Έτος o

Δημοσιεύθηκε: Δευτέρα 22 Ιουλίου 2024

Οι επιθετικοί ελιγμοί της Τουρκίας και η παθητική διπλωματία της Αθήνας

Του Σωτήρη Σιδέρη

Καταγράφεται σταδιακά, μια σημαντική ποιοτική αλλαγή τακτικής της Τουρκίας έναντι της Ελλάδας. Παρά το μορατόριουμ, η Άγκυρα, δεν έχει πάψει ούτε στιγμή να προκαλεί μικρές, αλλά ιδιαίτερα ισχυρές από πλευράς συμβολισμών , διπλωματικές εντάσεις τις οποίες όμως θα χρησιμοποιήσει ως διαπραγματευτικά όπλα , όταν κρίνει ότι είναι η κατάλληλη στιγμή. Συχνές ΝAVTEX αμφισβητούν την κυριαρχία μικρών νησιών και βραχονησίδων με τελευταίο κρούσμα την Ζουράφα. Νωρίτερα είχε αντιδράσει έντονα στην πρόθεση της Αθήνας να δημιουργήσει θαλάσσιο πάρκο στο Αιγαίο, με αποτέλεσμα η κυβέρνηση Μητσοτάκη να αναδιπλωθεί.

Ξαφνικά η τουρκική διπλωματία, αναζωπύρωσε την πίεση προς την Αθήνα με επίκεντρο την τρομοκρατία, ενώ εντείνει την στρατιωτικοποίηση των κατεχομένων εδαφών στην Κύπρο με γεωπολιτικά κριτήρια. Η επαναφορά της τρομοκρατίας , όπως την εννοεί η Τουρκία, στη διμερή ατζέντα, είναι σοβαρή εξέλιξη. Με πρόσχημα λοιπόν την “απειλή” της οργάνωσης FETO του Γκιουλέν, ο Τούρκος πρόεδρος έθεσε και τα δύο θέματα στο ΝΑΤΟ και στην Ελλάδα. Ενόψει της συνάντησης Μητσοτάκη -Ερντογάν στη Νέα Υόρκη το Σεπτέμβριο , εντείνονται οι υποψίες ότι θα είναι κρίσιμη, καθώς αυτό προϊδεάζει η επιθετικότητα της τουρκικής διπλωματίας που με υπερφορτωμένη πλέον ατζέντα, δημιουργεί κλίμα διπλωματικής πολιορκίας της Αθήνας.

Εκμεταλλευόμενος και τον πόλεμο του Ισραήλ κατά της Χαμάς, ο Ερντογάν επιχειρεί να πλασαριστεί ως πολέμιος της τρομοκρατίας, με τη διαφορά ότι οι αντιλήψεις του για το θέμα αυτό, δεν συγκινούν πολλές χώρες τη Δύσης. Στο πλαίσιο της νέας εκστρατείας του ο Ερντογάν, έθεσε το ζήτημα της τρομοκρατίας στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον, ζητώντας από τους συμμάχους στήριξη. Το κλίμα όμως δεν είναι θετικό για τον Τούρκο πρόεδρο που συνεχίζει να στηρίζει τη Χαμάς, την οποία θεωρεί εθνικοαπελευθερωτική οργάνωση, ενώ το ΡΚΚ το θεωρεί τρομοκρατική. Αλλά , τουλάχιστον προς την Ελλάδα, έκανε ένα ακόμη βήμα. Μέσω του πρέσβη του Ερτσίγες, άσκησε πίεση προς την Αθήνα ζητώντας ουσιαστικά στοίχιση για την αντιμετώπιση του FETO και των Γκιουλενιστών, με το πρόσχημα ότι πολλοί από αυτούς ζουν στην Αθήνα. Ίσως επιδιώκει την έκδοση κάποιων , είτε ετοιμάζεται για νέο πογκρόμ στο εσωτερικό της Τουρκίας, αλλά η εκ νέου διεθνοποίηση του ζητήματος προκαλεί προβληματισμό.

Το Κουρδικό ζήτημα και το άλλοθι της τρομοκρατίας

Διπλωματικοί παράγοντες πιστεύουν ότι , με την λήξη του πολέμου του Ισραήλ κατά των Παλαιστινίων, το Τελ Αβίβ θα αυξήσει την στήριξη των Κούρδων για να “εκδικηθεί” την στάση της Άγκυρας υπέρ της Χαμάς. Πιθανόν και άλλες χώρες να το κάνουν και για τον λόγο αυτό, ο Ερντογάν θέλει να προετοιμάσει το έδαφος. Η βία που ασκείται κατά μεταναστών από την Συρία σε όλη την τουρκική επικράτεια, έχει προκαλέσει νέα ένταση στις διμερείς σχέσεις. Ο Ερντογάν επιδιώκει πλέον , να αποκαταστήσει τις σχέσεις με τη Δαμασκό, καθώς πάνω από 3 εκατομμύρια Σύριοι ζούν στην Τουρκία σε τρισάθλιες συνθήκες, αλλά ταυτόχρονα, έθεσε και το κουρδικό. Ο Άσαντ όμως ζήτησε να προηγηθεί η αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από τη βόρεια Συρία και μετά να γίνει διάλογος. Η Άγκυρα σιώπησε. Παρά τις επιθετικές επί χρόνια δηλώσεις του Τούρκου προέδρου ότι θα εισβάλλει στην Συρία για να εξοντώσει τις κουρδικές οργανώσεις, καμία δυτική χώρα, ούτε η Ρωσία τον στηρίζουν.

Ο Τούρκος πρέσβης στην Αθήνα, ο Τσαγατάι Ερτζιγές, μίλησε για τη FETO, το PKK και το DHKP-C, ισχυριζόμενος ότι :"Το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα στην οποία κατέφυγαν πολλά μέλη της FETO μετά την απόπειρα πραξικοπήματος και ορισμένα από αυτά εξακολουθούν να ζουν εδώ και να συνεχίζουν τις δραστηριότητές τους κατά της χώρας μας αυξάνει ακόμη περισσότερο την ευθύνη μας". Πρόσθεσε ότι το θέμα αυτό, το θέτουν συχνά οι Τούρκοι αξιωματούχοι στις συνομιλίες τους με Έλληνες και σημείωσε ότι η Ελλάδα θα ανταποκριθεί στην έκκληση για αυξημένη συνεργασία στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας.

Είναι φανερό πως ο Τούρκος ΥΠΕΞ Φιντάν, έμπιστος του Ερντογάν, έχει δώσει εντολή σε όλους τους πρέσβεις να αναβαθμίσουν το ζήτημα αυτό και μάλιστα με ιδιαίτερη πίεση προς την Ελλάδα. Να θυμίσουμε ότι πριν από την επίσκεψη του Τούρκου προέδρου τον Δεκέμβριο του 2023 στην Αθήνα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη έκλεισε το κέντρο του Λαυρίου όπου κατά την Άγκυρα εκπαιδεύονταν Κούρδοι αντάρτες. Η μόνιμη τάση στην Αθήνα να κατευνάζει την Άγκυρα με μονομερείς χειρονομίες, έχει ανοίξει την όρεξη εθνικιστικών κύκλων στην Τουρκία. Η ανικανότητα της ελληνικής κυβέρνησης να απαιτεί ανταλλάγματα οδηγεί στην Τουρκία, να προσθέτει συνεχώς αιτήματα.
Καθώς τα περιφερειακά προβλήματα οξύνονται θα πρέπει να τονιστεί πως πέρα από τα ζωτικά προβλήματα του Αιγαίου και την αναθεωρητική πολιτική της Τουρκίας, ενισχύεται η ατζέντα των απαιτήσεων της Άγκυρας ενόψει , της κατά τα φαινόμενα σημαντικής συνάντησης Μητσοτάκη -Ερντογάν το Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη.
Η διαρκώς αυξανόμενη ατζέντα της Τουρκίας δεν είναι άσχετη επίσης και με το ενδεχόμενο εκλογής του Τραμπ, με τον οποίο ο Ερντογάν διατηρεί άριστες σχέσεις.

Το Κυπριακό και η γεωπολιτική της Δύσης

Όλα δείχνουν πως ένας νέος κύκλος εντατικών συνομιλιών για το Κυπριακό ετοιμάζεται. Η Κύπρος έχει αυξήσει την γεωπολιτική της αξία , λόγω της κρίσης στη Μέση Ανατολή. Ισραήλ, ΕΕ, ΝΑΤΟ και ΗΠΑ χρησιμοποιούν την Κύπρο ως βάση και ορμητήριο για την παρακολούθηση κάθε κίνησης στην περιοχή, δεν θέλουν να έχει η Τουρκία τον απόλυτο έλεγχο καθώς η Άγκυρα έχει στρατιωτικοποιήσει σε ακραίο βαθμό τα κατεχόμενα και πολλές χώρες στρέφονται προς την Κυπριακή Δημοκρατία και ζητούν στρατιωτικές διευκολύνσεις, ενώ και η Ελλάδα, έστω και με καθυστέρηση μελετά την δημιουργία ναυτικής βάσης .

Αν οι εξελίξεις οδηγήσουν σε επίσημες διαπραγματεύσεις , θα φανεί στην πορεία. Προς το παρόν πάντως αυτό που φαίνεται να κυριαρχεί στις σκέψεις πολλών μεγάλων δυτικών χωρών, είναι ότι με κάποιες ρυθμίσεις και όχι με λύση του προβλήματος, η Κύπρος μπορεί να προσφέρει αρκετά έστω και διχοτομημένη. Μέχρι τώρα η Αθήνα , αρνείται να εμπλέξει στις ελληνοτουρκικές συνομιλίες το Κυπριακό, μετά από απαίτηση της Άγκυρας, δεν είναι όμως βέβαιο ότι θα κάνει το ίδιο, αν η Δύση, πιέσει για διαπραγματεύσεις.
Υπό αυτό το πρίσμα η μεν επίσκεψη του Μητσοτάκη στην Λευκωσία έχει συμβολικό χαρακτήρα, ενώ η ταυτόχρονη παρουσία του Ερντογάν, με την παρουσία τεράστιων ναυτικών και αεροπορικών δυνάμεων, έχει να κάνει με το θέατρο ισχύος και τον εκτροχιασμό του τουρκικού εθνικισμού.

Η ένταση που επικρατεί στη Δύση, με επίκεντρο τους δύο πολέμους, της Ρωσίας και του Ισραήλ και την κρίση ηγεσίας στις ΗΠΑ και οι φόβοι για κρίση σταθερότητας, οδηγεί την Τουρκία στην υιοθέτηση νέων τακτικών , που κατά την εκτίμησή μας, σύντομα θα γίνουν πιο ορατοί. Το αν καταφέρει ή όχι η Τουρκία να πλασαριστεί σε ένα μεγάλο γεωπολιτικό τραπέζι , θα φανεί σύντομα. Αρκεί να μην χρησιμοποιήσει και την Ελλάδα για να κάνει την μεγάλη διαπραγμάτευση με τις ΗΠΑ και την Ευρώπη.

Πηγή: omegapress.gr


ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
×