Δημοσιεύθηκε: Τετάρτη 24 Μαρτίου 2021

Ναυμαχία Αμερικής - Γαλλίας για τις νέες φρεγάτες

«Δέν χρωστάω σέ κανέναν» φέρεται ειπών ο Πρωθυπουργός στόν υπουργό Αμύνης Νίκο Παναγιωτόπουλο

Η ΕΝΙΣΧΥΣΙΣ τού Πολεμικού Ναυτικού είναι η επομένη προτεραιότης τής Κυβερνήσεως όσον αφορά τούς εξοπλισμούς. Αφού η Αεροπορία κερδίζει ένα σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα μέ τήν ένταξη τών Rafale καί τόν εκσυγχρονισμό τών F-16 σέ επίπεδο Viber, αξιολογούνται αυτήν τήν στιγμή οι προτάσεις πού έχουν γίνει γιά τήν ενίσχυση τού στόλου φρεγατών πού είναι αρκετά πεπαλαιωμένος. Αρκεί νά σημειωθεί ότι τά παλαιότερα πλοία είναι ναυπηγήσεως τών αρχών τής δεκαετίας τού 80 καί τό νεώτερο ενετάχθη σέ υπηρεσία τό 1996.

Οι προτάσεις πού έχουν γίνει από πολλές πλευρές, αλλά κυρίως από τήν Αμερική καί τήν Γαλλία, αξιολογούνται από τό Γενικό Επιτελείο Ναυτικού, τό οποίο επισημαίνει τά πλεονεκτήματα αλλά καί τά αδύνατα σημεία τής κάθε προτάσεως. Ως εκ τούτου όλα τά ενδεχόμενα παραμένουν ανοικτά. Τό μόνο βέβαιον είναι ότι οι αποφάσεις θά ληφθούν περί τά τέλη Μαΐου καί η συμφωνία πού θά υπογραφεί θά είναι διακυβερνητική (Government to Government ή G-to-G). Όπως τονίζουν αρμόδιοι επιτελείς, θά ληφθεί σοβαρά υπ όψιν γιά τήν επιλογή η συμβατότης τών νέων πλοίων μέ τίς υπάρχουσες υποδομές τού Ναυτικού, ενώ κυβερνητικοί παράγοντες υπογραμμίζουν ότι τό κόστος θά είναι καθοριστικός παράγων. Τό κόστος ήταν καί ο λόγος γιά τόν οποίο δέν συνεφωνήθη τό περασμένο καλοκαίρι η αγορά δύο γαλλικών φρεγατών κλάσεως Belharra πού είχε συζητηθεί. Από τότε όμως καί οι Γάλλοι επανέρχονται μέ πλέον συμφέρουσες προτάσεις ενώ έχουν κινητοποιηθεί καί οι Αμερικανοί, οι οποίοι προτείνουν φρεγάτες πολλαπλών αποστολών μέ προοπτική εντάξεως τής Ελλάδος στά μελλοντικά προγράμματά τους πολεμικών πλοίων. Παραλλήλως ενδιαφέρον εκδηλώνουν η Ιταλία, η οποία συνεργάζεται μέ τούς Αμερικανούς γιά τίς νέες ναυπηγήσεις τους καί οι Ολλανδοί πού διατηρούν παραδοσιακές σχέσεις μέ τό Ναυτικό μας. Αρκεί νά σημειωθεί ότι εννέα από τίς 13 φρεγάτες τού Στόλου μας είναι ολλανδικές, ενώ καί οι τέσσερεις νεώτερες μπορεί νά είναι γερμανικού σχεδιασμού, αλλά τό σύστημα μάχης τους είναι προϊόν γαλλο-ολλανδικής κοινοπραξίας.

Εν όψει αυτής τής κρίσιμης επιλογής, η στάσις τού Πρωθυπουργού φαίνεται νά είναι ενθαρρυντική γιά τήν πλέον συμφέρουσα επιλογή στήν οποία θά καταλήξουν οι υπηρεσιακοί παράγοντες. Συμφώνως πρός καλά ενημερωμένους κύκλους, ο ίδιος έχει καταστήσει σαφές πώς αισθάνεται ότι «δέν χρωστά σέ κανέναν». Ότι δηλαδή καί οι Γάλλοι καί οι Αμερικανοί πρέπει νά είναι ικανοποιημένοι. Οι πρώτοι μέ τήν αγορά τών 18 Rafale καί οι δεύτεροι μέ τόν εκσυγχρονισμό τών F-16 καί τήν διακεκηρυγμένη πρόθεση νά προχωρήσουμε καί στήν απόκτηση μαχητικών πέμπτης γενιάς F-35.
Αυτό αφήνει ανοικτά όλα τά ενδεχόμενα.

Σημαντικό κριτήριο πάντως θά είναι η ενδιάμεση λύσις τήν οποία προτείνουν οι ενδιαφερόμενες πλευρές. Δεδομένου ότι οποιαδήποτε παραγγελία νέου πλοίου απαιτεί τέσσαρα περίπου χρόνια γιά τήν ναυπήγηση καί παράδοσή του, είναι απαραίτητο νά συνοδεύεται καί από τήν παραχώρηση στό Πολεμικό Ναυτικό καί κάποιου ήδη υπάρχοντος πλοίου. Στό σημείο αυτό τόσο η πρότασις τών Αμερικανών όσο καί τών Γάλλων δέν θεωρείται από τό Γενικό Επιτελείο Ναυτικού ικανοποιητική. Οι Αμερικανοί προτείνουν τήν παραχώρηση δύο καταδρομικών κλάσεως Ticonderoga (τά νεώτερα αντιτορπιλλικά Arleigh Burke δέν είναι διαθέσιμα.) Πρόκειται γιά πλοία τής δεκαετίας τού 80 μέ πολυάνθρωπα πληρώματα καί τεράστιες απαιτήσεις υποστηρίξεως. Οι Γάλλοι απ εναντίας προτείνουν δύο φρεγάτες κλάσεως Lafayette, μικρά καί ευέλικτα πλοία, τά οποία όμως στερούνται παντελώς ανθυποβρυχιακής δυνατότητος. Καί οι δύο προτάσεις όμως δημιουργούν μεγάλα προβλήματα υποστηρίξεως καθώς τά συστήματά τους είναι ασύμβατα μέ αυτά πού χρησιμοποιεί τό Πολεμικό Ναυτικό. «Θά πρέπει νά ξαναχτίσουμε μισό Ναύσταθμο γιά νά υποστηρίξουμε καθ ένα από αυτά» είπε χαρακτηριστικά αρμόδιος επιτελής. Απ εναντίας η ολλανδική πρότασις γιά δύο φρεγάτες Τύπου Μ είναι ελκυστική διότι τά πλοία αυτά είναι η εξέλιξις τών ήδη υπαρχόντων τού Τύπου S (Έλλη, Λήμνος) οπότε μπορούν αμέσως νά ενσωματωθούν χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις εκπαιδεύσεως ή δημιουργίας υποδομών υποστηρίξεως. Η ολλανδική πρότασις μπορεί νά σημάνει καί τήν παραγγελία τών νεωτέρας γενιάς πλοίων τύπου Sigma πού είναι σπονδυλωτής σχεδιάσεως ώστε νά ανταποκρίνεται σέ κάθε ανάγκη, μπορεί όμως καί νά συνδυασθεί μέ τήν παραγγελία αμερικανικών πλοίων.

Νά σημειωθεί ότι οι αμερικανικές φρεγάτες τού τύπου MMSC πού μάς προσφέρονται είναι οι χαμηλοτέρων δυνατοτήτων από όλες. Όπως εσχολιάσθη από κορυφαίο παράγοντα, τά έχουν όλα «αλλά από λίγο». Η τιμή τους όμως είναι συμφέρουσα. Απ εναντίας τά γαλλικά πλοία είναι ισχυρά καί βαριά οπλισμένα, είναι όμως ακριβά.

Ένα άλλο σημαντικό ζήτημα είναι κατά πόσον καί μέ ποιούς θά μπορεί νά υπάρξει συνεργασία ώστε νά επωφεληθούν, αναλαμβάνοντας κατασκευαστικές εργασίες, ναυπηγεία στήν Ελλάδα. Εδώ όλοι έχουν προτάσεις, τό πρόβλημα είναι όμως πώς θά είναι πολύ δύσκολη η αξιοποίησίς τους. Όσον αφορά στά Ναυπηγεία Ελευσίνος οι εκτιμήσεις πού έχουν κάνει αμερικανικοί οίκοι δέν είναι καί πολύ ενθαρρυντικές. Εκτιμούν ότι τά τεράστια χρέη τους, κυρίως πρός τό Ελληνικό Δημόσιο, τά καθιστούν μή βιώσιμα καί ως εκ τούτου αποτρέπουν τούς Έλληνες συνεργάτες τους νά εμπλακούν σέ αυτά.

Τά Ναυπηγεία Σκαραμαγκά από τήν άλλη πλευρά πού δέν κατέστη δυνατόν νά ιδιωτικοποιηθούν παραμένουν σέ ιδιότυπο ιδιοκτησιακό καθεστώς. Παραμένουν στήν δίνη μιάς διαφοράς ανάμεσα στό Ελληνικό Δημόσιο καί τήν εταιρεία Priminvest τού Ισκαντάρ Σάφα πού κατέχει τό 75% τών Ναυπηγείων (τό υπόλοιπο 25% παραμένει στήν ιδιοκτησία τής γερμανικής ThyssenKrupp.) Γιά τήν διαφορά αυτή είναι εν εξελίξει διαδικασία διεθνούς διαιτησίας ενώ εκκρεμεί καί μία απόφασις τού Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου πού καταλογίζει στόν Σκαραμαγκά πρόστιμο πολλών εκατομμυρίων ευρώ γιά παράνομες επιδοτήσεις, τίς οποίες έλαβε όταν ιδιοκτήτης τών Ναυπηγείων ήταν η ΕΤΒΑ.

Η κατάστασις είναι δηλαδή πολύπλοκος. Όμως τό Ναυτικό χρειάζεται πλοία καί αυτό τό γνωρίζει πολύ καλά ο υπουργός Εθνικής Αμύνης Νίκος Παναγιωτόπουλος, ο οποίος συντονίζει μέ σύνεση τίς προσπάθειες τής στρατιωτικής ηγεσίας νά προχωρήσει στήν καλύτερη δυνατή επιλογή.

Πηγή: estianews.gr