Ηλίας Τασόπουλος
Το τεράστιο σε έκταση Καζακστάν αποτελεί μία χώρα με πλούσιους φυσικούς πόρους. Το άφθονο πετρέλαιο που έρεε και τα υπόλοιπα κοιτάσματα, όπως το υγροποιημένο φυσικό αέριο, ενδεχομένως να είναι και η κατάρα για τους κατοίκους, που ζουν υπό τη σκέπη ενός απολυταρχικού καθεστώτος.
Μέχρι τώρα πάντως, παρά την αυταρχική διακυβέρνηση, δεν είχε παρατηρηθεί η ένταση που βλέπουμε στο μετασοβιετικό χώρο. Το καθεστώς συνήθιζε να χρηματοδοτεί εμμέσως τον πληθυσμό, μέσω των επιδοτήσεων σε κομβικά αγαθά και να διασφαλίζει τη συναίνεση ή έστω την ανοχή του πληθυσμού. Η απότομη άνοδος στην τιμή των καυσίμων ωστόσο έχει ανάψει τη σπίθα που ανέμεναν οι αντικαθεστωτικές οργανώσεις στη χώρα.
Η μετάβαση από τον «ισόβιο» πρόεδρο Ναζαρμπάγεφ και το εκκεντρικό του στυλ στη νέα εποχή του Καζακστάν φαίνεται να βρίσκει έναν μεγάλο σκόπελο. Μέχρι σήμερα, δεν είχαν λάβει χώρα τόσο μαζικές διαμαρτυρίες στη χώρα. Ο απογαλακτισμός από την περίοδο Ναζαρμπάγεφ φαίνεται να μην εξελίσσεται όπως περίμεναν οι επίγονοί του. Εκατοντάδες τραυματίες, αρκετές ανθρώπινες απώλειες και αναταραχές σε πολλές πόλεις, με επίκεντρο την παλιά πρωτεύουσα του Αλμάτυ.
Η βία που ασκείται για την καταστολή των εξεγέρσεων, αλλά και η ακραία ρητορική, όπως οι δηλώσεις από τους Καζάκους αξιωματούχους, πως όποιος δεν παραδώσει τα όπλα, θα εκτελείται, έχει σκοπό να λειτουργήσει ως επίδειξη της ισχύος τους. Ωστόσο, η συνέχιση των αναταραχών σε αρκετές πόλεις μάλλον δείχνει την αποδυνάμωση του καθεστώτος.
Η άμεση παρέμβαση της Ρωσίας και των συμμάχων της ενδεχομένως να προδίδει ακριβώς αυτή την ανικανότητα του καθεστώτος να αντιμετωπίσει τις εξεγέρσεις. Ταυτόχρονα, βέβαια η Μόσχα θέλει με αυτή την κίνηση να περιχαρακώσει την περιοχή του εγγύς περίγυρου του. Οι άμεσες δηλώσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση, που καλεί τη ρωσική παρέμβαση στο Καζακστάν να σεβαστεί την εθνική κυριαρχία, δείχνουν το ευρωπαϊκό ενδιαφέρον. Ο Ύπατος Εκπρόσωπος Γιόζεπ Μπορέλ άλλωστε σχολίασε πως η εξωτερική στρατιωτική βοήθεια από τη Ρωσία θυμίζει καταστάσεις του παρελθόντος που πρέπει να αποφεύγονται.
Σε κάθε περίπτωση οι δηλώσεις και ο σχολιασμός, φαίνεται να είναι και ο μόνος τρόπος που θα εμπλακούν οι Ευρωπαίοι. Το καζακικό καθεστώς αποτελεί έναν κομβικό σύμμαχο της Ρωσίας στην ασταθή και αχανή Κεντρική Ασία. Η Μόσχα είναι εκείνη που θα καθορίσει την επόμενη μέρα στη χώρα, εκτός αν οι εξελίξεις στο εσωτερικό του Καζακστάν την προλάβουν.
Πηγή: liberal.gr
