.
Μάριος Πούλλαδος - Λάμπρος Καούλλας
Σε πρόσφατη ανάλυσή του στο «National Interest» (10/03/2021) με τίτλο «Why Is Cyprus Still Divided?» (την οποία μετέφρασε στα ελληνικά το «SigmaLive» με τίτλο «Σειρά μέτρων κατά Τουρκίας & τρόποι διάλυσης ψευδοκράτους»), ο Michael Rubin, Αμερικανός συγγραφέας, ερευνητής στο American Enterprise Institute και πρώην αξιωματούχος του Πενταγώνου, κατακεραύνωσε τον ΟΗΕ για την στάση που τηρεί στην Κύπρο κάνοντας ένα παραλληλισμό με την περίπτωση του Ιράκ. Κάλεσε τις ΗΠΑ, την ΕΕ και τις χώρες του Αραβικού κόσμου να προχωρήσουν σε μια σειρά από διπλωματικά, πολιτικά και οικονομικά μέτρα κατά της Τουρκίας και του ψευδοκράτους προκειμένου να μπει τέλος στην συνεχιζόμενη κατοχή της Κύπρου. Μεταξύ άλλων τόνισε στο άρθρο του πως «η Κύπρος και οι σύμμαχοί της έχουν το δικαίωμα να εκδιώξουν μια μέρα τα τουρκικά στρατεύματα από το νησί ακόμη με τη βία, εάν αποτύχουν τα άλλα καταναγκαστικά μέτρα».
Σήμερα, το «SigmaLive» και η «Σημερινή» δημοσιεύουν αποκλειστική συνέντευξη που εξασφάλισαν από τον κ. Rubin όπου εξηγεί περισσότερο τις θέσεις του. Οι Μάριος Πούλλαδος και Λάμπρος Καούλλας έθεσαν 7 ερωτήματα που άπτονται της διαδικασίας λύσης του Κυπριακού εν όψει και της άτυπης Πενταμερούς, για τις κυπρο-αμερικανικές σχέσεις στην Ανατολική Μεσόγειο με φόντο την Τουρκία και στην αντιμετώπιση μορφών υβριδικού πολέμου, περιλαμβανομένης της οπλοποίησης της παραπληροφόρησης και της λαθρομετανάστευσης.
Στις τοποθετήσεις του, ο Michael Rubin στηλίτευσε την αποτυχία του ΟΗΕ στην Κύπρο και την καταβαράθρωση του μοντέλου λύσης της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας. Ανέφερε χαρακτηριστικά πως αν εφαρμοζόταν αυτό το πλαίσιο διαπραγματεύσεων τον καιρό του Τζένγκις Χαν, θα κυβερνούσαν ακόμη την Ευρώπη οι Μογγόλοι. Μίλησε επίσης για τις σχέσεις Τουρκίας-ΝΑΤΟ, τα περιθώρια αναβάθμισης της συνεργασίας Κύπρου-ΗΠΑ αλλά και το μέλλον της Τουρκίας στη μετά-Ερντογάν εποχή. Μεταξύ άλλων αναφέρθηκε στο ζήτημα της δημογραφικής αλλοίωσης του νησιού μέσα από τον επικισμός και τις οπλοποιημένες μεταναστευτικές ροές που κατευθύνονται από την Τουρκία.
Ομοσπονδία, αποτυχία UNFICYP και οι... Μογγόλοι
(1) Στο πρόσφατο άρθρο σας, αναφερθήκατε στην αποτυχία των Ηνωμένων Εθνών να διαμεσολαβήσουν για μια διαρκή ειρήνη στο νησί. Οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα του ΟΗΕ λαμβάνουν χώρα στο πλαίσιο της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας (η οποία ήταν τουρκική απαίτηση από την πρώτη στιγμή με στόχο την κατοχύρωση των κερδών τους από την κατοχή). Παρά τις πολυάριθμες υποχωρήσεις των Ελληνοκυπρίων τις παρελθούσες δεκαετίες, οι διαπραγματεύσεις συνεχώς καταρρέουν λόγω της τουρκικής αδιαλλαξίας που τώρα ζητά ανοιχτά διχοτόμηση κατά παράβαση όλων των Ψηφισμάτων του ΟΗΕ. Πιστεύετε ότι πρέπει να αναπτυχθούν εναλλακτικά πλαίσια για το Κυπριακό Ζήτημα;
Υπάρχουν τρεις λόγοι για τους οποίους πρέπει να αναπτυχθούν εναλλακτικά πλαίσια για λύση του Κυπριακού. Πρώτο, το δικοινοτικό, διζωνικό μοντέλο δεν δούλεψε. Εάν υπήρξε τόσο μικρή κινητικότητα μετά από 47 χρόνια, είναι δίκαιο να αναρωτηθούμε τόσο αν το υφιστάμενο μοντέλο λειτουργεί και, αν οι αξιωματούχοι του ΟΗΕ λένε ότι δουλεύει, τότε ποιο είναι το χρονοδιάγραμμά τους; 800 χρόνια για την επίλυση της κρίσης; Διότι αυτός είναι ο ρυθμός στον οποίο βρισκόμαστε. Αν υπήρχε ο ΟΗΕ όταν ο Τζένγκις Χαν λυσσομανούσε κατά της Ευρώπης και ο τότε Γενικός Γραμματέας αποφάσιζε να χρησιμοποιήσει τις ίδιες ξεδοντιασμένες μορφές διαπραγμάτευσης με αυτή που παίζεται τώρα στην Κύπρο, την Ευρώπη θα την κυβερνούσαν ακόμα οι Μογγόλοι.
Αλλά ας αφήσουμε κατά μέρος αυτή τη κριτική κατά της στρατηγικής των Ηνωμένων Εθνών. Ο δεύτερος λόγος που είναι ώρα για ένα εναλλακτικό πλαίσιο είναι διότι η Τουρκία έχει κομματιάσει το υφιστάμενο μοντέλο απαιτώντας λύση δύο κρατών. Ε λοιπόν, εάν η Τουρκία ανοίγει τις πόρτες της αναθεώρησης τότε πρέπει να γίνει γνωστό στην Άγκυρα πως η αναθεώρηση μπορεί να έρθει και από την άλλη. Ας αφεθεί η απόπειρα Erdoğan για επιβολή της δικής του φόρμουλας να είναι η καταστροφή του. Σε αυτό το σημείο, είναι γεμάτος νταηλίκι και μια συντονισμένη ευρωπαϊκή προθυμία να του αντισταθεί θα εκθέσει την θεμελιώδη αδυναμία του.
Τρίτο και πιο σημαντικό, είναι βασικό να επισημάνουν ότι η Τουρκία δεν μπορεί να αποκτήσει έδαφος μέσω της βίας και η εθνοκάθαρση της Τουρκίας δεν θα αντέξει. Το γεγονός πως ο ΟΗΕ δεν το έκανε αυτό αποτελεί το προπατορικό αμάρτημα του οργανισμού όσον αφορά την σύγκρουση στην Κύπρο. Ο λόγος που είναι τώρα πολύ σημαντικό να καταδείξουμε στην Τουρκία ότι δεν θα πετύχει στην Κύπρο είναι διότι η Τουρκία τώρα χρησιμοποιεί το ίδιο μοντέλο αρπαγής γης που τελειοποίησε στην Κύπρο για να καταλάβει έδαφος στην Συρία και φαίνεται ότι μπορεί να κάνει το ίδιο στην Αρμενία και το Ιράκ.
Αμερικάνοι «Κύκλωπες» & υβριδικός πόλεμος
(2) Στις αρχές Ιανουαρίου του 2021, ο εκτελών χρέη Υπουργού Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ Chad Wolf μαζί με την Πρέσβειρα των ΗΠΑ στην Κύπρο Judith Garber συμμετείχαν μαζί με τον Κύπριο ΥΠΕΞ Νίκο Χριστοδουλίδη στα εγκαίνια της ίδρυσης του Κέντρου Εκπαίδευσης για θέματα Ασφάλειας CYCLOPS (Cyprus Center for Land, Open Seas & Port Security Training Facility - το Μνημόνιο Συναντίληψης υπογράφηκε τον Σεπτέμβριο του 2020 με τον Αμερικανό ΥΠΕΞ Mike Pompeo). Το CYCLOPS θα εξελιχθεί σε ένα κόμβο δραστηριότητας σε εγχώριο, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο και θα ασχοληθεί με ζητήματα αντιμετώπισης της ριζοσπαστικοποίησης και των υβριδικών απειλών. Πώς κρίνετε αυτή την εξέλιξη και πιστεύετε πως η Τουρκία διεξάγει υβριδικό πόλεμο κατά της Ελλάδας και της Κύπρου χρησιμοποιώντας οπλοποιημένες πληροφορίες και λαθρομετανάστευση;
Το CYCLOPS είναι σίγουρα μια θετική εξέλιξη αλλά πάρα πολλά από αυτά που έκανε η διακυβέρνηση Trump έδιναν περισσότερη βαρύτητα στους συμβολισμούς παρά στην ουσία. Αυτό ήταν εμφανές με την άρση του εμπάργκο όπλων αλλά μόνο για «μη-θανατηφόρο» εξοπλισμό. Στην πραγματικότητα, αφήσαμε να νοηθεί ότι επιτρέψαμε στην Κύπρο να εξοπλιστεί όταν, στην πραγματικότητα, της δίναμε απλώς δύο πουλόβερ και ίσως και μερικές μερίδες για χρήση κατά τη διάρκεια ασκήσεων. Θα δώσω στην διακυβέρνηση Biden το τεκμήριο της αθωότητας αλλά ελπίζω ότι θα κάνουν το σωστό και όχι απλώς να προσποιούνται.
Αναφορικά με τον υβριδικό πόλεμο, αυτός είναι ήδη σε εξέλιξη. Για δεκαετίες, οι Τούρκοι ηγέτες έπαιξαν δημογραφικά παιχνίδια στην Κύπρο στέλνοντας εποίκους από την Τουρκία στο νησί. Ο Erdoğan επιτάχυνε το πρόβλημα. Έχει επίσης οπλοποιήσει την λαθρομετανάστευση τόσο ως απειλή όσο και για προπαγάνδα: Εξαναγκάζει τους μετανάστες σε σαπιοκάραβα και στη συνέχεια προσκαλεί τα στημένα ΜΜΕ να βιντεοσκοπήσουν την Ελληνική Ακτοφυλακή που προστατεύει τη δική της επικράτεια και τα σύνορα Σέγκεν, πράγμα για το οποίο δεσμεύεται από συνθήκες.
Πιο πρόσφατα, η Τουρκία χρησιμοποίησε σεισμικά σκάφη εξερεύνησης για να δοκιμάσει την ελληνική άμυνα και να φθείρει την Ελλάδα και την Κύπρο.
Η Τουρκία στο ΝΑΤΟ και οι προσεγγίσεις State Department - Πενταγώνου
(3) Είναι δυνατόν να θεωρείται η Τουρκία αξιόπιστος σύμμαχος του ΝΑΤΟ, ιδιαίτερα μετά την απόκτηση των πυραύλων S-400; Υπενθυμίζουμε επίσης πως το 2003 η Τουρκία αρνήθηκε τη διέλευση συμμαχικών στρατευμάτων για τις επιχειρήσεις στο Ιράκ.
Πολλοί άνθρωποι, όχι μόνο στην Τουρκία αλλά επίσης στην Ελλάδα και στην Κύπρο αντιτάχθηκαν στην εισβολή στο Ιράκ, υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, το 2003. Το Ιράκ δεν ήταν αποστολή του ΝΑΤΟ, έτσι η απροθυμία της Τουρκίας να συμμετέχει δεν πρέπει να αντανακλάται στο ΝΑΤΟ. Εργαζόμουν στο Πεντάγωνο εκείνη την εποχή, στο τμήμα για το Ιράκ, και αυτό που εξέπληξε την Ουάσινγκτον ήταν το ότι η backchannel διπλωματία κατέρρευσε. Ορισμένοι Τούρκοι αξιωματούχοι διαβεβαίωναν τους Αμερικανούς ομολόγους τους πως η κοινοβουλευτική ψήφος τους ήταν τελειωμένη υπόθεση και μετά οι ίδιοι αξιωματούχοι προσωπικά υπέσκαψαν την ψηφοφορία. Παραμερίστε την συζήτηση για το αν ο πόλεμος στο Ιράκ ήταν καλή ιδέα – αναγνωρίζω πως οι περισσότεροι άνθρωποι τον θεωρούν ως λάθος. Από μια αμερικανική σκοπιά, το γεγονός πως οι Τούρκοι ηγέτες ψεύδονταν στα παρασκήνια πραγματικά κατέστρεψε την εμπιστοσύνη.
Όσον αφορά τους πυραύλους S-400 και το ευρύτερο φλερτ της Τουρκίας με τη Ρωσία είναι μια ξεκάθαρη προδοσία του ΝΑΤΟ. Μερικοί διπλωμάτες δικαιολογούν την Τουρκία ότι απλώς προσπαθεί να πετύχει την καλύτερη συμφωνία για τον εαυτό της αλλά η βάση του ΝΑΤΟ είναι η αμοιβαία άμυνα και όχι ένας μηχανισμός για να επωφελούνται ξεχωριστά οι χώρες εις βάρος των πολλών. Για αυτό και για πολλούς άλλους λόγους, η Τουρκία πρέπει να θεωρείται επισφαλής για το ΝΑΤΟ.
(4) Θα πρέπει οι ΗΠΑ να έχουν «Σχέδιο Β’» για την Τουρκία σε περίπτωση που αποκολληθεί από την σφαίρα επιρροής της Δύσης;
Ο κίνδυνος δεν είναι ότι η Τουρκία αποσπάται. Αυτό θα ήταν το καλύτερο σενάριο. Ο πραγματικός κίνδυνος είναι ο Τουρκία παραμένει στο ΝΑΤΟ. Και αυτό διότι το ΝΑΤΟ κυβερνάται μέσα από συναίνεση και δεν έχει επίσημο μηχανισμό για να απομακρύνει ένα αλλοπρόσαλλο μέλος του, έτσι η Τουρκία μπορεί να παραλύσει το ΝΑΤΟ με την παραμονή της. Τούτου λεχθέντος, δεν χρειαζόμαστε πλέον το Ιντσιρλίκ και πρέπει να το εγκαταλείψουμε αμέσως. Οι δυνάμεις μας εκεί δεν είναι πλεονέκτημα – είναι όμηροι. Το ΝΑΤΟ παραδοσιακά βασίζεται στο τουρκικό ανθρώπινο δυναμικό αλλά η επέκτασή του ΝΑΤΟ προσφέρει ευκαιρία για να καλυφθεί το κενό που αφήνει η αποχώρηση της Τουρκίας.
(5) Όπως καταλαβαίνουμε, το State Department δεν είναι ο μοναδικός θεσμός που ασκεί αμερικανική εξωτερική πολιτική, αλλά τέτοια ασκεί και το αμερικανικό Πεντάγωνο. Πιστεύετε ότι οι απόψεις των δύο θεσμών για τα τουρκικά θέματα είναι πανομοιότυπες;
Ειλικρινά, πριν από δύο δεκαετίες, η Τουρκία μπορούσε να βασιστεί στον Λευκό Οίκο, στο Κογκρέσο, στο Πεντάγωνο και στο State Department. Τα καμώματα Erdoğan και η αναδυόμενη τάξη διπλωματών που δεν έχουν συνηθίσει να εργάζονται σε μια δημοκρατία είναι ο λόγος που η επιρροή της Τουρκίας έχει κατρακυλήσει: Η Τουρκία σήμερα έχασε τον Λευκό Οίκο, το Πεντάγωνο και μεγάλο μέρος του Κογκρέσου. Η ομάδα του Κογκρέσου για τα Αρμενικά Θέματα είναι τώρα μεγαλύτερη από την αντίστοιχη ομάδα για την Τουρκία και περιλαμβάνει πιο εξέχοντες Γερουσιαστές και των δύο κομμάτων, ενώ λιγότερο εξέχοντες αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος της ομάδας για την Τουρκία. Το State Department ήταν αυτό που καθυστέρησε περισσότερο στο να αναθεωρήσει αλλά ακόμη και αυτοί άρχισαν να αφυπνίζονται σχετικά με την πραγματικότητα στην Τουρκία, ιδιαίτερη με τη συνταξιοδότηση του Jim Jeffrey. Με αυτά κατά νου, συνεχίζει να υπάρχει αφελής εμπιστοσύνη στην Τουρκία μέσα στο State Department. Αυτό φαίνεται καθαρά από την απόφαση του ΥΠΕΞ Antony Blinken να επιτρέψει στην Τουρκία να μεσολαβήσει μεταξύ των Ταλιμπάν και της κυβέρνησης του Αφγανιστάν. Ειλικρινά, αφού οι ΗΠΑ και οι ευρωπαϊκές υπηρεσίες πληροφοριών αναγνώρισαν το βάθος της τουρκικής στήριξης και αλληλεπίδρασης με την ISIS, δεν θα έπρεπε να εμπιστευτούν την Άγκυρα ποτέ ξανά.
(6) Ανησυχεί η κυβέρνηση Biden για το τρίγωνο Βερολίνου-Μόσχας-Άγκυρας, τόσο όσον αφορά την ενέργεια (Nord Stream 2, πυρηνικός σταθμός Άκουγιου) και τις σχέσεις του με την Κίνα και την Πρωτοβουλία για την Οικονομική Ζώνη του Δρόμου του Μεταξιού (Belt & Road Initiative);
Η κυβέρνηση Biden έχει μείνει πίσω για τον απλούστατο λόγο ότι έχει επικεντρωθεί τόσο πολύ στον Covid-19 και στο να ξηλώσει μέρος της κληρονομιάς του Trump αλλά υποψιάζομαι πως σιγά-σιγά αφυπνίζεται για αυτά τα θέματα. Αν προτιμούν να συνεχίσουν να υπνώττουν τότε είμαι βέβαιος πως το Κογκρέσο θα αναγκάσει το χέρι το Biden να αντιμετωπίσει την τουρκική συνιστώσα για ορισμένα από αυτά τα θέματα.
Αποχώρηση εποίκων από Κύπρο και η μετα-Ερντογάν Τουρκία
(7) Πρόσφατες δημοσκοπήσεις φαίνεται να δείχνουν πως ο Erdoğan χάνει από τη δημοτικότητά του. Πιστεύετε πως μια μετα-Erdoğan Τουρκία θα αλλάξει τη στάση της σε διάφορα θέματα, συμπεριλαμβανομένου του Κυπριακού Ζητήματος; Με άλλα λόγια, πιστεύετε πως αυτός ο αναθεωρητισμός και η ακραία ρητορική είναι υποπροϊόν της διακυβέρνησης Erdoğan ή αντικατοπτρίζει βαθιά ριζωμένες πεποιθήσεις του τουρκικού λαού;
Περισσότερο από 30 εκατομμύρια Τούρκων έχουν φοιτήσει σε τουρκικά σχολεία και πανεπιστήμια επί Erdoğan. Επειδή πολύ λίγοι Τούρκοι είναι δίγλωσσοι, αυτό τους καθιστά όμηρους στην χειραγώγηση από την μηντιακή φούσκα που δημιούργησε ο Erdoğan. Αυτό σημαίνει πως οι ελπίδες των διπλωματών πως η Τουρκία θα επιστρέψει στο status quo ante είναι απελπιστικά αφελείς: Η Τουρκία ενός μετριοπαθούς όπως ο Turgut Özal έχει φύγει για πάντα. Το ξήλωμα του Ερντογανισμού θα είναι αγώνας μίας γενιάς.
Όσο για την Κύπρο, οι Τούρκοι και Τούρκοι έποικοι εκεί είναι πολύ πιο ακραίοι γενικά από τους Κύπριους Τούρκους. Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους ο Erdoğan παίζει δημογραφικά παιχνίδια στην Κύπρο και επίσης προσπαθεί να επιβάλει τον ιδεολογικό εξτρεμισμό του. Η μόνη λύση σε αυτό είναι στο τέλος να εκδιωχθούν οι Τούρκοι έποικοι και να αυξηθεί το κόστος σε για όλους τους Τούρκους για την συνεχιζόμενη τουρκική κατοχή. Οι Τούρκοι μπορεί να μην θέλουν να φύγουν από την Κύπρο όπως οι Ιρακινοί ίσως να μην ήθελαν να φύγουν από το Κουβέιτ. Η Άγκυρα επιδιώκει να κλέψει το κυπριακό φυσικό αέριο ακριβώς όπως η Βαγδάτη ήθελε να κλέψει το κουβετιανό πετρέλαιο. Αλλά η Τουρκία δεν πρέπει να έχει περισσότερες επιλογές από αυτές που είχε το Ιράκ για το ζήτημα. Ειλικρινά, η μόνη διπλωματική συζήτηση αυτή τη στιγμή θα έπρεπε να είναι το πόσα δισεκατομμύρια δολλάρια σε αποζημιώσεις θα πρέπει να πληρώσει η Τουρκία στην Κύπρο για τα εγκλήματά της στο νησί.
Όσον αφορά την δημοτικότητα του Erdoğan, το γεγονός ότι η Τουρκία δεν είναι πλέον δημοκρατία σημαίνει πως η πτώση της δημοτικότητάς του δεν έχει σημασία στην πραγματικότητα διότι θα χειραγωγήσει τις δημοσκοπήσεις και θα συλλάβει τους ανταγωνιστές του για να διασφαλίσει ότι θα παραμείνει στην εξουσία. Η αντίδρασή του στην απώλεια της Κωνσταντινούπολης και της Άγκυρας δεν ήταν για αναρρυθμίσεις στις πολιτικές του αλλά μάλλον για να τιμωρήσει τις δύο μεγαλύτερες πόλεις της Τουρκίας. Και η αντίδραση Erdoğan στην δημοτικότητα του HDP στην νοτιοανατολική Τουρκία ήταν επίσης να προσπαθήσει να απαγορεύσει το κόμμα. Ο Erdoğan δεν είναι δημοκράτης – ο μόνος λόγος που χρησιμοποιεί την εικόνα της δημοκρατίας είναι για την εξαπάτηση των διπλωματών. Μπορείς να βάψεις με φρέσκα μπογιά ένα σπίτι που έχει μολυνθεί από τερμίτες αλλά θα πρέπει να είσαι ανόητος αν πιστεύεις ότι το βάψιμο διόρθωσε την σαπίλα.
Πηγή: simerini.sigmalive.com
