ΟΤΑΝ ΠΕΤΟΥΝ ΟΙ ΓΥΠΕΣ
(Οι πρόγονοί μας προετοιμάζονταν για τα προοιωνιζόμενα από το πώς πετούσαν οι γύπες)
ΟΙ ΔΗΛΩΣΕΙΣ MATTHEW BRYZA
Ήταν το 2006 όταν πρωτοσυνάντησα τον Matthew Bryza στο Αμερικανικό Καπιτώλιο, όταν παρακολουθούσα ένα "executive course" στο Harvard/Kennedy School of Government.Είχα μάλιστα την ευκαιρία να συζητήσω για αρκετό χρόνο μαζί του για τα προβλήματα στην Ανατολική Ευρώπη, και κυρίως για τις σχέσεις Ελλάδος Τουρκίας.
Ήταν προφανές ότι οι απόψεις ήταν έντονα φιλοτουρκικές, τις οποίες είχε την δυνατότητα να τις παρουσιάζει ως ορθολογικές, μπλέκοντας τις ευρύτερες σχέσεις αντιπαλότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ με την Ρωσία, και με την Τουρκία να εμφανίζεται ως ο σημαντικότερος σύμμαχος των ΗΠΑ στην περιοχή.
Στην λογική αυτή ήταν προφανές ότι η Ελλάδα είχε δευτερεύουσα σημασία, και ότι ήταν αναγκαίες υποχωρήσεις εκ μέρους της, προκειμένου να ικανοποιηθούν οι Τουρκικές διεκδικήσεις, με την αφελή αντίληψη ότι με τον τρόπο αυτό θα έπαυαν οι ελληνοτουρκικές διαφορές και θα επερχόταν ειρήνη στην περιοχή, προς όφελος των Νατοϊκών και των Αμερικανικών συμφερόντων.
Την δεύτερη φορά ήταν το 2007, όταν ήταν αναπληρωτής βοηθός υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ. Τότε είχε δημιουργηθεί το ζήτημα για τον Άγιο Ευστράτιο, όπου οι Τούρκοι ισχυριζόταν ότι είναι αποστρατιωτικοποιημένο νησί, και άρα δεν μπορεί να συμπεριληφθεί στην άσκηση του ΝΑΤΟ. Στην συνάντηση που έγινε στο ΓΕΕΘΑ υπό την πρόσκληση του Ναυάρχου Χηνοφώτη, μετείχε ως αναπληρωτής βοηθός υπουργός Εξωτερικών μαζί με τους άλλους εμπλεκόμενους, τον πρέσβη Τσαρλς Ρις και τον SACEUR (Στρατιωτικό Διοικητή του ΝΑΤΟ) Στην δεύτερη αυτή φορά μετά από την εμπεριστατωμένη και στιβαρή ενημέρωση όλων των παρισταμένων από τον Ναύαρχο Χηνοφώτη, αποφασίσθηκε να γίνει η άσκηση του ΝΑΤΟ και να μην αναγνωρισθούν οι γελοίες αιτιάσεις των Τούρκων, περί καθεστώτος αποστρατιωτικοποίησης του Αγίου Ευστρατίου. Στην συνέχεια ο ίδιος ο Μπράϊζα, μετά την ομόφωνη θέση των παρισταμένων, αναγκάσθηκε να δηλώσει στην τότε Υπουργό εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη, ότι ο Άγιος Ευστράτιος δεν είναι αποστρατιωτικοποιημένη περιοχή. Και στις δύο περιπτώσεις η εικόνα που σχημάτισα είναι ότι είναι ένας καιροσκόπος πολιτικός, που η καλή του παιδεία, του επιτρέπει να διαστρεβλώνει με λογικοφανή τρόπο τα πράγματα, προκειμένου να υποστηρίξει τα προσωπικά του συμφέροντα και την εξαμβλωματική συμπεριφορά της Τουρκίας, η οποία ζητάει συμβιβασμούς επί των δικών μας δικαιωμάτων. Στην λογική αυτή είναι και οι δηλώσεις του τον Οκτώβριο που μας πέρασε, όταν είχε εκφράσει την εξόχως φιλοτουρκική άποψη ότι η Ελλάδα θα πρέπει να «εγκαταλείψει» το Καστελλόριζο, ώστε η Τουρκία να «εγκαταλείψει» τις αξιώσεις της σε
Κρήτη και Ρόδο.
Συγκεκριμένα είπε:
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ δεν μπορούν να κάνουν τίποτα για να αναγκάσουν την Τουρκία να σταματήσει τις προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Νομίζω ότι ο τρόπος που θα περάσει αυτή η περίοδος έντασης είναι να έρθουν κοντά η Ελλάδα και η Τουρκία με τη διάθεση συνεργασίας... Η Τουρκία γίνεται παράλογη, διεκδικώντας μία περιοχή τόσο κοντά στην Κρήτη, στη Ρόδο, αλλά από την οπτική της Τουρκίας είναι εντελώς παράλογο η Ελλάδα να έχει μία τόσο μεγάλη ΑΟΖ, κοντά στις ακτές της Τουρκίας, εξαιτίας του μικροσκοπικού Καστελλόριζου. Νομίζω ότι μπορεί να επιτευχθεί μία συμφωνία, στην οποία η Τουρκία θα “εγκαταλείψει την Κρήτη και τη Ρόδο και η Ελλάδα θα "εγκαταλείψει" το Καστελλόριζο και τότε θα δούμε ότι οι προκλητικές κινήσεις θα σταματήσουν. Αλλά αυτό απαιτεί εσωτερικές πολιτικές και των δύο πλευρών. Αλλά θεωρώ ότι αυτό που πραγματικά λέει ο πρόεδρος Ερντογάν είναι “ας διαπραγματευτούμε!”».
Ο Matthew Bryza είναι παλιός και στενός συνεργάτης του νέου ΥΠΕΞ της κυβέρνησης Biden, Antony Blinken, και σήμερα προορίζεται για σημαντική θέση στο State Department.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Θυμίζω ότι ο Bryza ήταν υφυπουργός αρμόδιος για θέματα ενεργειακών ζητημάτων της Ευρώπης στην κυβέρνηση Obama, και τοποθετήθηκε μετά ως Πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών στο Αζερμπαϊτζάν. Το 2012 αποχώρησε από τη θέση αυτή, καθώς η Γερουσία δεν επιβεβαίωσε τον διορισμό του, λόγω της αντιπολίτευσης των ομάδων πίεσης Αρμενίας-Αμερικής που αποκάλυψαν τους δεσμούς του με την κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν. Η Washington Post μάλιστα, τον περιέγραψε ως "ένα ζωντανό παράδειγμα για το πώς το μεγαλύτερο εθνικό αμερικανικό συμφέρον μπορεί να πέσει θύμα των άκρατων προσωπικών φιλοδοξιών και συμφερόντων (Jockeying) και του πολιτικού βολέματος (political accommodation)".
Διετέλεσε σύμβουλος επιχειρήσεων και μέλος του διοικητικού συμβουλίου πολλών ιδιωτικών εταιρειών στην Τουρκία. Τον Ιούνιο του 2012 μάλιστα διορίστηκε ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Turcas Petrol (θυγατρικής της SOCAR). Είναι επίσης μέλος του διοικητικού συμβουλίου σε εταιρείες της NEQSOL, (ενεργειακός όμιλος Αζερμπαϊτζάν).
Είναι σύζυγος της τουρκάλας δημοσιογράφου Zeyno Baran και κατοικούσε για μεγάλο διάστημα στην Κωνσταντινούπολη.
